Hoe is de zorgverzekering in Nederland geregeld?

Iedereen die in Nederland woont of werkt moet een basisverzekering voor zorg (basispakket) afsluiten. Dat is medisch noodzakelijke zorg waar iedereen recht op heeft. De Rijksoverheid bepaalt wat er in het basispakket zit. Zorgverzekeraars bepalen zelf wat in aanvullende verzekeringen zit.

Verplichte basisverzekering voor iedereen

De basisverzekering dekt de standaardzorg van bijvoorbeeld huisarts, ziekenhuis of apotheek. Voor de meeste zorg in het basispakket geldt een eigen risico. Er kunnen ook nog eigen bijdragen gelden.

De belangrijkste kenmerken van het basispakket zijn:

  • De basisverzekering is verplicht als u woont of werkt in Nederland. Ook voor kinderen.
  • Het basispakket is voor iedereen gelijk.
  • De overheid bepaalt het basispakket. De inhoud kan jaarlijks veranderen. De overheid stelt ook de hoogte van het eigen risico en de hoogte van de zorgtoeslag vast. Voor sommige zorg geldt geen eigen risico, zoals huisartsenzorg of verloskundige zorg. De overheid bepaalt ook voor welke zorg u een eigen bijdrage moet betalen. Dit staat helemaal los van het eigen risico.
  • Een zorgverzekeraar moet u accepteren voor het basispakket.
  • De premie van een polis is voor iedereen gelijk. Iedereen met dezelfde polis betaalt dus hetzelfde. Leeftijd of gezondheid spelen hierbij geen rol.
  • Zorgverzekeraars hebben zorgplicht. Zij moeten zorgen dat iedereen op tijd en binnen redelijke afstand de zorg krijgt die nodig is.

Vrijwillige aanvullende verzekering

Een aanvullende verzekering dekt (een deel van de) zorg die niet in het basispakket zit. Bijvoorbeeld extra vergoeding voor een behandeling bij de tandarts.

De belangrijkste kenmerken van de aanvullende verzekering zijn:

  • Er zijn verschillende pakketten, die allemaal extra zijn bovenop de basisverzekering. De zorgverzekeraar bepaalt de voorwaarden en vergoedingen. De overheid heeft dus géén invloed op de aanvullende verzekeringen.
  • Een aanvullende verzekering is niet verplicht. Omdat er veel verschillende pakketten zijn, is het belangrijk dat u de aanvullende verzekering goed aan laat sluiten op wat u nodig heeft. Een zorgverzekeraar mag u weigeren voor een aanvullende verzekering. Bijvoorbeeld oudere mensen die veel zorg nodig hebben. In de praktijk gebeurt dit bijna nooit.

Goede en toegankelijke zorg voor iedereen

Het Nederlandse zorgstelsel garandeert goede en toegankelijke zorg voor iedereen. Zorgverzekeraars moeten iedereen als verzekerde accepteren voor het basispakket. Leeftijd of gezondheid mogen hierbij geen rol spelen.

Iedereen betaalt mee aan de zorgverzekering. Gezonde jongeren betalen bijvoorbeeld mee aan medisch-specialistische zorg die ouderen vaak nodig hebben. En ouderen betalen mee aan de kraamzorg die voor moeders belangrijk is.

Betaalbare zorg

Concurrentie tussen verzekeraars moet leiden tot goede én betaalbare zorg. Met een betaalbare premie voor verzekerden. Verzekeraars onderhandelen met zorgverleners over de prijs van geleverde zorg. Op die manier wordt de zorg ook betaalbaarder.

Wel moeten verzekeraars zorg vergoeden als een verzekerde daar recht op heeft. Dat staat in de Zorgverzekeringswet.

Veelbelovende zorg sneller in het basispakket

Het duurt lang voordat patiënten profiteren van vernieuwingen in de zorg. De overheid wil dat veelbelovende behandelingen, medische technologie en medicijnen sneller in het basispakket komen. Om dit te bereiken, wordt jaarlijks geld vrijgemaakt. 

Een deel van het geld gaat jaarlijks naar de Subsidieregeling Veelbelovende Zorg Sneller bij de Patiënt. Deze regeling is op 1 februari 2019 gestart en is bedoeld voor nieuwe zorg. Zoals behandelingen, hulpmiddelen en medische technologie. Het doel is om via onderzoek zo snel en nauwkeuring mogelijk vast te stellen of die nieuwe zorg de gezondheid verbetert en tegen welke kosten. Zo is gemakkelijker vast te stellen of de samenleving  voordelen heeft van de nieuwe zorg. De subsidie is dus voor onderzoek dat de toegevoegde waarde van de nieuwe behandeling of het hulpmiddel moet laten zien.

Verder gaat een deel van het geld naar een regeling die zich focust op medicijnen tegen zeldzame ziekten en medicijnen die met voorwaarden en onder bijzondere omstandigheden tot de markt zijn toegelaten.