Pakistan: meerdere rampen door watersnoodramp

Ministeries

Een derde van Pakistan staat onder water door extreme regenval. De watersnood treft 33 miljoen mensen. Dorpen en infrastructuur worden weggespoeld. 700.000 runderen zijn verdronken. “Dit is de trieste opsomming van wat we nu weten”, zegt Henny de Vries, de nieuwe Nederlandse ambassadeur in Islamabad, over een van de grootste rampen die Pakistan ooit trof.

Vergroot afbeelding
Beeld: ©ANP
Een derde van Pakistan staat onder water door extreme regenval

Hoe is de situatie in Pakistan?

“Wisten we maar hoe de situatie precies is. De beelden en cijfers die naar buiten komen, zijn vreselijk en duizelingwekkend. 90 procent van de getroffen gebieden is echter nog niet bereikt. We zien dus het topje van de ijsberg. Feit is dat Pakistan te maken heeft met ongekend natuurgeweld. De hevige moesson, in combinatie met smeltwater van gletsjers uit de Himalaya, zorgt voor een niet te verwerken hoeveelheid water in de valleien.”

Vergroot afbeelding
Ambassadeur Henny de Vries

Wat doet Nederland om te helpen?

“De Verenigde Naties, het Internationale Rode Kruis en de Dutch Relief Alliance (DRA) bieden de eerste noodhulp. Nederland draagt aan al deze organisaties structureel bij, maar het Nederlandse Rode Kruis heeft € 500.000 extra hulp toegezegd en de DRA € 3 miljoen. De hulp gaat naar kwetsbare groepen als jonge kinderen, zwangere vrouwen en mensen met een beperking. Samen met RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland) zijn we hard bezig om via Dutch Surge Support (DSS water) een waterexpert in te zetten.”

Om welke hulp vraagt Pakistan?

“De Pakistaanse minister van Economische Zaken heeft ons direct benaderd voor hulp en expertise op het gebied van watermanagement. Pakistan is goed op de hoogte van de Nederlandse expertise op dit gebied. Ik verwacht dat de samenwerking de komende maanden en jaren tussen Nederland, het Nederlandse bedrijfsleven en Pakistan concreter en intensiever wordt op dit onderwerp.”

Is de hoofdstad getroffen door het natuurgeweld?

“Dankzij de geografische ligging van Islamabad, de stad ligt iets hoger dan de omringende gebieden, blijft het water weg uit de stad. Wat we wel zien, is dat de aanvoer van voedsel, zoals uien, tomaten en aardappelen afneemt. Verder merken we dat mensen bezorgd zijn. Bezorgd over familieleden die in de getroffen gebieden wonen én de toekomst van Pakistan. Het lokale personeel van de ambassade en hun familieleden zijn gelukkig ongedeerd.”

"Als je nu iets koopt in de winkel, betaal je een klein bedrag bovenop de normale prijs. Dit verschil gaat naar de slachtoffers”

Komen de inwoners van Islamabad zelf in actie?

“Bedrijven, moskeeën en buurtbewoners komen in actie. Zij zamelen geld en goederen in voor de slachtoffers. Buurtwinkels doen dit bijvoorbeeld door hun prijzen te verhogen. Als je nu iets koopt in de winkel, betaal je een klein bedrag bovenop de normale prijs. Dit verschil gaat naar de slachtoffers.”

Pakistan is een woelig land. De watersnood brengt mensen dus in ieder geval samen?

“Het brengt de mensen samen. Dat klopt. De samenhorigheid binnen de politiek is minder groot. Zo voert oud-premier Imran Khan als oppositieleider volop campagne. Hij hoopt opnieuw premier te kunnen worden. We zien dat de grote politieke partijen in Islamabad vooral met elkaar bezig zijn. Dit leidt af van waar het eigenlijk over moet gaan: effectieve rampenbestrijding."

Ga jij het getroffen gebied bezoeken?

“Als zo’n bezoek functioneel is, ga ik zeker op pad. Ik ga nooit alleen ‘om te kijken’. Bijvoorbeeld om partnerorganisaties te bezoeken die met steun van Nederland noodhulp verlenen. Toen ik ambassadeur in Mozambique was, bezocht ik elke zes maanden de projecten waarbij wij betrokken zijn. Dat zal ik hier in de toekomst ook doen. Voorlopig blijf ik echter op de ambassade omdat ik mijn geloofsbrieven nog niet heb aangeboden. Ik ben pas sinds twee weken ambassadeur in Pakistan. Onze economische medewerker bezocht deze week wel het rampgebied. Hij bezocht het gebied rond Badin, een stad 220 kilometer ten oosten van Karachi.”

