Ontstaan kredietcrisis
De kredietcrisis is ontstaan in de Verenigde Staten. Sinds het jaar 2000 namen banken daar te veel risico’s bij de hypotheekverstrekking. Toen veel huiseigenaren vanaf 2007 hun hypotheek niet meer konden betalen, raakten banken in problemen. Daardoor dreigde alle betalingsverkeer stil te vallen. De kredietcrisis verspreidde zich wereldwijd als een olievlek.
2001 - 2007: goedkope leningen door lage rente
Sinds het jaar 2000 heeft de centrale bank in de Verenigde Staten (FED) de rente stapsgewijs verlaagd. Hierdoor konden bedrijven en particulieren makkelijk en goedkoop geld lenen. Banken verkochten bijvoorbeeld hypotheken met een variabele rente aan particulieren die het zich eigenlijk niet konden veroorloven.
2007: stijgende rente en de gevolgen
Zolang de rente laag bleef, ging konden huiseigenaren hun hypotheek opbrengen. Maar in 2007 steeg de rente weer. Toen konden deze huiseigenaren de hypotheek niet meer betalen. Ze werden gedwongen hun huis te verkopen. Er kwamen te veel huizen op de markt. Daardoor, brachten veel huizen minder op dan het bedrag dat de banken ervoor aan lening hadden uitstaan. Banken leden grote verliezen doordat de huizenbezitters de hypotheken niet konden aflossen.
Door deze ontwikkelingen konden banken niet meer aan hun verplichtingen voldoen. Zij leenden elkaar geen geld meer. De overheden hebben toen ingegrepen. Anders waren de geldstromen (tussen de banken onderling en naar burgers en bedrijven) stilgevallen.
Video: Het ontstaan van de wereldwijde kredietcrisis
2008: overheid in Verenigde Staten en Europa grijpt in
De Verenigde Staten hebben in het najaar van 2008 een reddingsplan voor de financiële sector aangenomen. Er kwam $ 750 miljard beschikbaar voor het opkopen van slechte leningen van banken en voor kapitaalinjecties in financiële instellingen.
De lidstaten van de Europese Unie (EU) hebben in oktober 2008 besloten tot een gezamenlijke aanpak van de kredietcrisis. Zo is bijvoorbeeld spaargeld gegarandeerd tot € 100.000. Banken kregen extra geld om het betalingsverkeer op gang te houden.
2009: Kredietcrisis en overheidsingrijpen in Nederland
Nederland is een exportland met een open economie. De kredietcrisis had daardoor grote gevolgen voor de Nederlandse economie. Er was minder vraag naar producten en daardoor meer werkloosheid. De maatregelen die de Nederlandse overheid heeft genomen, staan in het aanvullend beleidsakkoord uit maart 2009. Zij zijn gericht op het herstel van de economie en de arbeidsmarkt.