Maatregelen tegen ongecontroleerd faillissement in de zorg

Er worden verdere stappen gezet om een ongecontroleerd faillissement in de zorg in de toekomst te voorkomen. Dat schrijft minister Van Rijn voor Medische zorg in een brief aan de Tweede Kamer. Zo worden met zorgverzekeraars afspraken gemaakt over de beschikbaarheid van financiële middelen om de noodzakelijke zorg te leveren in het geval van een faillissement. Daarnaast gaat de NZa de invulling van de zorgplicht scherper omschrijven. Samen met minister Dekker voor Rechtsbescherming gaat Van Rijn kijken of het maatschappelijk belang (continuïteit van de zorg) steviger verankerd kan worden in het faillissementsrecht.

Deze en andere maatregelen komen bovenop eerder genomen stappen en zijn een reactie op de lessen en rapporten naar aanleiding van de faillissementen van het MC Slotervaartziekenhuis en de MC IJsselmeerziekenhuizen in 2018. De maatregelen zijn op verschillende onderwerpen en organisaties gericht. Zo wordt niet alleen een beroep gedaan op zorgverzekeraars en zorginstellingen in financiële problemen, maar ook op omliggende zorginstellingen, raden van toezicht, curatoren, VWS, de IGJ en de NZa. Een belangrijke oproep van de commissie Van Manen, die diepgaand onderzoek heeft gedaan naar de faillissementen van de ziekenhuizen, is dat partijen bereid moeten zijn over hun eigen schaduw heen te stappen in het belang van de patiënt.

Minister Van Rijn: “De ongecontroleerde faillissementen hebben grote maatschappelijke onrust veroorzaakt. Bij de patiënten, het personeel, maar ook breder in de maatschappij. Daar zijn lessen uit getrokken voor alle betrokkenen. We dragen een gezamenlijke verantwoordelijkheid om iedereen in Nederland te voorzien van goede, betaalbare en toegankelijke zorg. Die verantwoordelijkheid gaat verder dan wat de regels van individuele partijen vragen. We staan er samen voor aan de lat om altijd het belang van de patiënt voorop te stellen”.

Het afgelopen jaar is het Early Warning System verbeterd waardoor het ministerie van VWS eerder en actief wordt geïnformeerd als de continuïteit van de zorg in het geding komt. Daardoor kan de minister eerder regie nemen en partijen aanspreken om gezamenlijk de kwaliteit en veiligheid van zorg voor patiënten te waarborgen. De rol en positie van het intern toezicht is wettelijk versterkt in de Wet toetreding zorgaanbieders.

Voor de acute zorg is een Algemene maatregel van bestuur opgesteld. Die is van toepassing als de zorg op de spoedeisende hulp, acute verloskunde, zorg in huisartsenposten of beoordelingslocaties in de acute GGZ in het geding komt of als er plannen zijn voor sluiting van een post. Voordat een sluiting aan de orde kan zijn, moeten betrokkenen aan de slag met een continuïteitsplan en moeten inwoners en lokaal bestuur betrokken worden bij de besluitvorming.