Hoe kan ik stemmen bij verkiezingen?

Verkiezingen Provinciale Staten en waterschappen

Om te kunnen stemmen voor de Provinciale Statenverkiezingen moet u inwoner van de provincie, 18 jaar of ouder zijn en de Nederlandse nationaliteit hebben. Ook mag u niet zijn uitgesloten van het kiesrecht. Om te kunnen stemmen voor de waterschapsverkiezingen moet u inwoner van het waterschap en 18 jaar of ouder zijn. U mag niet zijn uitgesloten van het kiesrecht. Ook EU-burgers en niet-Nederlanders met een geldige verblijfsvergunning zijn stemgerechtigd voor waterschapsverkiezingen.

Stempas niet ontvangen of kwijt

Heeft u uw stempas na 6 maart niet ontvangen, of bent u uw stempas kwijtgeraakt? Vraag dan zo snel mogelijk een nieuwe aan bij uw gemeente. Dit kan mondeling of schriftelijk.

Het mondelinge verzoek moet uiterlijk dinsdag 19 maart om 12.00 uur zijn gedaan. Het schriftelijk verzoek moet uiterlijk op vrijdag 15 maart zijn ontvangen.

Welk stemlokaal voor welke verkiezing

Bij de Provinciale Statenverkiezingen kunt u met uw stempas en een geldig identiteitsbewijs stemmen in ieder stemlokaal binnen uw gemeente. Wilt u in een andere gemeente binnen uw provincie stemmen dan waar u staat ingeschreven? Dan moet u een kiezerspas aanvragen. 

Bij de waterschapsverkiezingen kunt u met uw stempas en een geldig identiteitsbewijs stemmen in elk stemlokaal binnen uw gemeente. Ligt uw gemeente in de gebieden van meerdere waterschappen? Dan kan het voorkomen dat u niet in alle stemlokalen in uw gemeente mag stemmen. Kijk op uw stempas voor meer informatie, of neem contact op met uw gemeente.
Wilt u in een andere gemeente stemmen die ook binnen de grenzen van uw waterschap ligt? Dan moet u een kiezerspas aanvragen. 

Openingstijden stemlokalen

De stemlokalen zijn open van 7.30 uur tot 21.00 uur. In veel gemeenten zijn er ook stemlokalen met afwijkende openingstijden, bijvoorbeeld in winkelcentra. Van de gemeente ontvangt u enkele dagen voor de verkiezingen een overzicht met alle stemlokalen en eventuele afwijkende openingstijden.

Uw stem uitbrengen

Met uw stempas en een identiteitsbewijs kunt u op de dag van de verkiezing stemmen in een stemlokaal. De geldigheid van uw identiteitsbewijs mag maximaal 5 jaar verlopen zijn. Om te stemmen voor de verkiezingen van de Provinciale Staten en waterschappen van 20 maart 2019 moet er dus bij ‘geldig tot’ 21 maart 2014 of een latere datum staan. U kunt zich ook identificeren met een identiteitsbewijs uit een ander EU-lidstaat, IJsland, Noorwegen of Liechtenstein.

In het stemlokaal ontvangt u een stembiljet van een van de stembureauleden. Hierop kunt u in het stemhokje met een rood potlood kiezen voor uw kandidaat. Dit doet u door het vakje voor de naam geheel of gedeeltelijk rood te kleuren. Heeft u uw keuze gemaakt? Dan vouwt u het stembiljet zo op dat uw keuze niet zichtbaar is. Hierna stopt u het stembiljet in de stembus.

Blanco stem bij verkiezingen

Wilt u geen kandidaat kiezen, maar wel gebruik maken van uw stemrecht? Dan kunt u een blanco stem uitbrengen. U gaat dan wel naar het stemhokje, maar vult niets in op het stembiljet. 

Uw blanco stem heeft alleen een symbolische betekenis en geen invloed op de zetelverdeling. Dit geldt ook als u niet gaat stemmen. Een blanco stem of een niet-uitgebrachte stem gaat dus niet naar de grootste partij. Een blanco stem telt wel bij het bepalen van de opkomst van de verkiezing.

Verkeerd ingevuld stembiljet of vergissing

Als u op het stembiljet meerdere vakjes inkleurt of op het formulier tekent of schrijft, dan kan dat uw stem ongeldig maken. Heeft u per ongeluk uw stembiljet ongeldig gemaakt of heeft u zich vergist? Dan mag u eenmalig een nieuw stembiljet vragen bij de stembureauleden in het stemlokaal.

De stemming is geheim. De opstelling van de stemhokjes in het stemlokaal moet zo zijn dat niemand kan zien op wie u stemt. U moet dan ook in uw eentje uw stem uitbrengen. Alleen mensen die vanwege hun lichamelijke gesteldheid niet zelfstandig kunnen stemmen, mogen hulp krijgen in het stemhokje. Dit mag een lid van het stembureau zijn, maar ook iemand die zij zelf meenemen. Analfabeten, kiezers die de Nederlandse taal niet (goed) machtig zijn en kiezers met een (licht) verstandelijke beperking mogen niet in het stemhokje worden geholpen.

Iemand machtigen om voor u te stemmen

Kunt u zelf niet stemmen omdat u bijvoorbeeld ziek bent of op vakantie in het buitenland? U kunt dan ook iemand machtigen om voor u te stemmen op de verkiezingsdag. Dit kan via uw stempas of een machtigingsformulier.