Goed onderwijs is erg belangrijk. Belangrijke gegevens over scholen moeten daarom openbaar, goed vindbaar, vergelijkbaar en bruikbaar zijn. Met andere woorden: het onderwijs moet doorzichtig zijn. Ouders en leerlingen kunnen zo een school kiezen die bij hen past. Heldere informatie over scholen bevordert ook de discussie over de kwaliteit van het onderwijs. Een schoolleider kan dan bijvoorbeeld de prestaties van zijn school spiegelen met andere scholen.
Informatie over scholen: toekomstvisie
Ouders stellen hoge eisen aan informatie over basisscholen en scholen voor voortgezet onderwijs. Door scholen en schoolbesturen zijn al belangrijke stappen gezet. Heldere informatie aanbieden staat steeds hoger op de agenda. In de toekomst moeten de volgende situaties de normaalste zaak van de wereld zijn:
- Ouders en leerlingen weten waar ze belangrijke informatie over scholen kunnen vinden.
- Ouders en leerlingen gebruiken deze informatie om scholen te vergelijken en een passende school te kiezen.
- Ouders, leerlingen en medezeggenschapsraden gebruiken de informatie om met de school over de onderwijskwaliteit te praten.
- Alle scholen gebruiken de beschikbare data op een zo goed mogelijke manier om het onderwijs te verbeteren.
- Alle overheidsdata zijn openbaar en worden gebruikt om zinvolle toepassingen te ontwikkelen voor ouders, leerlingen, leraren en schoolleiders.
Actieagenda voor transparanter onderwijs
Technologische ontwikkelingen bieden kansen om informatie op een inzichtelijke, gebruiksvriendelijke en laagdrempelige manier toegankelijk te maken. Beschikbare gegevens over het onderwijs worden nog niet ten volle benut. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) zet zich in 2016 en 2017 extra in op meer transparantie in het onderwijs. Er is een actieagenda opgesteld.
Steeds meer onderwijsgegevens openbaar
DUO en de Inspectie van het Onderwijs publiceren veel gegevens over het onderwijs. Recentelijk zijn onder andere ook de volgende gegevens gepubliceerd:
- resultaten van de eindtoets in het basisonderwijs op schoolniveau;
- welke scholen excellent zijn;
- hoeveel leerlingen op een school zijn blijven zitten.
Iedereen kan deze gegevens van DUO en gegevens van de Onderwijsinspectie inzien. Daarnaast zijn sinds kort de gegevens van DUO ook beschikbaar via een API (verzameling definities waarmee een computerprogramma kan praten met een ander programma). Daarmee kunnen ontwikkelaars de gegevens nog eenvoudiger gebruiken voor slimme en gebruiksvriendelijke toepassingen zoals apps en websites.
Jaarlijkse dag voor open onderwijsdata
Op 11 en 12 november 2016 organiseerde het ministerie van OCW de eerste dag voor open onderwijsdata: Onderwijsdata onder de loep. De mogelijkheden van open data voor ouders, leerlingen, leraren en schoolleiding stonden tijdens dit event centraal.
Andere belangrijke punten actieagenda
- De website scholenopdekaart.nl verder verbeteren zodat deze beter aansluit bij de wensen van de gebruikers. Op deze website kunnen ouders zien welke scholen er in de omgeving zijn. Ook kunnen zij scholen onderling met elkaar vergelijken op punten die zij belangrijk vinden. Zoals bijvoorbeeld hoe tevreden ouders en leerlingen zijn over de school. De gemiddelde examenresultaten en wat het profiel van de school is.
- Het project versterking medezeggenschap wordt voortgezet. Medezeggenschapsraden leren beter gebruik te maken van de informatie.
- Beter gebruik van data op scholen wordt gestimuleerd. Schoolbesturen en scholen leren hoe zij de gegevens kunnen gebruiken om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren.
- De inspectie geeft de manier waarop scholen gegevens en onderzoeken gebruiken een meer prominente rol in het inspectietoezicht.
Samenwerking actieagenda
Bij de acties werkt OCW samen met:
- de scholen;
- de PO-Raad (de sectororganisatie voor het basis onderwijs);
- de VO-raad (de sectororganisatie voor het voortgezet onderwijs);
- het Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS);
- Ouders & Onderwijs.
Dit is niet het complete overzicht van alle acties. U leest meer over de huidige en nieuwe acties in de Kamerbrief.
Onderwijs is belangrijk voor kinderen en hun ouders. Relevante gegevens over scholen moeten daarom openbaar beschikbaar goed vindbaar en bruikbaar zijn. Maar dat gebeurt nog te weinig. Vanuit de optiek dat de ouders het kind kennen zal een ouder het kind ook aansturen op een bepaalde school waarvan die denkt dat die het beste aansluit. Kom je in een soort van oerwoud terecht want er is ontzettend veel. Als wij de informatie hebben ben ik er een voorstander van dat we die delen. Ouders weten met welke vraag ze naar jouw gesprek komen. Je kunt sneller tot de kern komen. Ik denk dat dat wel echt een voordeel is. Ik vind het belangrijk om bijvoorbeeld te kunnen zien, hoe zijn onze resultaten op een aantal gebieden? Zien we dat ook terug in de resultaten en in waar wij ons bevinden ten opzichte van andere scholen. Ik denk dat niet heel veel ouders alle schoolplannen precies willen weten. Ik denk dat ze het wel prettig vinden dat het open ligt. Dat je het gevoel hebt bij een school dat het geen gesloten vesting is waar je niet in mag. Dan krijg je als ouder veel meer de indruk van, wat willen ze nou met mijn kind? Soms kan het zijn dat als je informatie deelt dat je daar reactie op krijgt en dat je er iets mee zou moeten. Maar ja, dat is natuurlijk ook belangrijk om je te kunnen verbeteren. Het is ook zo dat heel veel al aanwezig is en beschikbaar is en dat mensen dat toch meteen niet zo makkelijk vinden. Het was ook meer op gevoel dan op houden van informatie over hoe de school scoort ten opzichte van andere scholen. Uiteindelijk staan wij met zijn allen voor de ontwikkeling van de leerlingen. Dat kunnen we het beste doen door samen te werken. Één van de onderdelen van samenwerken is dat je de informatie met elkaar deelt. Zou het niet mooi zijn als je een betere indruk krijgt van wat een school wilt met je kind? Is de school gespecialiseerd in techniek? Of zijn ze erg bezig met burgerschap?
Zou het niet mooi zijn als door meer informatie te delen je als docent sneller tot de kern kunt komen als je ouders spreekt?
En zou het niet mooi zijn dat je als school altijd je resultaten kunt zien ten opzichte van andere scholen zodat je waar nodig kunt verbeteren? Daarom is het belangrijk dat het onderwijs transparant is.