Letterlijke tekst persconferentie na ministerraad 29 januari 2021
Letterlijke tekst van de persconferentie van minister-president Rutte na afloop van de ministerraad op 29 januari 2021. Bekijk de hele persconferentie via YouTube.
Inleidend statement minister-president Rutte:
Ja, beste mensen. Maandagavond.... Sorry, ik zeg het verkeerd. Morgenavond, morgenavond is het precies één week geleden dat de avondklok inging op zaterdagavond. Een maatregel die niemand leuk vindt, maar die we toch hebben moeten nemen om de bestrijding van het coronavirus te intensiveren. We zien – niet zozeer door die avondklok, dat kunnen we nog niet vaststellen – maar we zien wel in het algemeen een dalende lijn in de besmettingen, maar moeten tegelijkertijd vaststellen dat die daling toch nog niet in het tempo gaat dat je zou hopen. En ondertussen is die Britse variant, die besmettelijker lijkt te zijn – die zeer waarschijnlijk besmettelijker is – die is bezig met een opmars. En daarom moeten we ook alle middelen inzetten met als doel om het huidige besmettingsniveau verder te verlagen, verspreiding van de bekende, maar ook van nieuwe varianten van het virus te vertragen, maar ook ervoor te zorgen dat weer nieuwe varianten zo min mogelijk ons land kunnen binnenkomen. En dat is van groot belang om ervoor te zorgen dat de ziekenhuizen de komende maanden ruimte houden voor coronapatiënten. Maar ook om ervoor te zorgen dat andere medische handelingen zoveel mogelijk kunnen blijven doorgaan.
Ik begrijp ondertussen overigens heel goed dat mensen de coronamaatregelen zwaar vinden. Dat geldt denk ik voor ons allemaal, in ieder geval ook voor mij. Dat ze ook frustratie opleveren. Ik begrijp ook nog dat sommige mensen het er niet mee eens zijn. En natuurlijk, er moet ook kunnen worden gedemonstreerd in coronatijd. Zoveel mogelijk, als dat veilig kan – daar gaan de burgemeesters over – die moeten zoveel mogelijk kunnen doorgaan, want demonstreren is een grondrecht. Maar wat ik hier wel wil zeggen: laat je demonstratie niet kapen door kwaadwillenden. Demonstreren is geen vrijbrief voor crimineel gedrag zoals we dat de afgelopen week op diverse plaatsen hebben gezien. Geweld tegen de politie is onaanvaardbaar. Van andermans eigendom blijf je af. En vertegenwoordigers van de pers laat je met rust. Of simpel gezegd: gedraag je. En gelukkig zien we dat ook 99 procent van de mensen zich aan de maatregelen probeert te houden. En dat zo’n beetje 100 procent van de mensen in Nederland de vreselijke gewelddadigheden, de criminele gewelddadigheden, afkeurt. Het was ook mooi om te zien hoe vrijwilligers vorige week letterlijk de bezems pakten om de rommel op te ruimen. En hoe er heel veel initiatieven waren om gedupeerden te hulp te komen. En dat is in mijn ogen het échte Nederland. We staan in Nederland voor elkaar klaar en we helpen elkaar als dat nodig is. We steken elkaar dan de helpende hand toe.
En dat geeft mij ook het vertrouwen dat we deze moeilijke fase gaan doorkomen. En wat we nu gaan doen is ook kijken hoe we straks ons leven weer stap voor stap kunnen terugkrijgen. Vandaag hebben we in de ministeriële commissie over de aanpak van de crisis gesproken over die vraag: hoe gaan we verder als de besmettingen op een gegeven moment verder zouden dalen? En dat gesprek zetten we ook dinsdag voort. Want we snappen dat iedereen in Nederland ongelofelijk snakt naar perspectief. De bedoeling is dat Hugo de Jonge en ik dinsdagavond daar tijdens de persconferentie meer over zullen vertellen. En dan kunnen we ook met jullie delen de actuele ontwikkelingen en wat voor ruimte er dan is, hopelijk, op 9 februari, of er dan weer iets meer zou kunnen. Op dit moment is dat nog niet te zeggen. We hopen daar aanstaande dinsdagavond meer over te weten.
