Landbouw: een ‘back-breaking’ of ‘game-changing’ sector voor jonge mensen?
Ministeries
Hoe produceren we onze voeding duurzamer, gezonder en rechtvaardiger? Deze vraag staat centraal tijdens de Food Systems Summit van de VN in september. Jean Muthamia-Mwenda, Global Lead Youth Employment and Entrepreneurship van ontwikkelingsorganisatie SNV vertelt over de rol van jongeren in voedselproductie en het vergroten van voedselzekerheid in Afrika.
Grotere voedselzekerheid, minder armoede en meer stabiliteit in de wereld draagt ook bij aan stabiliteit en welvaart in Nederland en biedt kansen voor Nederlandse ondernemers. De wereld is nauw met elkaar verbonden: wat er ergens anders in de wereld gebeurt, raakt ook Nederland. Landen hebben ook samen de verantwoordelijkheid om bij te dragen aan problemen die verder gaan dan de landsgrenzen. Het ministerie van Buitenlandse Zaken steunt daarom organisaties als SNV, die zich inzetten om jongeren te trainen in de landbouw.
Met welke uitdagingen hebben jongeren in Afrika te maken?
‘Afrika heeft zeer vruchtbare grond, het grootste aantal jonge mensen ter wereld en een landbouwsector die veel werkgelegenheid kan bieden. Toch krijgen veel jonge mensen te maken met uitdagingen als werkloosheid, weinig zicht op betekenisvol werk en onzekere inkomens. Jongeren hebben vaak beperkte technische skills en kennis, slechte sociale vangnetten en beperkte toegang tot de markten door vaak slechte infrastructuur. Veel jongeren groeien op in een omgeving met weinig ruimte om zich te ontwikkelen op het gebied van innovatie en ondernemen, in het bijzonder in de landbouwsector.’
Wat houdt de Opportunities for Youth Employment (OYE) aanpak van SNV in?
‘Via Opportunities for Youth Employment (OYE) zet SNV zich in om systematische hindernissen, die jongeren beperken om aan de slag te gaan in de wereld van landbouw, te identificeren en te verhelpen. Wij wijden ons werk aan een samenleving waar mensen zelf de gereedschappen, kennis en netwerken hebben om hun eigen ontwikkeling vorm te geven. Via de OYE methode werken wij samen met jongeren, bedrijven en overheden om gemotiveerde jongeren te helpen aan concrete en betekenisvolle werkgelegenheid.'
Het ministerie van Buitenlandse Zaken is een belangrijke financier voor de SNV programma’s gericht op werkgelegenheid voor jonge mensen.
Landbouw wordt gezien als een ‘back-breaking’ sector. Hoe maakt SNV jonge mensen enthousiast voor een carrière in landbouw?
‘Het kan lastig zijn om jonge mensen die geïnteresseerd zijn in landbouw te overtuigen om werk te zoeken in deze sector. Zij zien voornamelijk kleinschalige boeren die hard moeten werken, weinig verdienen en maar net rond kunnen komen van hun oogsten. Wij proberen daarom juist te laten zien dat landbouw ook een sector is waar veel banen zijn en waar het in grotere bedrijven ook mogelijk is om een goed salaris te verdienen. Bijvoorbeeld door andere succesvolle agrarische ondernemers aan het woord te laten als rolmodellen.
Ook moeten we kinderen op school al enthousiast maken voor landbouw, door bijvoorbeeld tuinen op scholen te creëren en praktische lessen te geven die het werk in de landbouw en geld verdienen introduceren.
We promoten ook slimme landbouwtechnieken door landbouw te linken aan de ICT en innovatie. Er zijn veel jonge mensen in Afrika met smartphones en ICT kennis die zij kunnen inzetten voor innovatie in de landbouw. In Tanzania werken we bijvoorbeeld aan een project dat een irrigatiesysteem op zonne-energie promoot. In het droge seizoen scheelt dit de boeren veel tijd. Water wordt automatisch opgepompt, waardoor zij niet langer zelf water hoeven te halen, maar enkel de kraan op de boerderij open hoeven te zetten. Zo houden de boeren meer tijd over voor diverse taken en kunnen ze bijvoorbeeld naast gewassen, ook kippen houden.’
Hoe gaan jullie te werk?
‘We willen bijdragen aan een omgeving die jongeren in staat stelt om zich te ontwikkelen in werk en ondernemen. Dit betekent in de praktijk dat we ambities van jongeren koppelen aan concrete mogelijkheden op arbeidsmarkt en in de sector. Jongeren vormen geen uniforme groep, maar hebben allemaal verschillende interesses, die ook met de tijd veranderen.
Via de OYE aanpak gaan we verder dan alleen training, door blijvende coaching en mentorschap en via stages en traineeships. Zo krijgen jongeren de mogelijkheid om ervaring en technische kennis op te doen in hun eigen interessegebied, zoals stages in pluimveehouderij, tuinbouw of bijvoorbeeld de installatie van zonnepanelen voor de landbouw.
Daarna zorgen we dat getrainde jonge mensen toegang krijgen tot werkgelegenheid en lokale markten. Het 2SCALE programma, dat gefinancierd wordt door het Ministerie van Buitenlandse Zaken, is een voorbeeld van hoe wij samenwerken met jongeren en bedrijven uit de private sector. Ook zorgen we dat jongeren toegang krijgen tot financiële middelen: leningen, kredietgroepen en de ontwikkeling van overheidsfondsen. Zo bieden we jongeren de mogelijkheid om een eigen financiële basis op te zetten. Er zijn ook projecten die jongeren een starter-kit bieden.’
Hoe werken jullie aan blijvende veranderingen?
‘Bijvoorbeeld door peer-to-peer mentorschap. Succesvolle voormalige deelnemers kunnen zo hun kennis overdragen aan nieuwe deelnemers en hun boerderijen kunnen gebruikt worden voor praktische lessen. Jonge mensen dragen zo bij aan het voorbestaan van landbouw, grotere voedselzekerheid en de ontwikkeling van de gemeenschap. Dit verzekert ook de duurzaamheid en schaalbaarheid van de OYE aanpak.
Ook kijken we niet alleen naar cijfers, maar naar blijvende impact. Het is belangrijk om een goede omgeving te creëren, waar jonge mensen worden ondersteund en gehoord. Dit stimuleert innovatie en geeft jongeren de ruimte om zich te ontwikkelen en een betere toekomst te kunnen voorstellen en creëren. Vervolgens dragen zij dan weer bij aan de transformatie van de gemeenschappen, waar ze in leven als ondernemers of kostwinners.’