Hoe krijg ik als duomoeder het ouderschap over het kind van mijn partner?

Een duomoeder of meemoeder is de vrouwelijke partner van de biologische moeder. Sinds 2014 kan een duomoeder juridisch ouder worden buiten de rechter om. Haar moederschap kan automatisch ontstaan door geboorte van het kind binnen een huwelijk of geregistreerd partnerschap. In andere gevallen kan zij het kind erkennen. Erkenning gebeurt bij een ambtenaar van de burgerlijke stand of bij een notaris.

Onbekende donor: wettelijk ouder door huwelijk of geregistreerd partnerschap

Een duomoeder kan automatisch juridisch ouder worden bij de geboorte van een kind. De moeder en de duomoeder moeten getrouwd of geregistreerd partner zijn. Ook moet de biologische vader een onbekende donor zijn volgens de definitie in de Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting. Zodat duidelijk is dat de vader geen rol zal spelen in de verzorging en opvoeding van het kind.

Met een verklaring van de Stichting donorgegevens legt u vast dat de identiteit van betrokken spermadonor niet bekend is aan de (wens-)moeder en het dus om een onbekende donor gaat. U kunt de verklaring juridisch ouderschap digitaal aanvragen op de website Donorgegevens.nl. Deze verklaring geeft u aan de ambtenaar van de burgerlijke stand. Dat doet u bij de aangifte van de geboorte van het kind. Heeft u deze verklaring niet bij de geboorteaangifte afgegeven, dan kunt u ouder worden van het kind door dit te erkennen bij de ambtenaar van de burgerlijke stand of een notaris. Ook adoptie is een mogelijkheid om ouder te worden van het kind.

Bekende donor: erkennen of adopteren

Als duomoeder krijgt u niet automatisch juridisch ouderschap over een kind met een donor wiens identiteit bekend was aan de (wens-)moeder. Bijvoorbeeld als de donor een vriend, bekende of familielid is. U kunt wel juridisch ouder worden door het kind te erkennen bij de ambtenaar van de burgerlijke stand of te adopteren. De erkenning kunt u al regelen voor de geboorte van het kind. In dat geval bent u vanaf de geboorte van het kind juridisch ouder.

De keuze voor erkenning of adoptie kan gevolgen hebben voor de erkenning van uw ouderschap in het buitenland. Voorziet u dat u naar het buitenland zult verhuizen, laat u zich dan voorlichten over deze gevolgen door een rechtsbijstandsverlener.

Gezamenlijk gezag

Zijn 2 vrouwen getrouwd of hebben zij een geregistreerd partnerschap? Dan hebben zij automatisch gezamenlijk gezag. Dit geldt voor de duomoeder die ouder is geworden van het kind. Dit geldt ook voor de duomoeder die geen ouder is geworden en er niet iemand anders ouder is van het kind.

Zijn 2 vrouwen niet getrouwd en hebben zij geen geregistreerd partnerschap? Dan heeft de moeder uit wie het kind geboren is het ouderlijk gezag. De duomoeder kan het kind erkennen. Wanneer een kind na 1 januari 2023 wordt erkend heeft de duomoeder met de moeder van rechtswege gezamenlijk gezag (behoudens enkele uitzonderingen). Wanneer voor deze datum een kind is erkend, is er geen automatisch gezamenlijk gezag. De duomoeder kan na de erkenning samen met de moeder gezamenlijk gezag aanvragen bij de rechtbank.