BREEDVELD (NOS)
Meneer Rutte, moeten de scholen niet gewoon open de komende week ?
RUTTE
Wat mij betreft gaat alles over een week open, maar dat kan helaas niet. Ik vind het verschrikkelijk dat cafés, restaurants, winkels en zeker ook scholen. Ik vind het van de scholen misschien nog wel het ergst en zeker van de basisscholen dat ze dicht zijn. En we zullen, ja, natuurlijk kijken zodra er weer iets kan en dan heeft, zoals u weet, het basisonderwijs de voorkeur of het is dan de eerste die wat ons betreft aan de beurt is, proberen we dan weer open te doen, maar we gaan kijken of het kan.
BREEDVELD
Nou weegt de schade die jongeren daarbij oplopen nog wel op tegen de gezondheidseffecten die met een lockdown boogt?
RUTTE
Bij de basisscholen speelt in het bijzonder de vraag of het virus, dat die nieuwe variant zich meer zou verspreiden onder jongere kinderen, zo in die leeftijd tot 9, 10, 11 jaar. Dat wordt op dit moment uitgezocht en zodra we dat weten dan weten we ook of je veilig de lage scholen kan opendoen. We hopen daar dit weekend, begin volgende week meer over te weten.
BREEDVELD
Nou was het OMT daar vorige week al voorzichtig positief over en nu zegt de minister van Financiën bij de uitloop van de ministerraad ‘we hebben het erover gehad, wat mij betreft moet het wel heel raar lopen als die scholen dicht blijven’.
RUTTE
Ja, eens.
BREEDVELD,
Ja, maar wat betekent dat dan...?
RUTTE
Nogmaals het is deze vraag: we moeten echt precies nu zien, op basis van de laatste inzichten van het Outbreak Management Team (OMT), hoe groot het risico is en wat wij hopen is dat de eerste voorzichtige signalen natuurlijk ook doorklinken in de verdere, ja, opvattingen van het OMT op basis van de laatste informatie die ze hebben.
BREEDVELD
Maar als we kijken naar eenzaamheid onder jongeren, leerachterstanden die zij oplopen. Betalen zij niet een onevenredig zware tol?
RUTTE
Ja, zeker. Het is voor jonge mensen ongelooflijk zwaar. Het is overigens ook voor oudere mensen heel zwaar dat ze vaak eenzaam zijn en thuis zijn, angstig zijn voor hun gezondheid. Het is heel zwaar voor iemand die een kleine winkel heeft of een grote winkel, iemand die een café of restaurant heeft, een kapperszaak, wat dan ook. Het is voor iedereen ongelooflijk zwaar, maar ik ben het eens: het meest pijn heb ik, en ik denk wij allemaal, van de sluiting van die lagere scholen.
BREEDVELD
Maar is die balans dan nog wel goed en moet je dan niet zeggen van ‘oké we lopen daar bij de jongeren iets meer risico, maar we gaan wel die scholen opendoen’?
RUTTE
Eens, maar daarom willen we wel zeker weten, daar hebben we het advies voor nodig om te zien: wat doet dat virus, dat nieuwe virus, dat moeten we echt even heel precies wegen, die nieuwe variant, bij de verspreiding onder jonge kinderen.
BREEDVELD
Maar zegt u daarmee ook van ‘oké dat is ook me ook wel enig risico voor verspreiding waard’?
RUTTE
Ja, enig risico, maar we moeten echt kijken wat er uit die cijfers blijkt. En de eerste berichten van het OMT waren niet slecht. Ik heb daarna geen nieuwe berichten gekregen, dus wij hopen het weekend en begin volgende week daarover te kunnen beslissen.
BREEDVELD
Want schrikt u van de verhalen dat het steeds nijpender voor jongeren? En dan heb ik het nog niet eens over mishandeling achter de voordeur.