"80 procent van de oogst is verloren met als gevolg een groot tekort aan voedsel. Ook steken infectieziekten, zoals malaria, cholera en dengue, de kop op"

Wat trof hij daar aan?

“Toen hij op weg naar Badin de Indus overstak, de belangrijkste rivier in Pakistan, zag hij dat deze in een reusachtig meer was veranderd. In een van de dorpen rond Badin vond hij het pijnlijk om te zien dat juist de mensen worden getroffen die al onder moeilijke omstandigheden leven. Het is niet de eerste keer dat dit gebied overstroomt. Ook in 2010 stond alles onder water."

"Voedselzekerheid en gezondheid in deze regio vormen de grootste uitdagingen voor hulporganisaties. 80 procent van de oogst is verloren met als gevolg een groot tekort aan voedsel. Daarnaast steken infectieziekten, zoals malaria, cholera en dengue, de kop op. Van liefdadigheidsorganisatie Indus Hospital and Health Network kreeg hij te horen dat zij zich nu als eerste focussen op het voorkomen en genezen van deze ziekten.”

Wat staat Pakistan nog te wachten?

“Deze ramp leidt tot een aantal nieuwe rampen. De volksgezondheid is in gevaar omdat miljoenen Pakistanen geen toegang hebben tot schoon drinkwater, voedsel en medische zorg. De massale uitbraak van ziekten die via water en muggen worden overgedragen, zoals malaria, cholera en difterie, vormt een acuut gevaar voor de bevolking. Het zal daarnaast lang duren voordat landbouwgrond weer gebruikt kan worden. Veel oogst is verloren. Honderdduizenden runderen, kippen en geiten zijn verdronken. De voedselvoorziening op de lange termijn is hierdoor onzeker. Hongersnood dreigt."

"Ook de infrastructuur is verwoest. Duizenden kilometers aan wegen en tientallen bruggen zijn beschadigd. Hele dorpen weggespoeld. Het kost jaren om dit te herstellen. De totale wederopbouw kost volgens Pakistan minstens 10 miljard euro. Een bedrag dat moeilijk zal zijn op te brengen nu ook een financieel-economische crisis dreigt. De inflatie in augustus bedroeg al 27 procent. Hyperinflatie bedreigt het economisch herstel verder.”

Zijn er betrouwbare cijfers over het aantal slachtoffers?

“Op dit moment zijn volgens de officiële cijfers zo’n 1.300 slachtoffers geteld. De vrees is dat dit aantal oploopt. De overstromingen zijn op allerlei manieren levensbedreigend. Niet alleen vanwege het gevaar om te verdrinken en het gebrek aan water en voedsel, maar ook slangen vormen een risico. Wij horen veel berichten van mensen die door een slang worden gebeten. Net als mensen zoeken slangen het droge op als het water stijgt. Giftige slangen die normaal in holen leven, komen bovengronds waardoor het aantal slangenbeten toeneemt.”

Pakistan legt de rekening van de overstromingen bij andere landen. Zij zijn volgens het land verantwoordelijk voor klimaatverandering. Pakistan kampt met de gevolgen. Terechte kritiek?

“Dit is niet de discussie die wij nu met onze contacten in Pakistan voeren. Maar Pakistan heeft een punt. Het land is nummer zeven op de lijst van landen die kwetsbaar zijn voor de gevolgen van klimaatverandering. Terwijl de CO2-uitstoot van Pakistan 10 procent van de Nederlandse uitstoot bedraagt. Internationaal verwacht ik meer en meer discussie over deze disbalans."

"Toch is het ook niet helemaal eerlijk om de volledige schuld bij klimaatverandering neer te leggen. Critici wijzen ook op nalatigheid van de Pakistaanse overheid. Jaren van politieke en economische instabiliteit hebben ertoe geleid dat het land onvoldoende voorbereid was. Zoals bijvoorbeeld op het gebied van Early Warning Systemen.”