‘We streven naar een mijnenvrije wereld’

Ministeries

Afgelopen zondag was het International Mine Action en Mine Awareness Day. Een dag waarop we stilstaan bij de verwoestende effecten van landmijnen en explosieve oorlogsresten. Lucas Daalhuisen en Asma Hashi zetten zich bij Directie Stabiliteit en Humanitaire Hulp (DSH) dagelijks in om zoveel mogelijk mijnen de wereld uit te helpen. ‘Onze inzet voor ontmijning laat concrete en duidelijke resultaten zien en heeft wereldwijde impact’.

Vergroot afbeelding Vrouwen in Zuid-Soedan worden getraind in het ontmijnen.
Vrouwen in Zuid-Soedan leren ontmijnen.

De cijfers laten die impact goed zien. In 2019 werkte Nederland met partners MAG, Halo Trust en DCA in voornamelijk Irak, Libanon, Zuid-Soedan, Kosovo, Oekraïne, Somalië, Syrië, Jemen en Afghanistan (vanaf 2020 kwamen daar Laos en Libië bij). De NGO’s ruimden er mijnen, hielpen slachtoffers van mijnen hun leven weer op te pakken en maakten zo gebieden weer leefbaar voor burgers.

Er werd €15 miljoen besteed aan ondersteuning van ontmijningsprogramma’s. Meer dan 3 miljoen vierkante meter land werd ontmijnd, wat direct ten goede kwam aan zo’n 40.000 mensen. Nog veel meer mensen werden voorgelicht over gevaren van mijnen en andere explosieven en hoe die te herkennen.

'Nederland is wereldwijd de 8e donor op het gebied van humanitaire ontmijning.'

Vergroot afbeelding Lucas Daalhuisen.
Lucas Daalhuisen.

Hard nodig

‘Die voorlichting en training is nog steeds hard nodig’, meent Lucas. ‘Landmijnen maken helaas nog altijd dagelijks 10 tot 15 slachtoffers. Dat zijn vaak kinderen die op weg zijn naar school, mensen die hout sprokkelen of hun akkers bewerken.’ Door corona kan hij niet meer op veldbezoek maar dankzij videogesprekken houdt hij toch goed contact met de ontmijnings-NGO’s.

‘Even Zoomen of Teamen met onze partners is nu veel meer geaccepteerd dan eerst. Ik vind het vooral fijn om hen in de ogen te kunnen kijken en hun reacties te zien. Ook onze collega’s van de posten staan met hen in contact via veldbezoeken en trainingen en geven ons feedback en updates. De post in Jemen financiert zelf ook een ontmijningsprogramma in het land.’

'Nederland investeert in humanitaire ontmijning om de veiligheid van mensen in fragiele staten te verbeteren en daarmee grondoorzaken van instabiliteit aan te pakken. Dit draagt bij aan SDG doel 16.1.'

Mentale en fysieke zorg

‘Samen proberen we zo de fysieke veiligheid van mensen wereldwijd te verbeteren en te waarborgen’, legt Asma uit. ‘Als DSH staan we op het snijvlak van ontwikkeling en veiligheid. We vinden het belangrijk om ervoor te zorgen dat mensen gewoon hun dagelijkse leven kunnen invullen. Dus veilig naar school, werk of de markt kunnen komen of landbouw kunnen doen.

Ik vind het vreselijk om te zien dat bijna de helft van de slachtoffers van landmijnen kinderen zijn. Als ze het overleven hebben ze er mentaal flink last van. En vaak zijn ze de rest van hun leven afhankelijk van protheses en andere medische hulpmiddelen. Het is dan ook mooi om te zien dat onze partners zorgen voor zowel mentale als fysieke gezondheidszorg voor slachtoffers.’

Vergroot afbeelding Mijnenruimen.
Een mijnenruimer aan het werk.

Nederland als voorzitter

Nederland is, in de persoon van ontwapeningsambassadeur Rob Gabriëlse, in 2021 voorzitter van het Anti-personnel Mine Ban Convention (APMBC), ook wel bekend als het Ottawaverdrag. Ons land richt zich vooral op:

Innovatie

  • Nu worden onklaar gemaakte mijnen nog gebruikt voor instructie- en trainingsdoeleinden. Door ze na te maken met een 3D-printer kunnen we zorgen voor minder mijnenvoorraad wereldwijd.
  • TNO ontwikkelde een nieuw apparaat dat zowel een grondradar is als een metaaldetector, om mijnen in de grond makkelijker mee op te sporen.
  • Universiteit Wageningen is bezig met elektronische mijnenruikers en technieken om mijnen(velden) te kunnen identificeren aan de hand van subtiele verkleuringen in bladeren van vegetatie.

Lucas: ‘Wij proberen de juiste mensen met elkaar in contact te brengen zodat deze Nederlandse ontwikkelingen uiteindelijk wereldwijd in het veld in te zetten zijn.’

Capaciteitsopbouw

Vooral gericht op kennisdeling zodat nationale ontmijningsdiensten kunnen worden opgezet en bestaande versterkt.

Inclusiviteit

Ons land wil stilstaan bij de belangen van de door een mijn getroffen slachtoffers en hun gemeenschappen, maar ook meer aandacht voor mentale gezondheidszorg en psychosociale steun (MHPSS) in slachtofferhulp.

Wil je meer lezen over hoe Buitenlandse Zaken zich inzet voor ontmijning? Bekijk de pagina over de Nederlandse aanpak.