Coronawet vervangt noodverordeningen

Tijdelijke wet maatregelen COVID-19

De Tijdelijke wet maatregelen covid-19 geldt sinds 1 december 2020 en heeft een looptijd van 3 maanden. Indien nodig kan de coronawet steeds 3 maanden worden verlengd. Ook is het mogelijk de wet tussentijds in te trekken, zodra deze niet meer nodig is. De Tweede Kamer is betrokken bij deze besluiten.

Reden om de tijdelijke wet in te voeren

Noodverordeningen zijn bedoeld voor kortdurende (crisis)situaties. De dreiging van het coronavirus is van langere duur. Daarom blijven de maatregelen tegen het coronavirus langer nodig. Dat geldt dus ook voor de manieren om te zorgen dat iedereen zich aan de regels houdt. Die moeten in een wet komen te staan.

De Tweede en Eerste Kamer controleren of de wet goed werkt. Als dat niet zo is, leggen de ministers uit waarom de wet niet goed werkt. Ook krijgen de burgemeesters bevoegdheden om de wet uit te voeren. Zij leggen in de gemeenteraad uit welke keuzes zij maken.

Werkwijze besluitvorming coronamaatregelen

Neemt het aantal besmettingen toe? Dan kan de overheid door de coronawet maatregelen nemen. Of bestaande maatregelen aanpassen of opheffen. De maatregelen staan dan in een regeling. Dit wordt een ministeriële regeling genoemd.

Voordat de regeling ingaat, mogen verschillende organisaties zeggen wat ze ervan vinden. Bijvoorbeeld het Openbaar Ministerie, politie en organisaties voor onderwijs, sport en zorg. Daarna neemt het kabinet een besluit over de regeling.

Het kabinet legt de regeling voor aan de Tweede en Eerste Kamer. Zij krijgen een week de tijd om erover te debatteren. De regeling gaat dan een week later in. Maar dit gebeurt niet als de Tweede Kamer het niet eens is met deze regeling. Dan gaat de regeling niet meer door.

Het kabinet kan besluiten dat de regeling meteen ingaat. Bijvoorbeeld om gevaarlijke situaties direct te stoppen. Het kabinet legt dit dan uit aan de Tweede en Eerste Kamer. Ook dan heeft de Tweede Kamer een week om te besluiten of zij het eens is met de regeling. Als dat niet zo is, dan geldt de regeling niet meer.

Regelingen die op 1 december 2020 zijn ingegaan

Op 1 december 2020 zijn 5 regelingen ingegaan. Namelijk 3 regelingen voor Bonaire, Sint Eustatius en Saba. En 2 regelingen voor het Europese deel van Nederland:

• een vertaling van de regels die al in de noodverordeningen staan, bijvoorbeeld de regels over afstand houden (Tijdelijke regeling maatregelen COVID-19);

• een regeling waarmee mondkapjes verplicht kunnen worden (Regeling aanvullende mondkapjesverplichtingen COVID-19).

De wet vormt de juridische basis voor de coronaregels, zoals 1,5 meter afstand houden. Maar ook de sociale gedragsregels blijven belangrijk. Een wet alleen zal niet helpen. De verantwoordelijkheid van iedereen en van de samenleving als geheel, blijft voorop staan.

Bekijk ook:

• Actuele nieuwsberichten over het coronavirus
• Veelgestelde vragen over de Nederlandse aanpak