Melkveehouderij eind dit jaar weer onder Europees fosfaatplafond

De fosfaatproductie in de melkveehouderij is in de eerste helft van dit jaar met 8,3 miljoen kilo gedaald. Hiermee komt Nederland aan het einde van het jaar weer onder het Europese fosfaatplafond. Dat is noodzakelijk om de bijzondere uitzonderingspositie van Nederlandse boeren, de zogeheten derogatie, te behouden. Voorwaarde is wel dat de boeren dit resultaat de komende maanden vasthouden en de veestapel niet meer laten groeien.

Dat schrijft staatssecretaris Martijn van Dam (Economische Zaken) vandaag in een brief aan de Tweede Kamer. De daling van de uitstoot van fosfaat – als bestanddeel van mest – is het gevolg van het fosfaatreductieplan dat de staatssecretaris vorig jaar samen met het zuivelbedrijfsleven, de diervoerderindustrie en de Rabobank heeft opgesteld.

Nederland moet voor het eind van het jaar weer onder het Europese fosfaatplafond komen om de derogatie te kunnen behouden. Op basis daarvan mogen Nederlandse boeren meer dierlijke mest uitrijden dan is toegestaan volgens de nitraatrichtlijn. Het verlies van deze uitzonderingspositie zou grote financiële gevolgen hebben voor de melkveehouderij.

160.000 koeien minder

De fosfaatreductie in het afgelopen half jaar is behaald door een inkrimping van de melkveestapel met ruim 160.000 dieren. Daarnaast is het fosforgehalte in veevoer verlaagd. Een private regeling die varkenshouders stimuleert om fosforarmer veevoer af te nemen, levert naar verwachting in de loop van dit jaar nog een verdere reductie op van 0,8 miljoen kilo fosfaat.

Met de behaalde afname van 8,3 miljoen kilo fosfaat is het doel van het fosfaatreductieplan om in 2017 in totaal 8,2 miljoen kilo fosfaat te reduceren binnen bereik. Wel is er nog een aantal risico’s dat het behalen van dit doel in de tweede helft van dit jaar in gevaar kan brengen.

Hoger beroep

In de brief wijst de staatssecretaris daarbij op de recente juridische procedures over het fosfaatreductieplan. In mei en augustus heeft de rechter een groep boerenbedrijven uitgezonderd van de fosfaatreductieregeling. Tegen beide uitspraken is de Staat in hoger beroep gegaan.

Als individuele melkveebedrijven als gevolg van de procedures ervoor kiezen in de laatste maanden van het jaar toch weer uit te breiden, heeft dat consequenties voor de gehele sector. Vanuit de overheid zijn er namelijk geen mogelijkheden meer om dit op te vangen binnen het fosfaatreductiepakket. Op die manier zou de derogatie alsnog in gevaar komen.

Daarmee ligt er volgens de staatssecretaris een grote verantwoordelijkheid bij individuele ondernemers en de sector om ervoor te zorgen dat er geen terugval optreedt.

Onzekerheden

Andere onzekerheden zijn de eventuele groei van de fosfaatproductie in andere sectoren en een mogelijk hoger fosforgehalte in het ruwvoer als gevolg van gunstige weersomstandigheden. Het CBS heeft berekend dat dit tot een vermindering van 0,5 miljoen kilogram fosfaatreductie kan leiden.