EU moet concrete stappen zetten om concurrentiekracht te vergroten

De Europese Unie moet concrete stappen zetten om haar concurrentiekracht te vergroten. Daartoe roepen minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat en minister Kaag van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking op in een brief aan de Tweede Kamer.

Snelle digitalisering, de transitie naar een duurzame wereldeconomie en een veranderd mondiaal speelveld. Deze ontwikkelingen vormen de aanleiding om de concurrentiekracht van de Europese Unie opnieuw tegen het licht te houden en te versterken. Sterke Europese bedrijven, ofwel kampioenen, zijn daarbij essentieel. Deze kampioenen zorgen namelijk voor toekomstige groei omdat ze welvaart en werkgelegenheid creëren, innovatie aanjagen en zich in het hart van clusters van innovatieve MKB-bedrijven en startups bevinden.

Waar sommigen de overheden oproepen de winnaars zelf te kiezen, kiest Nederland voor een alternatieve route naar succes. Om waardige kampioenen te laten ontstaan, roepen de ministers op tot versterking van de interne markt, aanzienlijke investeringen in R&D en innovatie en het afdwingen van een gelijk speelveld met derde landen.

Versterking van de interne markt

Voor een sterke interne markt is politiek onafhankelijk toezicht op de mededingingsregels cruciaal, schrijven de ministers. Het is daarbij wel noodzakelijk om te onderzoeken hoe de bestaande mededingingsregels kunnen worden gemoderniseerd, zodat ze beter zijn toegerust voor het digitale tijdperk. Om de interne markt te versterken stellen de ministers voor de Europese regels op de interne markt beter toe te passen, te implementeren en te handhaven en obstakels voor bedrijven op een praktische manier weg te nemen. Een tweede voorstel om de interne markt te versterken is door de toegang tot kapitaalmarkten voor Europese bedrijven makkelijker te maken, zodat potentiële kampioenen sneller kunnen opschalen.

Investeringen in innovatie

Een gefocust en offensief innovatiebeleid is nodig, aldus de ministers. Dit betekent dat de Europese Unie fors moet investeren in strategische waardeketens zoals duurzame energie, voedselvoorziening, (cyber)veiligheid en gezondheidszorg. Ook de ontwikkeling van sleuteltechnologieën, waaronder fotonica, robotica, AI en quantum computing moet worden gestimuleerd door gerichte investeringsprogramma’s. Deze fondsen moeten toegankelijk zijn voor alle Europese bedrijven, waaronder het MKB.

Gelijk speelveld met derde landen

Europese bedrijven moeten concurreren met bedrijven uit derde landen die directe of indirecte staatssteun ontvangen. Dit zorgt voor een oneerlijk nadeel op het gebied van handel, aanbestedingen en investeringen. De Europese Unie moet haar economische macht inzetten om dit soort praktijken te stoppen, terwijl de EU zich binnen de Wereldhandelsorganisatie (WTO) hard maakt voor “eerlijkere” regels. Waar dat niet lukt kan de EU haar handelsdefensief instrumentarium inzetten als reactie op dumping en handelsverstorende subsidies. Tot slot moet de EU leiderschap tonen om maatschappelijk verantwoord ondernemen te stimuleren, vanwege haar grote bijdrage aan de Sustainable Development Goals (SDG’s).