Wet op het financieel toezicht (Wft)

Toezicht op financiële instellingen (zoals banken en verzekeraars) en het financiële systeem beschermt consumenten en bedrijven. De Wet op het financieel toezicht (Wft) beschrijft dit toezicht. De Nederlandsche bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) voeren het toezicht uit.

Noodzaak financieel toezicht

De kredietcrisis heeft laten zien hoe kwetsbaar het financiële systeem kan zijn. Problemen bij een financiële instelling kunnen overslaan naar andere instellingen. Onderdelen van de financiële markt overlappen elkaar ook. Bijvoorbeeld als een financiële instelling zowel bank als verzekeraar is. Daardoor kan een crisis veel bedrijven in korte tijd raken. Ook bedrijven buiten de financiële sector.

Financieel toezicht:

  • zorgt ervoor dat het financiële systeem stabiel blijft;
  • zorgt ervoor dat financiële instellingen weerbaar zijn;
  • zorgt ervoor dat de financiële markten eerlijk werken;
  • beschermt consumenten.

Wet op het financieel toezicht

De Wet op het financieel toezicht (Wft) beschrijft het toezicht op de hele financiële sector in Nederland. En bevat verplichtingen voor financiële instellingen. Veel van deze regels zijn uit Europa afkomstig. De financiële markten veranderen snel. Daarom wordt de Wft regelmatig gewijzigd om actueel te blijven.

Toezichthouders financiële sector

De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) voeren het toezicht op de financiële sector uit.

Taken van DNB

DNB houdt prudentieel toezicht. Dit betekent dat DNB erop toeziet of partijen op de financiële markten aan hun verplichtingen kunnen voldoen. DNB controleert daarom hoe financieel gezond een financiële instelling is. Zo wordt het risico op faillissement van een financiële instelling zo klein mogelijk gehouden. Klanten moeten erop kunnen vertrouwen dat financiële instellingen zich aan de financiële regels houden.

Taken van de AFM

De AFM is verantwoordelijkheid voor het gedragstoezicht. De AFM houdt toezicht op:

  • de manier waarop financiële instellingen met hun klanten omgaan;
  • de manier waarop partijen met elkaar omgaan op de financiële markten.

De AFM moet het vertrouwen van consumenten en bedrijven in de financiële markten versterken. Op die manier beschermt de AFM consumenten. De AFM zorgt ervoor dat financiële instellingen eerlijk, zorgvuldig en open omgaan met hun klanten.

Vergunning voor aanbieden financiële diensten

DNB en AFM, en in het geval van banken ook de Europese Centrale Bank, werken samen bij de verlening en intrekking van vergunningen. Een bedrijf moet een vergunning hebben om financiële diensten te verlenen. Om een vergunning te krijgen, moet een bedrijf aan een aantal eisen voldoen die in de Wft staan. 

Het bedrijf wordt daarna toegevoegd aan de registers van financiële instellingen met vergunning. Dat zijn:

Vergunning per financiële sector

Het komt voor dat een bedrijf of instelling meerdere vergunningen en registraties heeft. Er zijn namelijk verschillende vergunningen en registers per financiële sector.
Bijvoorbeeld voor:

  • beleggingsondernemingen;
  • financiële dienstverleners;
  • kredietinstellingen;
  • beleggingsinstellingen;
  • verzekeraars;
  • pensioenfondsen;
  • betaalinstellingen.

Sancties of intrekken vergunning financiële instelling

Houdt een financiële instelling zich niet aan de regels van de Wft? Dan kan de toezichthouder maatregelen (sancties) opleggen. Bijvoorbeeld een boete. In het ergste geval kan de toezichthouder de vergunning intrekken.