Wetsvoorstel: Kiesraad gaat kwaliteit uitvoering van verkiezingen beoordelen en bevorderen

De Kiesraad krijgt extra taken en bevoegdheden om de kwaliteit van het verkiezingsproces te beoordelen en verder te bevorderen. Dit staat in een wetsvoorstel van minister Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) dat vandaag in consultatie gaat. In het wetsvoorstel wordt de Kiesraad verantwoordelijk voor de ondersteuning van gemeenten en stembureaus bij het uitvoeren van hun taken rond de verkiezingen. De Kiesraad krijgt daarbij extra taken en bevoegdheden in de beoordeling van het correcte verloop van verkiezingen.

De Kiesraad is voor overheden de belangrijkste adviseur op het gebied van verkiezingen en het verkiezingsproces. De uitbreiding van taken voor de Kiesraad is een belangrijk onderdeel uit de Verkiezingsagenda 2030 die door het ministerie van BZK, VNG, NVVB en Kiesraad is opgesteld.

Hanke Bruins Slot: “In onze democratie is het uitbrengen van je stem dé manier om invloed uit te oefenen op wat er in ons land gebeurt. Daarom moeten we de hoogste eisen stellen aan het verkiezingsproces en ons steeds blijven afvragen hoe dat nog beter kan. Kiezers moeten ervan op aan kunnen dat ze hun stem uitbrengen bij verkiezingen die betrouwbaar, controleerbaar en transparant verlopen. De Kiesraad is als onafhankelijke expert de aangewezen partij om het vertrouwen in het verkiezingsproces hoog te houden.”
 

Het wetsvoorstel regelt dat de Kiesraad verantwoordelijk wordt voor:
1.    Het ondersteunen bij de organisatie van verkiezingen met onder andere instructies en kwaliteitsstandaarden voorafgaand aan verkiezingen;
2.    Het controleren of tijdens de verkiezingen volgens de Kieswet wordt gehandeld, en op basis daarvan ook bijsturen als dat nodig is;
3.    Het beoordelen van het verloop van de verkiezing, via rapportage en advies na afloop.

Naast deze nieuwe verantwoordelijkheden blijft de Kiesraad het centraal stembureau bij landelijke verkiezingen voor de leden van de Tweede Kamer, de Eerste Kamer en de Nederlandse vertegenwoordiging in het Europese Parlement. Ook blijft de Kiesraad de regering en de Staten Generaal adviseren over het verkiezingsproces en de uitvoeringstechnische aangelegenheden van het Kiesrecht.  
 

Wetsvoorstel in consultatie

Tijdens de consultatieperiode kunnen betrokken organisaties en geïnteresseerden reageren op het wetsvoorstel. Tot 17 februari 2023 kunnen reacties op het wetsvoorstel ingediend worden via https://www.internetconsultatie.nl/wetkwaliteitsbevorderinguitvoeringverkiezingsproces/b1. Na verwerking van de consultatiereacties wordt het wetsvoorstel aan de afdeling Advisering van de Raad van State aangeboden voor advies.