RUTTE
Ja... ja, jongeren… verschrikkelijk en zeker... maar ook de ouders met kleine kinderen. Dus als je in een klein huis woont en de ouders moeten op de laptop zoomend of webex-end hun werk doen en de kinderen zijn aan het zoomen en je zit allemaal in een te kleine ruimte, je probeert elkaar een beetje ook... nou overeind te houden. Dat is ontzettend zwaar. En zelfs als je in een wat groter huis woont waarschijnlijk ook, maar zeker als je klein behuisd bent. Dus je hoort daar ontzettend veel berichten over. Ik spreek er ook met heel veel mensen over en dat doet me ongelooflijk pijn. Je ziet hoe goed die leraren ook lesgeven op afstand, zowel middelbare scholen als basisscholen. Het leidt natuurlijk toch tot, ja, minder effect dan wanneer je echt in de klas lesgeeft en elkaar kunt aankijken en de groepsdynamiek in de klas hebt. Dus het heeft zoveel enorm veel effecten, maar het gaat ook om studenten. Gisteren was bij OP1 was een vertegenwoordiging van de groep die heeft gewerkt aan een advies van jongeren over hoe we verder moeten gaan, ook na corona, over alle allerlei onderwerpen. Zeer indrukwekkend. Van MBO, HBO, Wetenschappelijk Onderwijs, ook die groep heeft het heel zwaar, studenten, van MBO tot en met universiteit. Maar ik wil altijd meteen erbij zeggen: dat neemt niet weg dat ook de rest van Nederland het zwaar heeft. Maar eens, voor mij persoonlijk, en ik geloof dat het in het kabinet en ook in de politiek heel zwaar en breed zo leeft, vind ik die basisscholen dat vind ik wel echt ingewikkeld dat die dicht zijn.
WESTER (RTL NIEUWS)
Meneer Rutte, nog even heel scherp, minister Hoekstra zei ‘het moet heel gek lopen willen de basisscholen maandag 8 weer niet opengaan’. Dat deelt u met hem?
RUTTE
Ja, en dan kijken we dus naar die vraag die we natuurlijk gesteld hebben aan het Outbreak Management Team: wat doet dat nieuwe virus onder jonge mensen? En de eerste berichten waren niet slecht, maar we weten niet het laatste inzicht. Dus ik wil echt dat wel zien.
WESTER
Maar de kans is dus heel groot dat die scholen na volgende week weer open gaan?
RUTTE
Ja, sorry, afhankelijk van waar het Outbreak Management Team mee komt. Zouden zij onverhoopt komen met het bericht dat er een enorme verspreiding is waar we geen aanwijzingen voor hebben hè, maar even worst case, het slechtste geval, stel dat ze zouden zeggen ‘er is een enorme verspreiding onder kleine kinderen’, nogmaals daar zijn geen aanwijzingen voor nu, maar ik heb gewoon niet de laatste berichten van hen, nog niet gehoord. Ik weet ook niet of het helemaal af is, hun inzichten, maar zou dat zo zijn, dan heb je een andere afweging te maken. Maar natuurlijk, we hebben steeds gezegd: de eerste prioriteit is het onderwijs. En binnen het onderwijs is de eerste prioriteit de basisscholen.
WESTER
Dus tegen die ouders die met die kinderen nu thuis zitten zegt u eigenlijk van ‘het moet heel raar lopen, willen uw kinderen de 8e niet naar…’
RUTTE
Dat zeggen we al een paar weken. We zeggen niets nieuws. Wopke nog ik zeggen iets nieuws. Dat zeggen we al een paar weken. Als die verspreiding onder kleine kinderen niet veel erger is met dat nieuwe virus dan met dat oude virus, dan willen we heel graag de lagere scholen open.
WESTER
De achtste?
RUTTE
Ja, dat is dan die week van de negende, dus maandag de achtste zou dat dan zijn. Ja. Ik denk het wel.
HOEDEMAN (ALGEMEEN DAGBLAD)
Meneer Rutte, heeft u vandaag bijval gekregen van uw collega’s in de ministerraad naar aanleiding van uw opmerking dat u niks wilt weten over de achtergronden van relschoppers?
