Meer tijd en aandacht voor ouderen door flinke toename personeel verpleeghuizen

Het aantal medewerkers in de verpleeghuiszorg is de afgelopen jaren sterk gegroeid. In 2017 en 2018 zijn er in totaal 18.500 mensen extra gaan werken in de verpleeghuiszorg, in 2019 verwachten verpleeghuizen dat nog eens 19.000 mensen extra worden aangenomen. Er is daardoor meer tijd en aandacht voor bewoners van verpleeghuizen, waardoor de kwaliteit van de zorg toeneemt. Dat blijkt uit de voortgangsrapportage van het programma ‘Thuis in het verpleeghuis’ en een analyse van de kwaliteitsplannen voor 2019 door Zorgverzekeraars Nederland.

Thuis in het verpleeghuis

Die kwaliteitsverbetering is nodig om de verpleeghuiszorg in heel Nederland te laten voldoen aan de eisen van het kwaliteitskader verpleeghuiszorg dat in 2017 van kracht werd. Het kabinet investeert stevig in de verpleeghuiszorg om het mogelijk te maken voor zorgaanbieders om elk verpleeghuis aan die kwaliteitseisen te laten voldoen. In 2019 is er in totaal 600 miljoen extra beschikbaar voor de verpleeghuiszorg ten opzichte van vorig jaar. De extra investeringen voor de verpleeghuiszorg lopen stapsgewijs op tot jaarlijks 2,1 miljard structureel extra. Dat geld is vooral bestemd voor de inzet van meer personeel.
Met het programma ‘Thuis in het verpleeghuis’ dat minister De Jonge in 2018 startte, werkt het ministerie van VWS samen met de partners in de verpleeghuiszorg aan het op de juiste manier inzetten van dit geld door te zorgen voor meer tijd en aandacht voor de bewoners, voldoende, gemotiveerde en deskundige zorgverleners en een sector waarin leren, verbeteren en innoveren in elke instelling verankerd zijn.

Sturen op kwaliteit

Om voor extra geld voor kwaliteitsverbetering in aanmerking te komen kunnen zorgaanbieders jaarlijks kwaliteitsplannen indienen waarin zij uiteenzetten hoe ze het geld willen besteden. Voor 2019 hebben alle aanbieders zo’n kwaliteitsplan ingediend bij hun eigen zorgkantoren. De zorgkantoren beoordelen de kwaliteitsplannen en kunnen er op die manier op sturen dat de extra kwaliteitsgelden goed besteed worden. Uit de analyse van Zorgverzekeraars Nederland blijkt dat zorginstellingen van plan zijn om in 2019 €583 miljoen extra uit te geven om de kwaliteit van de zorg te verbeteren. Daarvan is €496 miljoen voor extra zorgpersoneel en €87 miljoen voor andere investeringen, zoals technologie. De zorgkantoren hebben daarnaast een bedrag van €17 miljoen gereserveerd om in de loop van 2019 te kunnen inzetten bij nieuwe aanbieders of bij aanbieders die mogelijkheden zien om sneller te groeien dan afgesproken in hun kwaliteitsplan. Directeur Wout Adema van Zorgverzekeraars Nederland is tevreden over de ontwikkelingen: “Er is in het algemeen een verbeterslag te zien in de beschrijving van het kwaliteitsplan. Dit geldt zowel voor de beschrijving van het proces als ook de inhoud. Dat helpt zorgkantoren om het goede gesprek te voeren met zorgaanbieders.”

Voldoende, gemotiveerde en deskundige zorgverleners

De resultaten laten zien dat de sector zich sterk heeft ingespannen om extra personeel te werven, en dat de inzet loont. Daarnaast toont de sector in de nieuwe kwaliteitsplannen een stevige ambitie om, ondanks de krappe arbeidsmarkt, nog meer personeel aan te trekken. Het aantal werknemers in verpleeghuizen is met ruim 18.500 (circa 9.000 fte) gestegen ten opzichte van 2016. Dat betekent dat er op een gemiddelde verpleeghuislocatie in 2018 gemiddeld 8 werknemers extra werken. Een significant verschil. In de kwaliteitsplannen voor 2019 geven aanbieders aan nog eens 19.000 mensen extra aan te willen trekken, zo blijkt uit de kwaliteitsplannen voor 2019. Dat is nog eens gemiddeld 8 werknemers meer ten opzichte van het huidige personeelsomvang. Het gaat dan vooral om bijvoorbeeld verplegenden, verzorgenden, welzijnsmedewerkers, gastvrouwen of huiskamermedewerkers. Het werven van nieuw personeel blijft ook in de toekomst een flinke uitdaging voor zorgaanbieders, zeker omdat niet alleen de arbeidsmarkt krap is, maar ook de vraag naar verpleeghuiszorg sneller stijgt dan vooraf verwacht was.

Naast de inzet van extra personeel blijven verpleeghuizen zich ook ontwikkelen door te leren en te innoveren. Vanuit het programma ‘Thuis in het verpleeghuis’ kunnen verpleeghuizen meedoen aan het ondersteuningsprogramma ‘Waardigheid en Trots op locatie’. Inmiddels hebben 194 instellingen zich aangemeld voor deelname.

Minister Hugo de Jonge (VWS) is tevreden met de resultaten tot nu toe. “Wat we nu zien is dat er een brede beweging op gang is gekomen om meer liefdevolle en persoonsgerichte zorg te bieden in de verpleeghuizen in heel het land. We zijn er nog niet, en we hebben nog veel slagen te slaan, maar het is mijn overtuiging dat bewoners en medewerkers echt het verschil al merken.”