Maatregelen in vrouwengevangenissen na inspectierapport PI Nieuwersluis

Minister voor Rechtsbescherming Franc Weerwind en de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) nemen maatregelen om grensoverschrijdend gedrag in vrouwengevangenissen tegen te gaan. De Inspectie Justitie en Veiligheid startte een onderzoek naar de cultuur in Penitentiaire Inrichting (PI) Nieuwersluis nadat een oud-medewerker in juni vorig jaar was opgepakt vanwege seksueel grensoverschrijdend gedrag. Volgens de Inspectie bestaat er binnen PI Nieuwersluis een cultuur waardoor het mogelijk is dat penitentiair inrichtingswerkers grensoverschrijdend gedrag vertonen. Weerwind heeft vandaag het Inspectierapport en zijn reactie daarop naar de Tweede Kamer gestuurd.

Weerwind: “Het rapport heeft mij aangegrepen. Ik ben diep geraakt door de bevindingen en stevige conclusies van de Inspectie. Gedetineerden zijn tijdens hun straf aan onze zorg toevertrouwd. Zij moeten op een integere manier behandeld worden. Grensoverschrijdend gedrag is onacceptabel. De gevangenis moet een veilige omgeving zijn voor zowel gedetineerden als medewerkers. Daarom neem ik alle aanbevelingen van de Inspectie over en zetten we ook maatregelen in bij de andere twee vrouwengevangenissen.”

Met een pakket aan maatregelen wil de minister samen met DJI de sociale veiligheid in de vrouwengevangenissen waarborgen. Aangezien het onderzoek van de Inspectie alleen gericht was op de situatie in de PI Nieuwersluis, komen er ook onderzoeken naar de situatie in de andere twee vrouweninrichtingen.

Meldpunt en veilige cultuur

Bij een vermoeden van grensoverschrijdend gedrag moeten gedetineerden dat veilig en zonder drempels kunnen melden. Daarom is één van de maatregelen dat er bij alle gevangenissen aan de Commissie van Toezicht een aparte aandachtfunctionaris voor grensoverschrijdend gedrag wordt toegevoegd. Die functionaris moet toegankelijk en zichtbaar voor de gedetineerden zijn. Gedetineerden kunnen een incident vertrouwelijk melden bij de Commissie van Toezicht. Uit het rapport blijkt dat niet alle gedetineerden hiermee bekend zijn. Daarom wordt deze mogelijkheid beter onder de aandacht gebracht. Daarbij wordt ook de gedetineerdencommissie betrokken. 

Verder ontwikkelt het Opleidingsinstituut van DJI een speciale training waarbij medewerkers duidelijke kaders krijgen voor het werken met vrouwelijke gedetineerden. Medewerkers die met vrouwelijke gedetineerden werken of gaan werken moeten deze training volgen. Het is noodzakelijk dat medewerkers zich veilig voelen om zich uit te spreken en elkaar aan te spreken op elkaars gedrag. DJI gaat extra inzetten om de sociale veiligheid te vergroten. Bijvoorbeeld door medewerkers onder professionele begeleiding te leren hoe zij met elkaar dilemma’s bespreekbaar maken. Verder moeten ook medewerkers weten waar zij grensoverschrijdend gedrag kunnen melden. De ‘Leidraad voor het melden integriteitsschendingen’ wordt geactualiseerd en onder de aandacht gebracht.

Samen met DJI zal de minister de uitwerking van deze maatregelen nauwlettend in de gaten houden.