Nationaal Programma Landelijk Gebied: gebiedsgericht werken aan natuur, water en klimaat

Nationale doelen landelijk gebied

Elk gebied is anders. De kwaliteit van natuur, water en bodem is nergens hetzelfde. Daarom verschillen de doelen per gebied. Bijvoorbeeld ten aanzien van de water- en bodemkwaliteit en stikstofuitstoot bij Natura-2000 gebieden. Een gecombineerde aanpak is hierbij nodig om de doelen te bereiken.

Concretere uitwerking van de NPLG-doelen

Binnen het NPLG zijn kerndoelen vastgesteld op het gebied van natuur, water en klimaat. Deze doelen staan in de startnotitie NPLG. Een eerste stap naar de concrete uitwerking van deze doelen, is het Ontwikkeldocument NPLG van 25 november 2022. Dit document is voor het kabinet de basis voor de verdere uitwerking van de gebiedsprogramma’s en om in gesprek te gaan met de betrokken partijen. Ook de Handreiking voor de gebiedsprogramma’s NPLG en Spelregels Meerjarenprogramma’s Transitie Landelijk Gebied helpen hierbij. 

In januari 2023 maakt het kabinet de regionale doelen voor stikstof, mobiliteit en industrie bekend.

Uitvoering van de plannen

Uiterlijk 1 juli 2023 moeten provincies hun eerste versie van de plannen per gebied klaar hebben. In deze plannen staan bijvoorbeeld doelen voor emissiereductie, natuurherstel en water. En hoe die doelen bereikt moeten worden. De plannen hoeven op 1 juli 2023 nog niet compleet te zijn. In de periode erna worden deze verder aangevuld.

Bij de plannen per gebied speelt de landbouwsector een belangrijke rol. Maar ook andere sectoren leveren een bijdrage. Denk aan industrie, transport, bouw en lucht-, zee- en scheepvaart.

Rijk: € 24,3 miljard voor gebiedsplannen

Voor de gebiedsgerichte aanpak heeft het kabinet € 24,3 miljard gereserveerd. Dit is bovenop de bestaande middelen uit bijvoorbeeld het Deltafonds en Structurele aanpak stikstof.

Ecologische Autoriteit beoordeelt gebiedsplannen

Als de provincies hun gebiedsprogramma’s af hebben, beoordeelt de Ecologische Autoriteit deze programma's. 

Nederlandse en Europese maatregelen

Het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) valt onder de Nationale Omgevingsvisie en is een beleidsprogramma van:

• het ministerie van Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit (LNV);
• het ministerie van Infrastructuur en Water (IenW);
• het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK).

Om het Rijk, provincies en andere overheden te helpen bij een goede uitvoering van de transitie van het landelijk gebied wordt een Regieorganisatie Realisatie Landelijk Gebied ingesteld.

Met de NPLG voldoet Nederland aan afspraken in de Europese Klimaatwet.