Aardewerk, textiel en beeldjes teruggegeven aan Peru

Vandaag overhandigt Arjen Uijterlinde, ambassadeur Internationale Culturele Samenwerking van het ministerie van Buitenlandse Zaken, verschillende archeologische voorwerpen uit particulier bezit aan ambassadeur Marisol Aguëro van Peru. De voorwerpen zijn aan het licht gekomen toen deze te koop aangeboden werden bij een veilinghuis in Nederland. De Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed  heeft onderzoek gedaan naar de herkomst. De eigenaar heeft besloten vrijwillig afstand te doen, omdat de voorwerpen van belang zijn voor het Peruaanse culturele erfgoed.

Vrijwillige teruggave door particulier

De Peruaanse autoriteiten hebben in hun teruggaveverzoek aangegeven dat de voorwerpen afkomstig zouden zijn van archeologische locaties of opgravingen die niet door de Peruaanse autoriteiten waren geautoriseerd. Na de melding dat verschillende voorwerpen bij een veilinghuis zouden worden aangeboden, is de Inspectie een onderzoek gestart. Daaruit bleek dat de voorwerpen in de jaren 70 verworven zijn door de vader van de huidige eigenaar. Naar aanleiding van het verzoek van Peru en het onderzoek heeft de eigenaar besloten vrijwillig afstand te doen van de voorwerpen zodat ze weer deel kunnen gaan uitmaken van het erfgoed in Peru. De Peruaanse autoriteiten hebben tijdens de ceremonie hun waardering uitgesproken voor de teruggave van deze cultuurgoederen en zullen deze in Peru tentoonstellen aan het Peruaanse volk.  

Aardewerk en textiel

De teruggave aan Peru gaat om een divers scala aan voorwerpen. De 28 voorwerpen behoren tot verschillende precolumbiaanse culturen zoals Chimú, Chancay, Moche, Wari, Vicus en dateren van 200 v.C. tot 1500 n.C.. De collectie bestaat voornamelijk uit aardewerk waaronder figuratieve schenkkannen en beeldjes in de vorm van mens- en dierfiguren. Daarbij wordt ook een aantal kleurrijk gedecoreerde fragmenten textiel teruggegeven en een collectie zaden.

Peruaans cultureel erfgoed

Het erfgoed van Peru is bijzonder rijk. Een bekend voorbeeld is Machu Picchu in Peru, een stad van de Inca’s die door de Spanjaarden nooit is ontdekt en daardoor in de oorspronkelijke staat is behouden. Macchu Picchu is thans de grootste toeristische en archeologische attractie van Peru. De ruïnes zijn gelegen op een 2500 meter hoge bergkam, boven het dal van een heilige rivier. Veel voorwerpen van deze en andere precolumbiaanse culturen zijn door middel van plundering geroofd  en onrechtmatig uitgevoerd teneinde deze te verkopen. Om dit belangrijke erfgoed te beschermen heeft de International Council of Museums  een lijst opgesteld met cultuurgoederen afkomstig uit Peru die niet verhandeld mogen worden.

UNESCO-verdrag 1970

De teruggave aan Peru vindt plaats in de geest van het UNESCO-verdrag 1970. Nederland is sinds 17 oktober 2009 partij bij het UNESCO-verdrag 1970 dat de bestrijding van de illegale handel in cultuurgoederen moet tegengaan. Eén van de verplichtingen in het verdrag is dat aangesloten landen elkaar bijstaan wanneer onrechtmatig uitgevoerde voorwerpen worden ontdekt en om de nodige stappen te nemen om deze terug te geven aan het land van herkomst. In dit geval heeft de Inspectie onderzoek gedaan naar de herkomst en is de vrijwillige teruggave begeleid.