Hulp aan vluchtelingen uit Oekraïne: wat kan ik doen?

Spullen doneren voor vluchtelingen kan via het platform van VluchtelingenWerk Nederland. Hier vindt u een overzicht van initiatieven voor Oekraïense vluchtelingen. En informatie over het doneren van spullen. Ook kunt u er een eigen initiatief aanmelden.

Dit kan bijvoorbeeld via VluchtelingenWerk Nederland. 

Bied een logeerplek aan. Op het platform van VluchtelingenWerk vindt u een overzicht van initiatieven voor Oekraïense vluchtelingen. En informatie over het aanbieden van een logeerplek. Ook kunt u er een eigen initiatief aanmelden.  

Lees de handreiking Particuliere Opvang Oekraïners (POO). In deze handreiking vindt u informatie over hoe u een opvangplek aan kunt bieden en waar u op moet letten. Ook leest u welke voorzieningen er voor vluchtelingen zijn, bijvoorbeeld op het gebied van gezondheidszorg en onderwijs.

Nee, gasthuishoudens ontvangen geen vergoeding van de overheid. Vluchtelingen krijgen wel een extra toelage als ze bij een gastgezin wonen. Dit bedrag kunnen zij gebruiken voor bijvoorbeeld openbaar vervoer, familiebezoek of sport, maar ook om bij te dragen in de kosten van het gastgezin. Maar dit is niet verplicht. 

Personen die tijdelijk inwonen bij een bijstandsgerechtigde, tellen niet mee voor de kostendelersnorm zolang zij geen eigen aanspraak hebben op de bijstand. Zowel van de hoofdbewoner als van de persoon in kwestie moet het de intentie zijn om de situatie zo kort mogelijk te laten duren. Dit geldt in ieder geval tot 4 maart 2025.

Als iemand met een uitkering tijdelijk verblijf biedt aan een vluchteling heeft dit geen gevolgen voor zijn uitkering. Het is aan de gemeente om vast te stellen of er sprake is van tijdelijk verblijf. Over het algemeen wordt een richtlijn van 12 maanden gehanteerd als termijn om nogmaals te beoordelen of het nog steeds tijdelijk is.

AOW-gerechtigden kunnen voor 2 jaar een vluchteling in huis nemen, zonder dat dit gevolgen heeft voor de uitkeringshoogte.

De AOW-gerechtigden worden wel geacht deze verandering in de leefsituatie direct te melden bij de Sociale Verzekeringsbank.

Op de website Wegwijzer mensenhandel staat waar u vermoedens van uitbuiting of mensenhandel kunt melden.

Slachtoffers van uitbuiting of mensenhandel vertonen vaak bepaalde kenmerken, zogeheten signalen. Op de website Wegwijzer mensenhandel staat op welke signalen u kunt letten om te herkennen of iemand slachtoffer is van (arbeids)uitbuiting of mensenhandel.

Voor kinderen en jongeren uit Oekraïne gelden dezelfde regels als voor kinderen en jongeren uit Nederland. Zij zijn leerplichtig tot en met het schooljaar waarin zij 16 worden. Daarna geldt de kwalificatieplicht: als leerlingen 16 of 17 jaar oud zijn, maar nog geen startkwalificatie hebben, moeten zij die alsnog halen. 

Kinderen uit Oekraïne hebben recht op onderwijs in Nederland. Ouders kunnen hun kind(eren) aanmelden bij een school in de buurt. Soms helpen gemeenten ouders hierbij. Bijvoorbeeld als zij nog in een opvanglocatie wonen.

De school kijkt dan met ouders naar mogelijkheden voor onderwijs. Bijvoorbeeld speciale nieuwkomersvoorzieningen. Deze scholen hebben expertise in het begeleiden van kinderen die gevlucht zijn.

Gemeenten helpen ouders die tijdelijk in opvanglocaties wonen met aanbod voor onderwijs. Ook hierbij mogen ouders hun kind(eren) zelf aanmelden bij een school.

Stap 1: scholen en speciale nieuwskomersvoorzieningen bieden kinderen eerst opvang in een veilige omgeving. 

Stap 2: kinderen krijgen een lesprogramma.
Nederlandse taallessen zijn daarin een vast onderdeel.
Kinderen kunnen daardoor beter meekomen in de samenleving. 

Heeft u vragen over onderwijs aan vluchtelingen uit Oekraïne?
Bel naar 1400.
Of stel uw vraag in een e-mail aan de Rijksoverheid.