College voor de Rechten van de Mens: ‘We verdienen allemaal respect’

Ministeries

Nederland maakt zich sterk voor een veilige en rechtvaardige wereld. Niet alleen in het buitenland, maar ook op eigen bodem. Bij het College voor de Rechten van de Mens kun je terecht met vragen en meldingen over mensenrechten zoals huiselijk geweld. Ook kun je discriminatieklachten voorleggen. ‘In Nederland hebben we het op papier allemaal goed geregeld, maar de praktijk laat weleens anders zien’, vertelt voorzitter Adriana van Dooijeweert.

Vergroot afbeelding
Beeld: ©Bas de Meijer

‘Mensenrechten zijn er voor de mensen, voor iedereen. En het gaat er niet om wat we voor deze rechten kunnen betekenen; het gaat erom wat we voor mensen betekenen.’ Minister Blok verwoordde in zijn toespraak op Internationale Mensenrechtendag waarom mensenrechten al veertig jaar als een rode draad door het Nederlands buitenlandbeleid lopen. Zijn woorden maakten indruk op Adriana van Dooijeweert: ‘Hij gaf ook aan dat een opgeheven vingertje niet werkt. Landen laten zich niet zomaar de les lezen door Europa. Wie kritiek uit op een ander, moet zelf ook tegen een stootje kunnen. Ook in Nederland is aandacht voor mensenrechten hard nodig.’

Onafhankelijk en zelfstandig

‘Juist daarom vind ik het belangrijk dat we ook aandacht hebben voor de mensenrechten in ons land. Iedereen kan te maken krijgen met discriminatie; op school, op het werk of bij de sportvereniging.’ Het College voor de Rechten van de Mens (CRM) is hét nationale mensenrechteninstituut en ziet toe op de bescherming en bevordering van de mensenrechten in Nederland. Als zelfstandig bestuursorgaan kan het CRM binnen de wet zelfstandig zaken oppakken. Buitenlandse Zaken zorgt samen met andere ministeries voor hun basisfinanciering.

Gelijke behandeling

Het College ziet toe of bedrijven en organisaties zich houden aan de Algemene wet gelijke behandeling. Ook kunnen mensen een zaak voorleggen als ze denken dat zij gediscrimineerd zijn. Men kan hierover een klacht indienen bij het CRM. ‘Het College toetst deze individuele gevallen aan de gelijkebehandelingswetgeving en oordeelt dan of er sprake is van discriminatie. Denk aan discriminatie omdat je zwanger bent, je leeftijd, vanwege je seksuele geaardheid of vanwege je handicap of chronische ziekte. Het recht om gelijk behandeld te worden is een belangrijk mensenrecht. We verdienen allemaal respect.’

Caribisch Nederland

‘Het College is ook bevoegd voor Caribisch Nederland. Vooral op het gebied van werk, inkomen en armoedebestrijding, kinderrechten en veiligheid bestaat een kloof met Europees Nederland. Om dit te verbeteren zijn concrete afspraken op het gebied van mensenrechten nodig. Dat betekent dat een aantal verdragen en wetten die in Nederland gelden ook moeten gaan gelden voor Bonaire, Sint-Eustatius en Saba. Het is belangrijk dat mensen in Caribisch Nederland de mogelijkheid hebben om te klagen over discriminatie. Omdat de Algemene wet gelijke behandeling daar nog niet geldt, is het nodig dat dit verandert. Minister Ollongren heeft het plan om daar iets aan te doen.’

Sterk rechtvaardigheidsgevoel

‘Iedereen heeft mensenrechten en iedereen heeft het recht alle mensenrechten uit te oefenen. Maar de praktijk ziet er vaak anders uit. Dat raakt me. Ik ben opgevoed door ouders die gelijke behandeling belangrijk vonden en mede daardoor beschik ik over een sterk gevoel voor gelijkwaardigheid voor ieder mens. Daarom ben ik rechten gaan studeren en werk ik al meer dan 25 jaar als rechter. Hoewel mensenrechten soms ook met elkaar kunnen botsen, bij de uitoefening van het mensenrecht van de een kan een mensenrecht van de ander in de knel komen, geldt voor iedereen het recht op een menswaardig bestaan. Daar zet ik mij graag voor in.’