Grensdetentie

Soms is het nodig een vreemdeling in grensdetentie te plaatsen. Bijvoorbeeld als een vreemdeling zonder geldig reisdocument of met te weinig geld aankomt. Of om gevaar voor de openbare orde of de nationale veiligheid.

Ook kan iemand worden geweigerd als diegene niet voldoet aan speciale reisvoorwaarden in verband met de gezondheidssituatie door COVID-19.

Voldoet een vreemdeling niet aan de toegangsvoorwaarden? Dan is Nederland verplicht om de toegang tot het Schengengebied en Nederland te weigeren. Plaatsing in een detentiecentrum (grensdetentie) is dan de enige manier om te voorkomen dat een vreemdeling die niet aan de voorwaarden voldoet toch toegang tot Nederland krijgt.

Vaak kan een vreemdeling snel weer terug naar het land van waaruit hij aankwam. Luchtvaartmaatschappijen zijn verplicht iemand die door Nederland worden geweigerd, mee terug te nemen zonder extra kosten.

Asielaanvraag indienen op Schiphol

Vreemdelingen die geen toegang krijgen, kunnen asiel aanvragen. Asielzoekers kunnen in het aanmeldcentrum in Schiphol een asielaanvraag indienen.

Doet een vreemdeling een asielaanvraag op Schiphol? Dan valt hij onder de grensprocedure, die geregeld is in de Europese Procedurerichtlijn. De grensdetentie mag in dit geval maximaal 4 weken duren. In de meeste gevallen is binnen 2 weken bekend of de vreemdeling in Nederland mag blijven. De vreemdeling kan daarna in beroep bij de rechter. Tijdens dat beroep blijft de vreemdeling in grensdetentie. Als de rechter het eens is met de beslissing van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), volgt de terugkeerprocedure.

Overplaatsing naar opvangcentrum

Is verder onderzoek naar de asielprocedure nodig? Dan gaat de vreemdeling naar een (open) opvangcentrum. Vanuit dit centrum doorloopt de vreemdeling de rest van de asielprocedure.

Screening gezinnen aan de grens

Gezinnen met minderjarige kinderen die op een luchthaven aankomen en asiel aanvragen, krijgen meteen aan de grens een screening. Dit gezien de kwetsbaarheid van kinderen en het belang hen niet te lang vast te houden.

De grensscreening geldt voor alle gezinnen met minderjarige kinderen die niet voldoen aan de toegangsvoorwaarden tot Nederland en die asiel aanvragen aan de grens. Blijkt uit de screening dat sprake is van een gezinsband en zonder crimineel verleden? Dan gaat het gezin naar de open asielprocedure.

Mogelijke risico’s voor het kind of de behoefte aan verder onderzoek naar de volwassene kunnen redenen zijn om de toegang te weigeren. Denk hierbij aan een ongeloofwaardige familieband, vermoedens van mensensmokkel of een crimineel verleden. De kleine groep gezinnen die niet meteen de open asielprocedure ingaat, komt in de gesloten gezinsvoorziening.

Is er een situatie met een risico voor het kind? Bijvoorbeeld bij een verdenking van mensenhandel. Dan kan de voogdij-instelling Nidos het kind bij een pleeggezin plaatsen. De volwassene wordt dan in grensdetentie geplaatst.

Ook kwetsbare vreemdelingen (bijvoorbeeld zieke vreemdelingen of slachtoffers van ernstige vormen van geweld) kunnen direct doorgeplaatst worden naar een open asielzoekerscentrum.