RUTTE
Nou daar hebben we het niet over gehad vandaag. Nee althans, we hebben het over de rellen gehad, maar niet over de achtergronden. Kijk, mijn punt is ook niet dat ik niet zeg ‘het is interessant om sociologisch onderzoek te doen naar a, b en c.’ Alleen het laatste wat ik wil is dat iemand die in Rotterdam een klein bedrijf van een mevrouw die nagelstudiootje was begonnen kort en klein slaat, dat die omdat wij praten over wat een moeilijke jeugd die had, dat die denkt ‘ja het is eigenlijk ook wel logisch dat ik dat nagelstudiootje in elkaar heb geslagen’. Het is namelijk niet logisch dat dertig mensen in Den Bosch de Primera kort en klein, in puin slaan, is niet normaal. Dus ik vind het allemaal prachtig hoor, al die onderzoeken, moet je vooral doen, maar als ook maar iemand zou denken ‘zie je wel, het is mijn slechte jeugd geweest of het feit dat mijn ouders minder geld hadden, of dat ik opgroeide in een bepaalde wijk, of juist heel rijk en te weinig liefde heb gehad’. Weet ik veel wat de reden is... Je doet het gewoon niet. Het is zo fout, het is zo crimineel. Er is niets wat dat kan vergoelijken.
HOEDEMAN
Deze week is bekend geworden dat de Franse avondklok, die zwaarder is dan de Nederlandse, dat dat weinig uitmaakt op de coronabesmettingen in Frankrijk. Gaat dat nog een rol spelen bij de Nederlandse beslissing over het al dan niet verlengen van de avondklok?
RUTTE
Nou ja, we kijken steeds naar wat gebeurt er in andere landen? Wat voor lessen kun je trekken? Het Outbreak Managament Team heeft ook gekeken in hun advisering naar wat er in andere landen gebeurt. Daarbij is het best ingewikkeld dat Frankrijk, begrijp ik, wel een avondklok heeft, maar heel veel andere sectoren nog open zijn. Veel winkels en deels ook nog wel de horeca, begreep ik. Dat verschilt nog wel eens per regio en ook per precieze week, maar dat is anders dan in Nederland waar die avondklok komt bovenop een al vrij volledige lockdown. En je ziet wel vrij spectaculaire resultaten op dit moment van hoeveel meer mensen thuis zijn.
AHAROUAY (NRC)
U zegt weleens dat u indirect eindverantwoordelijk bent voor alles wat er misgaat in het kabinet, toch?
RUTTE
Zo is het.
AHAROUAY
Hoe vindt u het gaan met het vaccinatiebeleid in Nederland?
RUTTE
Nou ja, kijk, het vaccinatiebeleid... We zijn te laat begonnen en daardoor zie je dat wij nu nog een achterstand hebben op andere landen en dat gaan we de komende paar weken inlopen. Die achterstand is ook deels ontstaan omdat wij honderd procent voorraad hielden voor de tweede prik en we hebben inmiddels gezegd ‘we doen dat vijftig procent’. En we hebben de verspilling iets te ruim ingeschat. Dus die dingen zijn allemaal aangedraaid, dus dat voorraadbeheer is volgens mij op orde. Mijn grootste zorg op dit moment is niet de Nederlandse logistiek. Volgens mij staat die nu goed en zie je de komende week, zul je zien, dat we die verschillen tussen, wij ruim een procent, gemiddeld Europa ruim twee procent. Maar het is natuurlijk nog steeds heel weinig, ruim twee procent. Wat is het probleem voor mij en voor ons allemaal, mijn grootste zorg – daar heb ik echt buikpijn van – de beschikbaarheid van vaccins. Dus je krijgt nu in sommige landen al dat ze zeggen ‘we stoppen met vaccineren, want het is op’. Nou Nederland loopt nog wat achter, dus hier is het nog niet op. Maar als je nu ziet hoe al die aantallen naar beneden worden bijgesteld de laatste tijd, maak ik mij de grootste zorgen over dat we dus over een paar weken, ja, het been hebben bijgetrokken, maar dat we dan zien dat in heel Europa er gewoon toch te weinig vaccins zijn.
AHAROUAY
Dus in de tussentijd, als ik het goed begrijp, gaat Nederland extra prikken, of op schema prikken, en dan halen we zo een beetje de bovenkant van die lijst die al die Nederlands nu zien waar wij helemaal onderaan bungelen.
