Nieuwsbrief IBI nr. 119

Het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) heeft op verzoek van het ministerie van BZK onderzoek gedaan naar de invulling door gemeenten van de verplichte paragraaf lokale heffingen in de jaarrekeningen van 2021. De resultaten kunt u via deze link raadplegen.

Gemeenten hebben hierbij veel vrijheid. Uit het onderzoek blijkt dat niet alle gemeenten informatie opnemen over de verplichte onderdelen uit het BBV in de paragraaf lokale heffingen. Het meest frequent ontbreekt informatie over het beleid rondom leges. Daarentegen rapporteren gemeenten ook over niet-verplichte onderdelen. Zo wordt bijvoorbeeld een vergelijking met begrotingscijfers gemaakt. Het COELO merkt op dat de informatiewaarde van dit onderdeel van de jaarrekening kan worden versterkt als bijvoorbeeld wordt toegelicht wanneer gerealiseerde cijfers afwijken van de ramingen.

Dit rapport biedt gemeenten nuttige handvatten voor de jaarrekening 2023. Als u meer wilt weten over de verplichte onderdelen uit het BBV voor deze paragraaf, kunt u de notitie lokale heffingen van de commissie BBV raadplegen via deze link.

De commissie BBV heeft een nieuwe Notitie Overhead gepubliceerd: Notitie Overhead 2023 · Commissie BBV (Besluit Begroting en Verantwoording).

Op 11 januari 2024 zijn de definitieve SiSa-bijlage en Invulwijzer SiSa gepubliceerd. Alle relevante stukken met betrekking tot de SiSa 2023 kunt u hier vinden.

Voor zowel de SiSa-bijlage als de SiSa-invulwijzer 2023 kunnen er op de website addenda worden geplaatst om een nadere toelichting te geven of nadere instructies te geven bij bepaalde specifieke uitkeringen. Indien dit aan de orde is zullen deze addenda bij de definitieve stukken worden geplaatst (link).

Het doel van de nota “Verwachtingen accountantscontrole” is primair het bevorderen van de uniforme interpretatie en toepassing van de (controle)voorschriften voor de specifieke uitkeringen. In de tweede plaats is deze nota bedoeld als een communicatiemiddel tussen de medeoverheid en de controlerend accountant, over de te verrichten werkzaamheden door de accountant en eventueel de medewerkers belast met de interne controle van de medeoverheid. Daarom is het van belang dat genoemde partijen bekend zijn met deze nota verwachting accountantscontrole en overige beschikbare SiSa documentatie.

Nieuwe onderdelen in de nota verwachtingen accountantscontrole 2023 zijn onder andere:

• een passage over Staatssteun en specifieke uitkeringen;
• Informatie over de beschikbaarheidsvergoeding regionale OV-concessies 2022 (E86).

De nota is hier te raadplegen.

Met ingang van 1 januari 2024 is de Bekostigingsregeling eerste opvang ontheemden Oekraïne door Regionale openbare lichamen van kracht. Deze regeling is de opvolger van het Bekostigingsbesluit eerste opvang ontheemden Oekraïne door veiligheidsregio’s, dat in 2022 en 2023 van kracht was.

In het Bestuurlijk Afsprakenkader zijn afspraken neergelegd voor het uitvoeren van de operationele coördinatie van de (eerste) opvang van ontheemden uit Oekraïne. Doordat de veiligheidsregio’s zich per 1 januari 2024 terugtrekken moet de regionale samenwerking op een andere wijze worden vormgegeven. Voor de continuering van samenwerking en operationele coördinatie van de opvang worden samenwerkingsverbanden tussen gemeenten opgezet (of behouden) onder de verantwoordelijkheid van de colleges van B&W. Om de uitvoering van de nieuwe taakverdeling te bewerkstelligen, is de Bekostigingsregeling eerste opvang ontheemden Oekraïne door Regionale openbare lichamen (hierna: BeoO) opgesteld. Waar mogelijk is de wijze van bekostiging, zoals neergelegd in het Bekostigingsbesluit eerste opvang ontheemden Oekraïne door veiligheidsregio’s, gehandhaafd.

De BeoO voorziet met ingang van 1 januari 2024 in een incidentele bijdrage aan regionale openbare lichamen, provincies of gemeenten voor de daadwerkelijk gemaakte kosten (meerkosten) die aanvullend worden gemaakt ten behoeve van de coördinatie en eerste opvang van ontheemden uit Oekraïne.

• Alle gemeenten wordt gevraagd in 2024 een Regionaal openbaar lichaam, provincie of gemeente te machtigen om namens die gemeente de operationele coördinatie eerste opvang van ontheemden Oekraïne uit te voeren en een aanvraag in te dienen voor de specifieke uitkering. Het regionale openbare lichaam dient deze machtigingen toe te voegen aan de aanvraag voor een specifieke uitkering in 2024.
• De regionale openbare lichamen wordt gevraagd om bij het aanvragen van de specifieke uitkering gebruik te maken van zowel een aanvraagformulier en een format voor de begroting. Deze zijn op te vragen via PostbusNOO@minjenv.nl. In afwijking van het (oude) bekostigingsbesluit is een aanvraag voor de BeoO verplicht. Indien de aanvraag niet of te laat wordt ingediend, worden de gemaakte (meer-)kosten in principe niet vergoed. Er kunnen meerdere aanvragen ingediend worden, zolang deze vóór 1 oktober aangeleverd zijn. (Een uitzondering op de deadline van 1 oktober is alleen mogelijk voor de omstandigheden, die in artikel 3 van de BeoO zijn beschreven.)

De online database met informatie over de financiën van gemeenten en provincies is bijgewerkt

• De Iv3-begrotingsdata over 2024 zijn toegevoegd. Hier zijn de data voor gemeenten te bekijken en hier die voor provincies.
• De kengetallen van gemeenten van de jaarrekening 2022 zijn toegevoegd. Deze zijn hier te bekijken.
• De Iv3-vraagbaak is bijgewerkt volgens de Iv3-informatievoorschriften van 2024. Die voor gemeenten is hier te bekijken, die voor provincies hier. Het informatievoorschrift voor provincies bevat geen wijzigingen. Het informatievoorschrift voor gemeenten bevat enkele verduidelijkingen ten opzichte van het voorschrift voor 2023. Ook zijn de antwoorden op de veel gestelde vragen over de verfijning op het gebied van maatwerkvoorzieningen Wmo en Jeugd verwerkt in dit voorschrift.

Binnenkort zullen de kengetallen over de begroting 2024 worden toegevoegd, net als de begrotingsdocumenten.

BDO-Benchmark Nederlandse gemeenten

Op 23 januari jl. is de BDO-Benchmark Nederlandse gemeenten gepubliceerd. Het rapport kunt u via deze link downloaden. 

Elke regio telt

In december 2023 is de achtste nieuwsbrief Elke regio telt gepubliceerd. Via deze link is de nieuwsbrief te vinden: Nieuwsbrief Elke regio telt nr 8 | 2023 | Actueel | Elke regio telt.