Marco Smits, inspecteur SZW, over de aanpak van arbeidsuitbuiting

Arbeidsuitbuiting kun je tegenkomen in allerlei sectoren. Zowel in de horeca, detailhandel, maar ook in de bouw, cruiseschepen, transport en massagesalons.
Een voorbeeld van uitbuiting is wanneer mensen gedwongen veel uren moeten maken. Maar ook het onderbetalen van werknemers en het gedwongen slapen op een plaats die de werkgever organiseert kan duiden op arbeidsuitbuiting.
Het startpunt van een onderzoek kan bijvoorbeeld een melding zijn die wij binnenkrijgen. Die werken wij op tot casus. We gebruiken daar de systemen voor die ons ter beschikking staan. Die raadplegen wij om te kijken of daar excessen in voorkomen. Voor bijvoorbeeld veel te lang te moeten werken en het registreren van bepaalde uren. Dan kunnen we daarna een werkplekcontrole instellen. Al dan niet met onze ketenpartners. En op het moment dat wij de werkplekcontrole instellen kunnen we samen met de ketenpartners kijken welke werknemers er aan het werk zijn hoe worden ze verloond, op welke wijze?
Gebeurt dat contant of giraal? Of worden ze helemaal niet verloond en moeten ze veel te veel uren maken?
Een voorbeeld van een arbeidsuitbuitingszaak is een Egyptenaar die gedwongen werd om veel uren te maken. Daarvoor bijna niet betaald kreeg. En uiteindelijk door ons is weggehaald. En hij heeft toegegeven dat hij ontzettend veel problemen had in het land van herkomst. En dat zijn werkgever hier tegen hem zei: "Op het moment dat je naar de politie gaat, stuur ik je de straat op, want je bent illegaal."
Iemand uit zo'n situatie weten te krijgen, dat is waar ik het voor doe.
Hetgeen waar ik meest trots op ben, is wanneer iemand uit een arbeidsuitbuitingssituatie gehaald wordt en dat ik maanden later een SMS'je van zo'n persoon krijg met het verhaal: "Dank je wel. Jij hebt mij een nieuw leven gegeven. Doordat ik jou heb leren kennen en jij mij uit die situatie hebt gehaald heb ik nu een compleet nieuw leven." Dat zijn voor mij wel dingen om trots op te zijn.