Extra maatregelen om gegevensbeheer Belastingdienst te verbeteren

De staatssecretarissen Vijlbrief en Van Huffelen (Financiën) nemen extra maatregelen om te voorkomen dat burgers en bedrijven de dupe worden van onjuist gegevensbeheer bij de Belastingdienst.

Met een plan van aanpak voor verbeteringen in het gegevensbeheer van de Belastingdienst richten ze zich met voorrang op het juiste gebruik van nationaliteit in de systemen van de Belastingdienst. Ook de processen rond risicoselectie en signalen van mogelijke fraude krijgen voorrang, omdat de kans het grootst is dat burgers en bedrijven de effecten merken als hierin fouten worden gemaakt.

"Het is van groot belang dat in dit onderzoek alle informatie over het gebruik van nationaliteit naar boven komt. Als blijkt dat een verwerking niet voldoet aan deze vereisten, dan nemen we uiteraard passende maatregelen." Dat schrijven Vijlbrief en Van Huffelen vandaag in een begeleidende brief aan de Tweede Kamer.

Maatregelen

De urgentie voor de maatregelen is onderstreept door nader onderzoek dat de afgelopen maanden is gedaan. Hierbij zijn enkele nieuwe feiten naar boven gekomen.

Totdat het onderzoek is afgerond bouwen de staatssecretarissen extra waarborgen in rondom het toezicht door de Belastingdienst. Deze waarborgen hebben betrekking op de criteria op basis waarvan aangiftes worden geselecteerd voor behandeling, een zorgvuldige beoordeling door de Belastingdienst en de mogelijkheid voor burgers om in bezwaar en beroep te gaan als zij het niet eens zijn met het oordeel van de Belastingdienst. Ook regelen deze waarborgen tijdige verwijdering van onterecht gebleken vermeldingen van gegevens.

De staatssecretarissen gaan daarnaast onderzoeken of het bestaande instrumentarium om op te treden tegen malafide belastingadviseurs en andere facilitators toereikend is en voldoende wordt ingezet.

Bewustwording

Voor medewerkers is het essentieel dat zij zich bewust zijn van de regels op grond van de AVG, BIO en de Archiefwet en dat zij het melden als zij dingen tegen komen die niet conform deze wetgeving zijn. Om dat bewustzijn te vergroten begint de dienst per direct met een campagne rond de AVG. Nieuwe medewerkers hebben bij indiensttreding nu de verplichting een e-learning module AVG te volgen. Vanaf 2021 zal dit voor alle medewerkers elke twee jaar worden herhaald. Daarnaast zal het management van de Belastingdienst permanent aandacht blijven besteden aan het bewust omgaan met persoonsgegevens.

De staatssecretarissen hebben deze aanvullende maatregelen getroffen omdat uit onderzoek de afgelopen maanden nieuwe feiten boven tafel zijn gekomen. Zo is onder andere gebleken dat dubbele nationaliteit een aantal maanden langer in 2015 in de systemen stond dan eerder gemeld en dat dubbele nationaliteit soms ook aanwezig was in de zogeheten vrije tekstvelden. Ook blijken in de fraudesignaleringsvoorziening (FSV) verwijderde gegevens te zijn achtergebleven. Dit gebeurde buiten medeweten van medewerkers en zonder dat medewerkers bij die informatie konden.

Nationaliteit mag alleen gebruikt worden in systemen van de Belastingdienst als daar een wettelijke grondslag voor is. In het verleden was dat niet altijd het geval. De dienst heeft zichzelf nu strengere eisen opgelegd: er moet een expliciete wettelijke grondslag zijn voor het vermelden van nationaliteit.