Toespraak uitreiking herinneringsmedailles

Toespraak uitreiking herinneringsmedailles, door directeur-generaal Politieke Zaken Thijs van der Plas van het ministerie van Buitenlandse Zaken (BZ).

Beste aanwezigen,

De spanning hangt in de lucht.

Net uit de collegebanken werkt een groep jonge Somalische juristen aan een wet die het land dat hen lief is wel eens écht kan veranderen. Of het hen lukt, is maar de vraag. Maar dat die jongeren er alles voor over hebben, dát is kraakhelder. Eens gevlucht voor het geweld en nu vastberaden om hun land op weg te helpen met een wet, die voldoet aan alle democratische eisen, maar die tegelijk ook gedragen moet worden door een conservatief, wantrouwend parlement.  

Het zijn herinneringen als deze die bij Cees Verhaeren als motor werken. Ze geven hem de wilskracht om zich als civiel expert te verbinden aan mensen in een land ver weg en hen te ondersteunen. Met microbijdragen, zoals hij het bescheiden formuleert.

Het had ook anders kunnen lopen. Zijn 1e missieherinnering lijkt wel een scene van 1 van de filmhelden die minister Grapperhaus noemde. Toen Cees jaren geleden het onderzoek leidde naar de genocide in Rwanda, werden hij en 2 teamleden gegijzeld. Door het hoofd koel te houden zorgde hij ervoor dat ze uiteindelijk mochten gaan.
 
Zo’n herinnering zou voor velen meteen ook de laatste zijn. Voor Cees was het slechts het begin. Want na een korte periode van herstel keerde hij terug naar Rwanda, uitgezwaaid door een bezorgde maar begrijpende echtgenote, Madeleine.

Er volgden 15 missies, waaronder Mali, Kosovo en Somalië en ontelbare herinneringen, waaronder gelukkig ook veel mooie.

Vergroot afbeelding Uitreikingceremonie herinneringsmedailles.
Uitreiking herinneringsmedailles aan civiel experts, november 2021

Beste aanwezigen,

Vandaag eren wij ook alle civiel experts die zich hebben ingezet voor de veiligheid en toekomst van anderen. Dat werk is niet zonder gevaar en vraagt om een bijzondere mentaliteit. Die van een onverschrokken gemoed en een lange adem. Want een verschil maken op deze missies is geen seconde- maar generatiewerk.

Als het vanavond écht zou gaan om filmpersonages, dan regende het awards. Met een oeuvreprijs voor Cees Verhaeren maar - en die zag u niet aankomen - ook een prijs voor Most Romantic Couple. Ik heb het over Lei van Roekel en Paulette van Diesen, die elkaar eerst in de liefde vonden, en later ook in een gedeelde passie: werken in kwetsbare gebieden die opkrabbelen na een periode van leed en conflict.  Soms alleen - Lei zit nu in Oekraïne - maar vaak ook samen. In Oost-Congo, bijvoorbeeld, waar ze werkten voor de vredesmissie MONUSCO.    

Hun bagage zit vol herinneringen die wel wat lijken op die van Cees. Herinneringen aan de geestdrift van jonge vrouwelijke VN-militairen uit Pakistan die Paulette in Oost-Congo trainde om signalen van seksueel geweld te herkennen. Herinneringen ook aan de successen die Paulette en Lei de kracht gaven om hun werk voort te zetten.

De keren dat een helikopter kindsoldaten uit de jungle wist te halen. Of het moment dat een rebel besloot gewoon weer boer te worden, gesteund door alternatieven die het team van Lei bood.

Herinneringsmedailles. Zelden is een benaming zo spot on.

Ik vind het een grote eer herinneringsmedailles uit te reiken aan alle civiel experts die vandaag aanwezig zijn. Uw werk is van enorme waarde. Voor stabiliteit. Voor beter onderwijs. Voor een sterkere rechtstaat.  

Herinneringsmedailles. Zelden is een benaming zo spot on.Want niet alleen zijn uw medailles dubbel en dwars verdiend. De herinneringen die de kerk vandaag tot de nok toe vullen, verdienen het ook om altijd bewaard te blijven voor de dragers van de medailles. Maar vooral ook door anderen:

Door het thuisfront, zonder wie u dit werk niet kan doen.

Door mensen zoals ik en anderen, die enorm trots zijn op uw uitmuntende prestaties.

En door degenen die net als u het verschil maken.

Door Pakistaanse blauwhelmen en jonge Somalische juristen die, mede dankzij u, blijvende herinneringen achterlaten als motor van verandering. Met microbijdragen van onschatbare waarde.