RUTTE
Nou de bovenkant weet ik niet. En waarom niet? Omdat er ook sommige landen volgens mij zijn die helemaal geen voorraad houden voor de tweede prik. Dat vind ik onverstandig. Wij hebben gezegd, laten we nou – we deden honderd procent voor de tweede prik- we doen vijftig procent voor de tweede prik. Als op een gegeven moment BioNTech/Pfizer stabiel levert, dan kan die vijftig procent nog wel wat omlaag denken we, maar daar moeten we goed naar kijken. Maar nu is het nog verstandiger vijftig procent. Niet alle landen houden zo’n voorraad aan. En als je het dus in voetbaltermen ziet, kun je denk ik wel naar de bovenkant van het rechter lijstje, maar ik zie ons niet meteen naar de bovenkant van het linker lijstje, want dan moet je ook een paar dingen anders doen dan we nu doen in Nederland. Wij doen het werk op basis van de adviezen van de Gezondheidsraad…
AHAROUAY
Sorry dat moet u even uitleggen….
RUTTE
Dat is voetbal hè, dus rechterlijstje is de clubs 19 of wat is het, 18 tot en met... Dus de wat lager scorende clubs. Dan heb je de links de voetbalclubs die in de top van de league staan. En wij zitten nu helemaal rechts onderaan. Ik geloof net na boven Bulgarije en Letland. Daar willen wij stijgen. Maar zou je ook echt op de plaats van Ajax willen komen, dan moet je ook loslaten dat je de tweede prik voor een deel op de plank hebt liggen. Nou, dat vinden we niet verstandig. Wij baseren ons daarbij overigens op de adviezen van de Gezondheidsraad die zegt ‘je moet echt de bijsluiter van het vaccin volgen. Je moet ook prikken in de volgorde van bepaalde groepen’. Daar volgen wij ook de Gezondheidsraad. Maar wij willen wel het been bijtrekken. Dus waar wij nu achterlopen bij het gemiddelde, willen we naar het gemiddelde toe. Maar nogmaals, als je nog hoger wilt, dan moet je ook die voorraad anders gaan doen en dat vinden wij wel een groot risico.
AHAROUAY
Heeft u eigenlijk een betrokkenheid in hoe Nederland het aanpakt of is het helemaal...?
RUTTE
Nog een keer, sorry?
AHAROUAY
Bent u eigenlijk betrokken in hoe Nederland dat beleid aanpakt, of is dat dan helemaal op het bordje van Hugo de Jonge?
RUTTE
Ja tuurlijk. Wij zitten heel regelmatig natuurlijk bij elkaar.
AHAROUAY
Ja en zit u bij elkaar om te overleggen? Of heeft u dan ook een stem in hoe het verloopt?
RUTTE
Uiteraard, ja. Maar het is niet zo, kijk.. ik heb één ambtenaar, of anderhalf ambtenaar, om mij te ondersteunen in dit dossier. Maar wij trekken samen op en als er dingen niet goed gaan, dan moet u bij mij zijn.
AHAROUAY
Ja, dus u bent eindverantwoordelijke. Niet Hugo de Jonge?
RUTTE
Altijd. Ja. Wij hebben geen presidentieel stelsel, dus staatsrechtelijk ben ik niet eindverantwoordelijk. Maar het voelt wel zo. En nogmaals ik denk dat je gewoon moet zeggen: we zijn later begonnen dan de rest, daarom hebben we nu nog een achterstand. Die gaan we inlopen de komende paar weken. Twee, wij hebben die verspillingen te ruim ingeschat, doen we nu goed. We hielden honderd procent aan en we hebben op basis van de laatste inzichten gezegd ‘we houden de helft aan voor die tweede prik’. Dus daarmee heb je dat voorraad beheer op orde. Dan is er een discussie over ‘moet je überhaupt voorraad aanhouden voor de tweede prik?’ Ja dat is wel heel verstandig, blijkt, op basis van de Gezondheidsraadadviezen ook, omdat die zegt ‘volg nou die bijsluiter. Zorg dat je altijd een twee prik kunt zetten’. Dan kun je nog een discussie voeren ‘waarom prik je niet gewoon alles weg wie zich toevallig meldt’. Nou er ligt een advies van de Gezondheidsraad om goede redenen, vergelijk met de rest van Europa, om in een volgorde groepen te prikken. Blijft er één ding over waar ik echt zorgen over heb en dat is de beschikbaarheid van dat vaccin. Als Europa collectief kopen we die spullen in. Wij krijgen keurig onze 3,89 procent, pro rata naar onze bevolking. Maar je ziet gewoon dat die aantallen lager zijn dan we hoopten en daar maak ik me echt zorgen over. En ik snap ook dat Nederland a) baalt dat wij achterlopen in Europa. Daar kan ik alleen maar van zeggen ‘dat snap ik, maar dat lopen we in’. Maar vervolgens is er ook natuurlijk zorg bij Nederland, en bij mij en iedereen, ‘ja maar daarna?’. Dan hebben we dat ingelopen en dat zitten we ook op twee procent of drie procent, maar dan moeten we nog 97 procent. Daar heb je wel vaccin voor nodig en die aantallen tot nu toe lopen eerder terug dan op, lijkt het. En dat is echt een groot probleem.
