Kabinet investeert opnieuw extra in onderwijs en cultuur

Ook in de begroting voor 2021 trekt het kabinet, naast de steunmaatregelen vanwege de coronacrisis, opnieuw extra geld uit voor onderwijs, cultuur en wetenschap. Er is structureel 450 miljoen euro vrijgemaakt om scholen en universiteiten te compenseren voor hogere aantallen leerlingen en studenten. Voor cultuurinstellingen die ondanks een positieve beoordeling buiten de subsidies vielen van het Fonds Podium Kunsten is de komende vier jaar alsnog 15 miljoen euro per jaar beschikbaar, waardoor er ook meer instellingen in de regio subsidie krijgen. En er komt jaarlijks 32 miljoen euro extra voor vermindering van het lerarentekort, bovenop de bedragen die er dit jaar en deze kabinetsperiode beschikbaar voor zijn gekomen.

Steun vanwege corona in de nieuwe begroting

Net als iedereen in Nederland en de wereld, moet ook het onderwijs zich aanpassen vanwege de coronacrisis. Leraren zijn online les gaan geven. Er zijn zomerscholen georganiseerd. Het onderwijs is tijdens deze crisis goed overeind gebleven. Dankzij de inzet van leraren, leerlingen ouders, studenten, onderwijsorganisaties en het ministerie. En dankzij extra investeringen van het kabinet.

Om te voorkomen dat leerlingen en studenten achterop komen heeft minister Slob (Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media) in mei bijna 500 miljoen euro extra beschikbaar gesteld voor 2020 en 2021 om achterstanden in te lopen en studenten te compenseren. Met dit geld kunnen scholen bijvoorbeeld extra les geven of zomer-/herfstscholen inrichten. Zoveel mogelijk leerbanen en stages worden behouden. Studenten die in hun laatste studiejaar vertraging hebben opgelopen door corona worden deels gecompenseerd. Scholen in po, vo en mbo kregen steun voor de aanschaf van laptops, voor onderwijs op afstand. Deze zomer worden er daarnaast maatregelen genomen tegen jeugdwerkloosheid door loopbaangesprekken te voeren met kwetsbare leerlingen en studenten in met name het mbo (29,5 miljoen).

Kunstenaars en professionals in de culturele en creatieve sector zijn hard geraakt door corona.  Minister Van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) heeft in april direct voor 300 miljoen euro aan maatregelen getroffen om de sector tijdens de eerste moeilijke maanden te steunen, naast de kabinetsbrede regelingen (TOGS, TVL, NOW). Niettemin trof corona deze sector bovengemiddeld hard. Daarom heeft het kabinet deze zomer besloten tot een aanvullend steunpakket van 482 miljoen euro, om de culturele sector ook in 2021 te kunnen ondersteunen. Met de kabinetsbrede maatregelen erbij loopt de aanvullende steun voor de cultuursector in 2021 op tot 700 miljoen euro. Onderdeel hiervan is ook ondersteuning voor lokale cultuur en steun voor gemeentes, en voor het bereiken van publiek via innovatieve en nieuwe vormen. Sinds het begin van de crisis heeft het kabinet hiermee in totaal ruim 1 miljard euro geïnvesteerd in de culturele en creatieve sector.

De publieke omroep speelt tijdens corona een essentiële rol in de voorziening van onafhankelijke, betrouwbare en toegankelijke informatie. De omroep moest hiervoor extra kosten maken; deze worden gedeeltelijk gecompenseerd met 19 miljoen euro. Ook is er eerder dit jaar een steunfonds van 35 miljoen euro in het leven geroepen voor lokale informatievoorziening

Forse investeringen door dit kabinet de afgelopen periode

Dit is de laatste begroting van dit kabinet. De afgelopen jaren heeft het kabinet fors geïnvesteerd in onderwijs, cultuur en wetenschap. Ten opzichte van de vorige kabinetsperiode, investeert dit kabinet komend jaar structureel ruim 2 miljard euro meer dan het vorige.

Deze kabinetsperiode is veel werk gemaakt van de aanpak van het lerarentekort. Structureel is er 811,7 miljoen euro extra beschikbaar gekomen. Dit geld is onder meer ingezet voor verhoging van salarissen in het po en het verminderen van de werkdruk. Incidenteel kwam er 358,7 miljoen bij voor het funderend onderwijs, en is geïnvesteerd in zijinstroom. Ook heeft het kabinet structureel extra geïnvesteerd in voor- en vroegschoolse educatie (170 miljoen structureel) en de kwaliteit van het technisch onderwijs in het vmbo (100 miljoen structureel).

In het hoger onderwijs is deze periode 175 miljoen euro uitgetrokken om de toegankelijkheid te verbeteren door het collegegeld voor het eerste jaar te halveren. Daarnaast kwam er 40 miljoen extra bij voor bèta- en technisch onderwijs. Ook in wetenschap is flink geïnvesteerd: structureel 200 miljoen euro voor fundamenteel onderzoek en 50 miljoen voor toegepast onderzoek. Daarnaast is er 100 miljoen geïnvesteerd in de onderzoeksinfrastructuur.

Cultuur heeft deze kabinetsperiode 80 miljoen euro extra per jaar erbij gekregen, naast de steunmaatregelen in verband met corona (hierboven). Dit is onder andere gebruikt om de basisinfrastructuur te kunnen uitbreiden. Daarnaast is er deze periode 325 miljoen geïnvesteerd in erfgoed.