Interdepartementaal Beleidsonderzoek Toeslagen aangeboden aan Tweede Kamer
De systematiek van toeslagen werkt niet goed voor een grote groep burgers. Dat is de conclusie die het kabinet trekt uit het IBO-Toeslagenrapport. Staatssecretaris Alexandra van Huffelen heeft het interdepartementale beleidsonderzoeksrapport vandaag aan de Tweede Kamer aangeboden.
Het toeslagenstelsel is bedoeld om mensen financieel te helpen, maar in de praktijk leidt het voor veel mensen tot terugvorderingen en nabetalingen. Daarmee zorgt het juist voor onzekerheid, ook omdat het stelsel vaak ondoorzichtig is.
Het kabinet is zich er van bewust dat eigenlijk het complete toeslagenstelsel vernieuwd moet worden. Het kabinet werkt daarom dit jaar de contouren van een nieuw stelsel uit. Omdat het nog een tijd kan duren voordat een nieuw stelsel er is, zijn er maatregelen op korte termijn nodig. Nieuwe schrijnende gevallen kunnen op die manier worden voorkomen.
Aanpassingen binnen huidige stelsel complex
Het IBO Toeslagen laat zien dat de problematiek rond terugvorderingen en nabetalingen inherent zijn aan de keuzes die aan het toeslagenstelsel ten grondslag liggen. Er zijn dan ook geen oplossingen binnen het huidige stelsel die alle problemen oplossen: iedere oplossing heeft een prijs. Dat geldt ook voor oplossingen buiten het stelsel. Ook laat het IBO Toeslagen zien dat de toeslagen onlosmakelijk verbonden zijn met de achterliggende stelsels: wonen, zorg en kinderen. Omdat toeslagen voor een grote groep huishoudens een groot deel van het inkomen uitmaken en de toeslagen voor de meerderheid goed werken, gaat bij het aanpassen van het stelsel zorgvuldigheid voor snelheid.
Voor de korte termijn wordt een discretionaire bevoegdheid geïntroduceerd die een oplossing kan bieden in bepaalde schrijnende situaties. .
Maatregelen op korte termijn
Bij de toekenning van toeslagen is het kabinet van plan om meer in dienstverlening te investeren. Mensen worden beter geholpen en mogelijke probleemgevallen komen daardoor eerder in beeld.
Verder neemt het kabinet verschillende maatregelen met betrekking tot de zorgtoeslag, met als doel is dat er minder toeslagen worden teruggevorderd en mensen niet door hun toeslagen in de problemen komen.
Samenwerking
Bij de uitwerking van een nieuw stelsel wordt gekeken naar maatregelen die een veel breder terrein beslaan dan fiscaliteit of sociale zekerheid. Daarom gaan de staatssecretarissen van Financiën, de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, de minister voor Medische Zorg en Sport en de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gezamenlijk aan de slag met de verkenning van een nieuw stelsel.
Achtergrond
Op 11 november 2019 werd deel 1 van het Interdepartementale Beleidsonderzoek (IBO) naar het stelsel van toeslagen al de Tweede Kamer verstuurd. Het IBO-Toeslagenrapport bundelt deelonderzoeken 1 en 2 en gaat gepaard met een kabinetsreactie op het complete rapport