VULLINGS (EENVANDAAG)
Meneer Rutte, u stapt er wel heel gemakkelijk overheen over de achterstand die we hebben. U zegt we zijn later begonnen. Het is fijn dat dat wordt toegegeven. Maar in de afgelopen weken is de achterstand alleen maar opgelopen. Vorige week vrijdag toen we hier zaten, zaten er 450.000 vaccins in de vriezer. Nu zijn het er bijna 100.000 meer. Dus de achterstand loopt alleen maar op.
RUTTE
Nou, we hebben nu… er komen nu weken aan waar we meer prikken dan we binnenkrijgen, dus de verwachting is dat we de komende weken...
VULLINGS
Maar dat horen we al weken van ‘we gaan het inlopen’, maar in de week die volgt lopen we juist meer achter.
RUTTE
Ja, maar we hebben niet gezegd precies op welke datum exact wij dat inlopen. Maar we zeggen nu, de komende weken is de verwachting op basis van het hele logistieke proces lopen wij die achterstand in. Maar even jongens, dan zitten we van één procent op twee procent, dan moeten we nog 98 procent...
VULLINGS
Nee maar ik snap dat u zegt van een van de grote problemen is die leverantie van vaccins...
RUTTE
Laat met het even afmaken. Ik kom bij je. Ik kom bij je. Ik kom bij je. Joost, ik kom bij je, wacht nou even.
VULLINGS
Het gaat ook om dat we een achterstand hebben die we niet inlopen en vervolgens lees ik dan verhalen deze week in verpleeghuizen waar dan eindelijk het vaccin wordt geleverd, maar er worden alleen mensen ingeënt die onder de verpleeghuisarts vallen. Andere mensen vallen weer onder huisartsen. Dat had toch allang voorbereid kunnen worden?
RUTTE
In verpleeghuizen wordt geen onderscheid gemaakt naar leeftijd. Maar het kan wel zo zijn dat in een verpleeghuis ook iemand mee eet, of in een aanleunwoning woont, die niet bij het verpleeghuis hoort en die valt gewoon wel in een leeftijdscategorie. Dat is gewoon een systeem waarop de Gezondheidsraad ons geadviseerd heeft, dan doe je het per batch, maar iemand die in een verpleeghuis woont, ongeacht leeftijd en ongeacht wie precies die prik zet, die worden allemaal geprikt. Nogmaals: ja, we lopen achter en dat gaan we de komende weken inlopen en ik baal daar net zo van als iedereen. Alleen ik zeg er wel bij: dan gaan we van 1 naar 2 procent en ik probeer ook even de oog op de bal te houden, daarna moeten we nog 98 procent en dan moeten we er ook wel voor zorgen met elkaar in Europa dat we dat vaccin überhaupt hebben, snap je. Dus ik...
VULLINGS
Maar wie zegt dat we dat gaan inlopen. Wat is er dan verandert?
RUTTE
De hele capaciteit nu van GGD en huisartsen is zo op stoom en als je ook ziet de snelheid waarmee nu geprikt wordt dat de komende weken er mee geprikt wordt...
