Wetsvoorstel: meer duidelijkheid over vervolg loopbaan van oud-bewindspersoon
Oud-bewindspersonen die binnen twee jaar na hun ambtsperiode aan de slag willen in het bedrijfsleven moeten daarover verplicht advies vragen aan een onafhankelijke commissie. Dit staat in een wetsvoorstel van minister Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) dat vandaag in consultatie gaat. De adviesverplichting geldt specifiek voor een nieuwe functie op een beleidsterrein waar de oud-bewindspersoon zich als minister of staatssecretaris intensief mee heeft beziggehouden. Het wetsvoorstel legt ook vast dat oud-bewindspersonen op diezelfde beleidsterreinen niet als lobbyist werkzaam mogen zijn, en dat ze twee jaar lang niet bij hun voormalige ministerie in dienst mogen of betaalde opdrachten mogen uitvoeren.
Hanke Bruins Slot: “Dit wetsvoorstel geeft duidelijkheid over de regels waar een bewindspersoon rekening mee moet houden als die zijn of haar loopbaan wil vervolgen. Dit is belangrijk omdat we deskundige mensen uit de praktijk nodig hebben. Aan de andere kant is het door dit wetsvoorstel ook duidelijk voor de samenleving dat dit zorgvuldig gaat.”
Verplicht advies over nieuwe baan
Het wetsvoorstel bevat een afkoelperiode van twee jaar waarin oud-bewindspersonen verplicht worden advies te vragen of zij een nieuwe, betaalde functie als bestuurder of lobbyist mogen aanvaarden. Dit moet als een oud-bewindspersoon wil gaan werken in de private sector, bij een zorgverzekeraar of bij een uitvoerder van de Wet langdurige zorg (Wlz) én als de functie een beleidsterrein raakt waar de oud-bewindspersoon zich intensief mee heeft beziggehouden.
Het onafhankelijke Adviescollege rechtspositie politieke ambtsdragers zal deze adviestaak uitvoeren. Het Adviescollege brengt dan binnen twee weken één van de volgende drie adviezen uit: ‘geen bezwaar’, ‘aanvaardbaar onder nadere voorwaarden’ of ‘onaanvaardbaar wegens (een te groot risico op) belangenverstrengeling’. Als de oud-bewindspersoon de betreffende baan accepteert, wordt het advies binnen twee weken gepubliceerd op de website van het Adviescollege.
Lobbyverbod
Tot november 2021 gold al dat voormalige bewindspersonen twee jaar lang niet mogen lobbyen bij het ministerie waarvoor de betreffende bewindspersoon verantwoordelijk was. Dit bestaande lobbyverbod is in november 2021 uitgebreid met beleidsterreinen die onder andere ministeries vallen en waarmee de bewindspersoon actieve bemoeienis had tijdens het ambt. Met dit nieuwe wetsvoorstel wordt het lobbyverbod ook wettelijk vastgelegd.
Het lobbyverbod geldt net als de adviesverplichting voor functies in de private sector, bij een zorgverzekeraar of bij een uitvoerder van de Wet langdurige zorg (Wlz).
Draaideurverbod
Het draaideurverbod houdt in dat oud-bewindspersonen twee jaar lang niet bij het voormalige ministerie in dienst mogen treden. Ook mogen zij geen betaalde, commerciële opdrachten bij hun voormalige ministerie aannemen. Dit wetsvoorstel legt ook het draaideurverbod wettelijk vast.