Diplomatieke onschendbaarheid
Diplomaten die in het buitenland hun land vertegenwoordigen, zijn onschendbaar. Het gastland kan buitenlandse diplomaten niet vervolgen of aanhouden.
Internationale afspraken over diplomatieke onschendbaarheid
Diplomaten moeten ongestoord hun werk kunnen doen. Het is belangrijk dat ze het standpunt van hun regering kunnen vertolken, zonder risico van vervolging. Alleen zo kunnen ze soms controversiële onderwerpen als mensenrechten aan de orde stellen. Het gastland moet ook de familie en bezittingen beschermen van diplomaten.
Diplomatieke onschendbaarheid geldt onder meer voor:
- ambassadeurs en consuls;
- staatshoofden;
- regeringsleiders;
- ministers van Buitenlandse Zaken;
- permanente vertegenwoordigers bij internationale organisaties.
De internationale afspraken over diplomatieke onschendbaarheid staan in het Verdrag van Wenen inzake Diplomatiek Verkeer.
Diplomatieke onschendbaarheid geen vrijbrief voor slecht gedrag
Diplomaten staan niet boven de wet door de diplomatieke onschendbaarheid. Ze hebben de plicht zich te gedragen volgens de wetten van het gastland. Alleen de zendstaat mag maatregelen nemen als een diplomaat zich misdraagt. Bijvoorbeeld door de diplomaat terug te roepen of de diplomatieke onschendbaarheid op te heffen.
Diplomatieke onschendbaarheid is wederkerig
Diplomatieke onschendbaarheid werkt alleen als ieder land zich aan de regels houdt. Nederland behandelt buitenlandse diplomaten volgens dezelfde normen en respect als Nederland verwacht van andere landen.
Handleiding Immuniteit
Het ministerie van Buitenlandse Zaken geeft in de Handleiding Immuniteit uitleg over het omgaan met personen met diplomatieke of daaraan gelijkgestelde immuniteit. De handleiding is met name bedoeld voor functionarissen die belast zijn met de opsporing, zoals de politie, of die tijdens hun werk regelmatig met deze groep te maken hebben.