Van 2014 tot 2018 deed het RIVM onderzoek naar gezondheidseffecten en ziekten die door chroom-6 kunnen worden veroorzaakt. Het RIVM heeft daarnaast in 2019-2020 de bestaande wetenschappelijke kennis over aan chroom-6 gerelateerde ziekten opnieuw onderzocht. Bij beide onderzoeken keek het RIVM wat dit betekent voor Defensiepersoneel van de POMS Prepositioned Organizational Materiel Storage (Prepositioned Organizational Materiel Storage)-locaties. 

Uitkomsten onderzoek POMS-locaties

In 2018 concludeert het RIVM dat Defensie in het verleden niet voldeed aan de wettelijke regels voor het bieden van arbeidsomstandigheden om veilig te kunnen werken met gevaarlijke stoffen. Hierdoor konden oud-POMS Prepositioned Organizational Materiel Storage (Prepositioned Organizational Materiel Storage)-medewerkers ziek zijn geworden of nog worden door het werken met chroom-6 bij Defensie. Direct en indirect contact met chroom-6 op de POMS-locaties kan leiden tot diverse (ernstige) ziekten.  

Animatievideo Chroom-6

Animatievideo chroom-6

Bekijk de animatievideo: Chroom-6 

Contact met chroom-6 verschilt per functie

De technische medewerkers op de POMS Prepositioned Organizational Materiel Storage (Prepositioned Organizational Materiel Storage)-locaties hadden het meest contact met chroom-6. Zij hadden direct contact tijdens hun werkzaamheden. Ook mensen die zelf geen werkzaamheden met chroom-6 uitvoerden, kwamen mogelijk toch met de stof in aanraking doordat zij vaak in de buurt van die werkzaamheden aanwezig waren. De blootstelling is naar verwachting aanzienlijk lager dan bij medewerkers die de taken zelf uitvoerden. Dan is er een groep medewerkers die alleen af en toe in aanraking kon komen met chroom-6. Daarnaast was er een groep die geen contact had met chroom-6. Zij werkten bijvoorbeeld op kantoor. Hieronder zie je per functie in hoeverre zij contact hadden met chroom-6.

Infographic blootstelling Chroom-6 Chroom-6

Download infographic blootstelling chroom-6 

HDI uit CARC

Naast onderzoek naar chroom-6 heeft het RIVM ook onderzoek naar HDI hexamethyleen diiscocyanaat (hexamethyleen diiscocyanaat) op de POMS Prepositioned Organizational Materiel Storage (Prepositioned Organizational Materiel Storage)-locaties van Defensie gecoördineerd. Bij Defensie is CARC Chemical Agent Resistant Coating (Chemical Agent Resistant Coating) als topcoating toegepast op metalen oppervlakken. In CARC zit de schadelijke stof hexamethyleen di-isocyanaat (HDI hexamethyleen diiscocyanaat ). Tijdens onderhoudswerk kunnen medewerkers HDI hebben binnengekregen. Hun gezondheid is hierdoor mogelijk beschadigd. Lees meer over het onderzoek naar HDI op de POMS-locaties.

Vragen en antwoorden

Hoe hoog het risico precies was, daar kunnen geen uitspraken over gedaan worden. In het algemeen weten we wel dat de kans om ziek te worden door chroom-6, groter wordt als je er meer, vaker en langer mee in contact bent geweest.
Oud-POMS-medewerkers die zich zorgen maken of ze ziek kunnen worden, kunnen een Persoonlijk Gezondheidskundig Consult aanvragen.  Meer informatie is te vinden op de website van CAOP/Defensie .

Alle ziekten die door chroom-6 kunnen worden veroorzaakt, kunnen ook andere oorzaken hebben. Het hangt van verschillende factoren af of blootstelling aan chroom-6 op de POMS Prepositioned Organizational Materiel Storage (Prepositioned Organizational Materiel Storage)-locaties leidt tot een ziekte. Zoals het soort ziekte, de functie die de werknemer had, het aantal dienstjaren in die functie, de periode tussen de werkzaamheden met chroom-6 en het begin van de ziekte, et cetera. Niet alleen chroom-6 maar ook andere factoren kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van een ziekte. Zoals ander werk dat iemand heeft gedaan, contact met andere stoffen, leefstijl en persoonlijke gevoeligheid. Voor de meeste ziekten is niet met zekerheid te zeggen dat de ziekte door chroom-6 is veroorzaakt.

Het RIVM deed hier in 2018 onderzoek naar. Toen is een lijst gemaakt van ziekten die door chroom-6 kunnen worden veroorzaakt. De wetenschap staat niet stil. Het RIVM heeft daarom in 2019 deze lijst aangepast na nieuw onderzoek.

Het RIVM heeft in 2019 het onderzoek uit 2018 aangepast op basis van de nieuwste wetenschappelijke kennis. Uit dit onderzoek blijkt dat chroom-6 er ook van wordt verdacht strottenhoofdkanker te kunnen veroorzaken. Het RIVM beoordeelde daarom wat dat betekent voor oud-werknemers die op de POMS Prepositioned Organizational Materiel Storage (Prepositioned Organizational Materiel Storage)-locaties in contact kwamen met chroom-6. Het blijkt dat zij hierdoor strottenhoofdkanker hebben kunnen krijgen of nog kunnen krijgen.

Ja. De mogelijke gezondheidseffecten van chroom-6 zijn wereldwijd uitgebreid onderzocht. Het RIVM heeft alle internationaal beschikbare onderzoeksresultaten over chroom-6 meegenomen in het onderzoek. Het RIVM blijft de ontwikkelingen in de wetenschap volgen voor nieuwe aanwijzingen voor een verband tussen chroom-6 en ziekten. 

De Uitkeringsregeling van juni 2018 omvatte al de volgende ziekten:

  • Longkanker
  • Neuskanker en neusbijholtekanker
  • Maagkanker
  • Chroom-6-gerelateerd allergisch contacteczeem
  • Chroom-6-gerelateerde allergische astma en rhinitis
  • COPD Chronic Obstructive Pulmonary Disease (chronische bronchitis of longemfyseem) (Chronic Obstructive Pulmonary Disease (chronische bronchitis of longemfyseem))
  • Longfibrose
  • Niet-immunologisch (irritatief) beroepsastma
  • Perforatie neustussenschot door chroomzweren

Vanaf 31 maart 2020 wordt hieraan toegevoegd:

  • Strottenhoofdkanker

De ziektelijst chroom-6 is opgesteld op basis van wetenschappelijke kennis. In bestaande onderzoeken zijn geen aanwijzingen gevonden voor een verhoogd risico op slokdarmkanker. 

Eén van de meest gestelde vragen (oud-)werknemers was of chroom-6 afbrokkelende tanden kan veroorzaken. Hier is in 2019 opnieuw goed naar gekeken en daarvoor is geen aanwijzing gevonden.