Onderzoek rioolwater wordt uitgebreid en verlengd

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft besloten het onderzoek naar rioolwater op sporen van het coronavirus uit te breiden en te verlengen. De metingen zijn een belangrijke aanvulling op de andere onderzoeken naar corona. Via rioolwateronderzoek wordt de verspreiding van het virus in de gaten gehouden en wordt inzicht verkregen in de verschillende virusvarianten. Daarnaast kan rioolwateronderzoek in de toekomst op andere manieren worden ingezet om de volksgezondheid te monitoren.

Met rioolwateronderzoek kunnen verschillende varianten van het coronavirus worden onderscheiden. Alle monsters worden opgeslagen. Mocht er een nieuw coronavirus opduiken, dan is het mogelijk om terug te zoeken of en in welke mate het al in Nederland aanwezig is. Daarom wordt de frequentie van het onderzoek verder opgevoerd. Er wordt momenteel gewerkt om het logistiek mogelijk te maken alle locaties dagelijks te bemonsteren. Naar verwachting is dit aan het eind van dit jaar mogelijk.

Minister De Jonge (VWS) heeft vandaag voor de komende jaren afspraken gemaakt met de Unie van Waterschappen en het RIVM om rioolwateronderzoek in de toekomst breder in te zetten. Rioolwater werd al gebruikt voor het monitoren van ziekteverwekkers zoals bacteriën die ongevoelig zijn voor antibiotica. Daarnaast kan rioolwater ook worden ingezet voor het meten van medicijn- en drugsresten, microplastics en bestrijdingsmiddelen. Rioolwater kan daardoor dienen als graadmeter voor de volksgezondheid. Verder kan rioolwateronderzoek helpen in een eventuele volgende pandemie. Het onderzoek kan dan worden ingezet om een virus in een vroeg stadium te signaleren en verspreiding in kaart te brengen.

Corona signaalwaarde

Door uitbreiding en verlenging van het onderzoek wordt het op termijn mogelijk om een signaalwaarde te koppelen aan de metingen. Als de virusmetingen van het riool een ander beeld laten zien dan de testen in de teststraat krijgt de GGD een signaal zodat kan worden onderzocht wat er aan de hand is en of extra acties nodig en mogelijk zijn.

Hugo de Jonge: “De metingen zijn zo een belangrijke extra ‘check’ op het reguliere testen. Zo kunnen we het virus in al zijn varianten scherp in de gaten houden, ook als het een periode minder om zich heen lijkt te grijpen. Via rioolwater kan het virus namelijk al worden opgespoord voordat mensen klachten krijgen. Goed om op deze manier ook beter voorbereid te zijn op een eventuele volgende pandemie.”

Grote logistieke operatie

Sinds maart 2020 wordt het rioolwater onderzocht op sporen van het coronavirus. Het onderzoek is een grote logistieke operatie. Twee keer per week worden monsters van ongezuiverd rioolwater vanuit alle ruim 300 rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI’s) in Nederland naar het laboratorium van het RIVM vervoerd. Speciaal voor dit rioolwateronderzoek hebben de waterschappen het bemonsteren opgeschaald naar alle rioolwaterzuiveringen in Nederland.