VULLINGS
Net iets meer dan 10.000 prikken. Dus ik zie het tempo niet echt oplopen.
RUTTE
De komende week is de verwachting: gaan we meer prikken dan we binnenkrijgen. Dat betekent dat je de achterstand inloopt, maar nogmaals dan zit je nog op een heel laag percentage, weliswaar een Europees gemiddelde, maar nog steeds een laag percentage en de echte grote problematiek die we dan krijgen is hoe zorgen we ervoor dat we überhaupt genoeg vaccin... want je ziet nu in sommige landen dat ze de vaccinaties stilleggen omdat ze al meer geprikt hebben dan wij, maar door de voorraden heen zijn omdat er zo weinig nieuw spul komt. En dat heeft natuurlijk te maken met het feit dat er productieproblemen waren en de discussie over AstraZeneca nog aan de gang is.
VULLINGS
Ja, is het verkrijgen van vaccins u een grote ruzie met Groot-Brittannië waard?
RUTTE
Nou ja, weet je, dit is een discussie die we nu eerst door de Europese Commissie laten voeren. Wij zijn daar op aangesloten en alles, maar die laat ik echt nu daar, want het heeft geen zin dat nu 27 Europese landen de Europese Commissie voor de voeten gaan lopen. Die proberen echt dit in goede banen te leiden en ervoor te zorgen dat die productie zo loopt en ook die levering zo loopt dat de bedrijven ook doen wat ze beloven. Daar kan soms een productieprobleem zijn. Je zag een fabriek in België bij BioNTech/Pfizer waardoor een tekort waren. Dat kan af en toe gebeuren. Wat ook af en toe kan gebeuren is dat je zegt ‘nou het kan zes weken wachten de volgende prik’ en dat dan de EMA weer zegt ‘het moet toch drie weken’ dan gaan we daar weer advies over vragen. Dat is helemaal niet erg, dat soort inzichten kunnen veranderen, daar moet je op inspelen. Maar de Gezondheidsraad in Nederland is leidend voor onze vaccinatiestrategie en die is niet afwijkend van de rest van Europa, namelijk je begint zoveel mogelijk bij de meest kwetsbare groepen en dan ga je vervolgens naar de rest van de bevolking en twee: verstandig dat je een beetje voorraad houdt...
VULLINGS
Maar vond u het niet gênant dat Westerse landen een soort vaccinoorlog beginnen?
RUTTE
Ik wil daar even niets over zeggen, omdat ik niet exact nu weet wat de inhoud van al die contracten is die de Commissie heeft gesloten met verschillende bedrijven en dus ook niet weet in hoeverre daar een gerechtvaardigde discussie over kan plaatsvinden en ik veel vertrouwen heb in de Europese Commissie op dit onderwerp, omdat zij tot nu toe goed voor ons dat gecoördineerd hebben. Het is begonnen met een initiatief van Hugo de Jonge met de collega’s van Italië en Frankrijk en Duitsland. Dat is toen overgenomen door de Europese Commissie voor de hele Europese Unie, waarbij Nederland dus z’n eerlijke aandeel krijgt.
ORNSTEIN (BUITENHOF)
Aansluitend over die thema, want u was vorige week ook heel optimistisch over die vaccinatie. Nou deze week waren er twee dingen: in de eerste plaats natuurlijk dat Pfizer-vaccin wat meteen erachteraan moet komen. Het tweede is dat de GGD’s ook hebben gezegd van dat ‘we die data willen we beter beschermen’. Dus komt er ook weer vertraging. Dus is mijn vraag: u was heel optimistisch over die logistiek. Is er wel reden tot optimisme? Gaat dat…Doet uw collega De Jonge dit allemaal in een hoog genoeg tempo? Zorgt hij dat dit... dat er goeie afstemming is? Als ik hoor van huisartsen dat daar ook allerlei problemen zijn. Dat ze in de RAI in Amsterdam staan te wachten dat er mensen komen. We zien allemaal dit soort verhalen op de televisie. Hoe kijkt u naar die logistiek? U bent daar nogal optimistisch over.
