Overheid en sector werken samen aan de binnenvaart van de toekomst

De binnenvaart is in Nederland verantwoordelijk voor maar liefst 35% van al het goederenvervoer, en zal de komende jaren alleen maar belangrijker worden. Tegelijkertijd staat de sector voor grote uitdagingen: een verduurzamingsopgave, de gevolgen van klimaatverandering en digitalisering zijn daar goede voorbeelden van. Met de Toekomstvisie voor de binnenvaart, presenteert minister Mark Harbers een integrale aanpak voor de komende decennia.

Meer vervoer van weg naar water

Om te voorkomen dat het drukke wegennet de komende jaren nog voller wordt, zet het kabinet in op meer vervoer over water. Deze zogenoemde ‘modal shift’ kan niet alleen de groei van het wegvervoer verminderen, maar is ook een belangrijke stap in het tegengaan van klimaatverandering. Vergeleken met vrachtvervoer via de weg, stoot de binnenvaart namelijk aanzienlijk minder CO2 uit.

Betrouwbare vaarwegen

De vaarwegen worden getroffen door de gevolgen van klimaatverandering. De afgelopen jaren waren de effecten van droogte in de zomer voelbaar in de binnenvaart. Het kabinet trekt miljarden uit voor onderhoud en instandhouding, maar dat alleen is niet genoeg. Om onze vaarwegen ook voor de toekomst geschikt te houden voor de binnenvaart is klimaatadaptatie iets waar structureel rekening mee moet worden gehouden. Rijkswaterstaat onderzoekt daarom de effecten van klimaatverandering op de vaarwegen, zoals wateroverlast, droogte en overstromingen.

Emissieloze binnenvaart

Met andere landen heeft Nederland afgesproken te streven naar een klimaatneutrale binnenvaart in 2050, met vrijwel geen uitstoot van schadelijke stoffen. Dit gaat veel geld kosten. Om de Europese binnenvaartvloot emissievrij te maken is € 5 tot 10 miljard nodig en dat kan de sector niet alleen dragen. Daarom zijn er vanuit de overheid subsidieregelingen, voor bijvoorbeeld de vervanging van oude motoren of het plaatsen van een elektrische aandrijfmotor. De Tijdelijke Subsidieregeling Verduurzaming Binnenvaartschepen wordt in 2023 uitgebreid.

Digitalisering

Door verder te digitaliseren kan de binnenvaart in de toekomst nog efficiënter en veiliger werken, met minder administratieve lasten en met betrouwbare levertijden. Innovatieve concepten zoals autonoom vervoer, kunstmatige intelligentie en blockchain bieden de binnenvaart een enorme kans om bij te dragen aan een slim (en groen) vervoerssysteem.

Samen richting de toekomst

Het ministerie werkt samen met de sector om de binnenvaart klaar te maken voor de toekomst. Hierbij is het belangrijk te beseffen dat sommige oplossingen samen met andere landen moeten worden gezocht omdat de binnenvaart bij uitstek een internationaal opererende sector is.

Het ministerie wil samen met alle relevante partijen tot een gezamenlijke actieagenda komen. In het eerste kwartaal van 2023 moet die gereed zijn.