Migratie

Arbeidsmigratie

• Demografische ontwikkelingen, waaronder migratie, zijn van grote invloed op bijvoorbeeld de arbeidsmarkt en woningmarkt in Nederland. Om meer grip te krijgen op migratie en tijdig te kunnen anticiperen willen wij periodiek inzicht krijgen op de verwachte arbeids-, kennis- en asielmigratie. Daarbij is een mogelijkheid om te gaan werken met een beleidsmatig richtgetal van migratie naar Duits voorbeeld. De Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken (ACVZ) komt met een advies op dit onderwerp. Dit advies zal zwaar wegen bij de beleidsontwikkeling.
• Meer structuur in arbeidsmigratie: in de EU is er vrij verkeer van personen. Daarnaast is er ook arbeids- en kennismigratie van buiten de EU. Verschillende bedrijven en sectoren hebben deze mensen hard nodig. Om misstanden bij arbeidsmigratie tegen te gaan, voeren wij de aanbevelingen uit het rapport van Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten (Commissie Roemer) uit. Dit om uitbuiting van werknemers tegen te gaan, slechte huisvesting aan te pakken, en oneerlijke concurrentie en verdringing op de arbeidsmarkt te voorkomen.
• Als onderdeel van afspraken met derdelanden over het terugnemen van uitgeprocedeerde asielzoekers, maken wij beleid om in dit kader een gerichte visumverlening en tijdelijke legale en circulaire arbeidsmigratie mogelijk te maken binnen strikte wederzijdse afspraken.

Asiel

• In Nederland is er altijd ruimte om mensen op te vangen die op de vlucht zijn voor oorlog, geweld en vervolging. Daarbij nemen wij ook internationaal onze verantwoordelijkheid. Samen met andere Europese landen blijven we bijdragen aan humanitaire  hulpverlening aan vluchtelingen op o.a. de Griekse eilanden. Wij zetten in op een effectief en menswaardig Europees asielbeleid.  In deze kabinetsperiode werken we aan een fundamentele herziening van het gezamenlijke Europese asielsysteem (GEAS) zoals voorgesteld door de Europese Commissie en neergelegd in de kabinetsappreciatie, maar, als dit niet snel genoeg gaat, werken we hieraan verder met een kopgroep van gelijkgestemde lidstaten.
• In het geval van een humanitaire crisis of een fors hogere instroom van mensen die in Nederland asiel aanvragen, werken we samen met gelijkgezinde en ons omringende landen  op het gebied van bewaken van de grenzen, relocatie en verdere operationele samenwerking. Daarmee hebben we een mechanisme om in tijden van crisis adequaat op te kunnen treden. 
• In het EU-migratiebeleid willen wij inzetten op migratiepartnerschappen met derde landen die materieel voldoen aan de voorwaarden van het Vluchtelingenverdrag om migratiestromen te beheersen en terugkeer te realiseren. In ruil voor bijvoorbeeld afspraken over handel, hulp, steun bij opvang en  tijdelijke legale en circulaire arbeidsmigratie, worden afspraken gemaakt om uitgeprocedeerde asielzoekers uit deze landen  terug te nemen en irreguliere migratie  tegen te gaan. Tegelijkertijd kunnen aan landen die niet meewerken instrumenten worden onthouden die voor hen van belang zijn, bijvoorbeeld visa.
• Om irreguliere migratie en mensenhandel  tegen te gaan, willen wij de bescherming van de buitengrenzen van de EU verder versterken binnen internationale verdragen. Ook wordt de strafmaat voor mensensmokkel verhoogd.
• Om de grondoorzaken van migratie aan te pakken, versterken wij onze buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking. Wij verhogen onze bijdrage aan de opvang van vluchtelingen in de regio.

Uitvoering op orde

• Nederland kent op papier een goede asielprocedure, maar in de praktijk zijn verbeteringen mogelijk. De aanbevelingen van het rapport van de Commissie Langdurig Verblijvende Vreemdelingen (commissie-Van Zwol) voeren wij integraal uit. Zo garanderen wij tijdigheid en zorgvuldigheid, voorkomen we onnodige stapeling van procedures, borgen we de menselijke maat, en gaan we het frustreren van terugkeer en vertrek van afgewezen asielzoekers tegen. In navolging van een van de aanbevelingen van deze commissie beziet het kabinet op korte termijn  hoe in de asielprocedure het belang van het kind beter meegewogen wordt, daarbij rekening houdend met internationale jurisprudentie en het beleid in ons omringende landen.
• De financiering van de partners in de asielketen (met name IND en COA) moet stabieler en daarmee toekomstbestendiger worden. We investeren hiertoe € 200 miljoen structureel. We versterken de expertise bij de IND inzake de beoordeling van de lhbti’ers en bekeerlingen waarbij externe expertise wordt betrokken.

Opvang en terugkeer

• Overlastgevende asielzoekers, veelal veiligelanders, zetten het draagvlak voor opvang van echte vluchtelingen en de leefbaarheid voor omwonenden onder druk, ook ten nadele van medewerkers en medebewoners. Daarom is de afgelopen jaren een stevig pakket aan maatregelen vastgesteld om overlast aan te pakken. We continueren en intensiveren de huidige aanpak om overlastgevers in AZC’s, opvang en rond deze opvang en in het OV aan te pakken.
• Mensen die niet rechtmatig in Nederland mogen blijven, moeten terugkeren naar het land van herkomst. We zetten in op effectieve maatregelen die gericht zijn op of bijdragen aan terugkeer of vertrek van mensen die niet in Nederland mogen blijven. Dit doen wij door intensieve begeleiding via het terugkeerspoor uit te breiden, de meldplicht aan te scherpen, het onderwijs in gezinslocaties in AZC’s in te richten op onderwijs in de taal van het land van herkomst en het uitbreiden van de Landelijke Vreemdelingen Voorziening (LVV) naar een landelijk dekkend netwerk waarbij de opvang altijd gericht is op terugkeer. Zelfstandige gemeentelijke opvang is dan niet meer nodig en wordt door het Rijk niet meer gefinancierd. Als sluitstuk van een zorgvuldig proces wordt in de wet het middel van de ongewenstverklaring aangepast zodat deze ook betrekking kan hebben op uitgeprocedeerde asielzoekers die weg moeten, die weg kunnen, maar die niet meewerken aan hun terugkeer of vertrek en daarbij richten we ons in het bijzonder op diegenen die overlast veroorzaken.
• Na de invoering van de hierboven genoemde maatregelen ten behoeve van terugkeer, verhogen wij het UNHCR (United Nations High Commissioner for Refugees) quotum van 500 naar 900.
• Dit verhoogde quotum voorziet ook in uitzonderlijke situaties waarin een beroep wordt gedaan op Nederland vanuit Europese solidariteit.
• We zetten de behandeling van het wetsvoorstel vaststellingsprocedure staatloosheid (Kamerstukken 35687) voort. Hierbij wordt bezien of aanvullend onderzoek van belang is naar omvang van en omgang met langdurig verblijvende ongedocumenteerden en staatlozen in Nederland.