Beter boeren in Afrika met satellieten
Ministeries
Wat hebben Malinese herders en Oegandese boeren met ruimtevaart te maken? Ruud Grim werkt voor Netherlands Space Office en kan er alles over vertellen. Hij managet de ‘Geodata for Agriculture and Water Facility’ (G4AW). Dat maakt gebruik van satellietdata om voedselzekerheid in ontwikkelingslanden te verbeteren.
‘Het begon eigenlijk toen ik eens in gesprek was met Jaap Smit van Buitenlandse Zaken. Jaap werd later initiatiefnemer van het G4AW-programma. We hadden het over wat ruimtevaart kan betekenen voor duurzaamheid en dan vooral in de landbouw.
De informatie die we krijgen via satellieten is namelijk van grote waarde op dat gebied. Maar de grote vraag was: Hoe heeft de boer in het veld hier nu iets aan? BZ vroeg ons toen onderzoek daarnaar te doen.’
Doorpakken
‘Samen met studenten brachten we in kaart wat er al was op dit gebied. Toen bleek dat op verschillende plaatsen al best wat was opgestart. Maar er werd eigenlijk niet doorgepakt. Er waren problemen met het krijgen van voldoende satellietdata, en met de bereikbaarheid van de boeren. Projecten kwamen niet verder. Maar we kwamen tot de conclusie dat er wél mogelijkheden waren en zijn aan de slag gegaan.’
Verzekering voor boeren
‘Veel boeren merken dat het klimaat verandert. Ze leven in gebieden waar steeds meer droogte is, waar het weer onvoorspelbaarder is geworden. De kennis die generaties lang van ouder op kind werd overgedragen, die volstaat ineens niet meer.
Dat is bijvoorbeeld aan de hand in Oeganda. Om boeren daar te helpen, is een verzekeringsproduct ontwikkeld waarmee ze zich kunnen verzekeren tegen droogte. Op basis van satellietdata wordt de verdamping op het land in kaart gebracht en zo de ernst van de situatie vastgesteld. De verzekering keert op basis hiervan uit. Met subsidiëring van de Oegandese overheid kwam dit beschikbaar voor veel boeren.’
Callcenters voor herders
‘Een ander mooi voorbeeld is een project waarmee we herders in Mali ondersteunen. Dat siert zich door de eenvoud. In feite is het een navigatiesysteem.
Zo’n herder moet steeds op zoek naar voldoende water en groen voor zijn vee. En daarvoor trekt hij dus van plaats naar plaats. De herders kunnen nu gewoon naar een soort callcenter bellen om te horen waar ze het beste naartoe kunnen. Daar is informatie over water en begroeiing beschikbaar die verzameld is met behulp van satellieten. Dit systeem zorgt er ook nog eens voor dat de herders niet met hun vee door landbouwgebied gaan. Daarmee worden conflicten tussen herders en boeren voorkomen.’
De toekomst
‘De ruimtevaart als sector zit natuurlijk op de rand van wat mogelijk is. Er is continu vernieuwing: we willen steeds meer informatie, nieuwe sensortechnologie, kleinere satellieten. Wij merken ook dat er nu langzaamaan steeds meer waardering komt voor wat de ruimtevaartsector allemaal kan betekenen.
Met G4AW willen we ook een ontwikkeling van hulp naar handel in gang zetten. Op weg naar een gezond business model met goed afgestemde diensten. Een constructie die zijn eigen broek op kan houden.’