Werkwijze ministerraad

Volgens de Grondwet vormen de ministers samen de ministerraad. De ministerraad besluit over het algemeen regeringsbeleid en bevordert de eenheid van het beleid.

Reglement van orde voor de ministerraad

In het Reglement van orde voor de ministerraad zijn regels vastgelegd over de samenstelling, de bevoegdheden en de werkwijze van de raad. Zo bepaalt artikel 26 van het Reglement dat er geheimhoudingsplicht bestaat over wat er in de vergadering wordt besproken. De notulen van de ministerraad worden na 20 jaar openbaar.

Vergroot afbeelding Het kabinet-Rutte IV in de Trêveszaal voorafgaand aan de ministerraad
Beeld: Freek van den Bergh
Het kabinet-Rutte IV in de Trêveszaal voorafgaand aan de ministerraad.

Download deze foto van de ministerraad in hoge resolutie (jpg, 7,3 MB)

De vergadering van de ministerraad

De ministerraad vergadert onder leiding van de minister-president. De raad vergadert in principe 1 keer per week, meestal op vrijdag. Als dat nodig is, kan de raad ook op andere momenten bijeenkomen.

De ministerraad komt bijeen in de Trêveszaal in het gebouw van het ministerie van Algemene Zaken aan het Binnenhof in Den Haag. Af en toe komt de ministerraad ook op andere locaties bijeen, bijvoorbeeld in het Catshuis, de ambtswoning van de minister-president.

Aan de vergadertafel staan ook 4 zogeheten vrije stoelen. Hier kunnen staatssecretarissen zitten. Zij schuiven aan als een onderwerp uit hun portefeuille aan de orde komt. En voor de gevolmachtigde minister van Aruba, Curaçao en Sint Maarten bij een vergadering van de Rijksministerraad.

Ondersteuning ministerraad

De ministerraad wordt ambtelijk ondersteund door een secretaris en een adjunct-secretaris. Zij houden de agenda bij en stellen besluitenlijsten en notulen op. Beiden zitten links van de minister-president aan de tafel in de Trêveszaal.

Verder is de directeur-generaal van de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD), of zijn plaatsvervanger, bij de vergaderingen aanwezig. Hij doet de woordvoering over wat besproken is in de ministerraad. De RVD brengt persberichten uit naar aanleiding van de ministerraad. De directeur-generaal van de Rijksvoorlichtingsdienst heeft een eigen tafel, in de hoek van de Trêveszaal.

De Trêveszaal

Trêve betekent bestand. De zaal is vernoemd naar de onderhandelingen met Spanje. Die vonden hier in 1608 plaats, voorafgaand aan het Twaalfjarig Bestand (1608-1621). In 1696 verbouwde Daniel Marot de zaal in barokstijl. De Trêveszaal wordt beschouwd als een van de mooiste zalen van het Binnenhof.

Rijksministerraad

Soms wordt de ministerraad voorafgegaan door de rijksministerraad, waarbij de gevolmachtigde ministers van Aruba, Curaçao en Sint Maarten aanwezig zijn.

In de raad van ministers van het Koninkrijk, ook wel rijksministerraad genoemd, werken de landen Nederland, Aruba Curaçao en Sint Maarten samen om de aangelegenheden van het Koninkrijk te behandelen. Daarbij kan gedacht worden aan voorstellen van Rijkswet, het Statuut en aangelegenheden van buitenlands beleid en Defensie in het Caribisch gebied. De rijksministerraad vergadert in principe iedere maand, voorafgaand aan de reguliere ministerraad. De gevolmachtigde ministers van Aruba, Curaçao en Sint Maarten zijn dan aanwezig.