RUTTE
Ja maar, ik wil dat even uit elkaar trekken. Kijk, als op een gegeven moment gezegd wordt door het Europees Medicijnen Agentschap (EMA) ‘je moet niet zes weken, maar drie weken aanhouden voor de tweede prik’ dat zal de komende maanden vaker gebeuren. Dat is niet iets wat te maken heeft met de Nederlandse logistieke operatie. Dat zijn nieuwe inzichten over ‘hoe moet je omgaan met het vaccin?’. Dan moeten wij de Gezondheidsraad advies vragen, dat is ook onverwijld gebeurd. Betekent dat dat wij ook de zes weken moeten loslaten. Dat is nog lang niet zeker, voorlopig houden wij vast aan die zes weken, maar het zou kunnen dat je dat moet aanpassen. Niet de verwachting dat dat per se moet, maar we gaan dat vragen aan de Gezondheidsraad. Dat heeft niets te maken met de Nederlandse logistiek of de Nederlandse strategie. Dat is iets waar dan heel Europa mee te maken heeft dat er nieuwe inzichten zijn over het goed toepassen van dat vaccin. Twee: als er minder geleverd dan verwachten dat kan ik ook niet... ja, ik wil overal de verantwoordelijkheid voor nemen, zal ik ook altijd doen, maar dat kan ik niet mezelf of Hugo de Jonge dan als eerste verwijten. Dat is dan een probleem wat we als Europa collectief hebben. Dan zal ik ook weer gaan helpen natuurlijk, als ik dat kan in Europa, vanuit mijn positie om er alles aan te doen zonder de Commissie in de weg te lopen om dat voor elkaar te krijgen. Waar wij aan moeten werken is ervoor zorgen dat de Nederlandse logistieke operatie goed staat, dus dat is GGD en huisartsen. Er zullen altijd, het is natuurlijk een heel complex proces, zullen er berichten zijn dat er ergens dingen niet precies lopen zoals je wilt, maar ‘grosso modo’ staat die organisatie nu goed, is de verwachting dat we de komende weken die achterstand inlopen, dan lopen we dus op naar dat Europees gemiddelde, niet naar de top van Europa, want er zijn landen die helemaal geen voorraad aanhouden en wij willen dat wel, dus dat kunnen wij niet halen. Dat zou een te groot risico zijn, vinden we, het wijkt ook af van de Gezondheidsraadadviezen. Maar de verwachting is dat we de komende week die achterstand inhalen.
ORNSTEIN
Er is ook veel kritiek op minister De Jonge. Nou heeft Nederland in de geschiedenis vier keer een regeringscommissaris benoemd om processen beter te laten verlopen. Indonesië, maar ook rond de Deltawerken. Is het niet nu een idee om bijvoorbeeld te zeggen ‘we gaan een hele hoge ambtenaar die dwars door die bureaucratie heen gaat die die vaccinatie ter hand gaat nemen’?
RUTTE
Kent u Asterix en Obelix en de Helvetiërs?
ORNSTEIN
Ja, die ken ik ja.
RUTTE
Dan weet u dat... dat twee artsen niet perse beter werkt dan één arts. En... het probleem hier niet is op dit moment de logistieke operatie. Ik ben ervan overtuigd dat we die opzicht goed hebben staan, dat zal de komende weken zich moeten bewijzen. Ik zal de heer Vullings moeten laten zien, dat zullen we moeten laten zien de komende weken dat we die achterstand inlopen. Dat is de verwachting. Eén ding wat ik heb geleerd in mijn werk in het bedrijfsleven, maar ook in mijn bestuurlijke werk in de politiek, als staatssecretaris en als minister-president, is dat je het probleem niet oplost door het complexer te maken. Dus... dat lijkt me geen goed idee.
ORNSTEIN
Maar dat heeft u toch met de Deltawerken ook gedaan? Dan heb je toch ook...?
RUTTE
Dat is toch een ander... dat is toch een project van dertig jaar? Je praat hier toch over een operatie van zes tot negen maanden. Zou mij niet verstandig lijken. En de logistieke operatie staat, volgens mij, goed overeind. De GGD is zeer gemotiveerd, onze huisartsen zijn zeer gemotiveerd om dat te doen. Die zijn in staat om uiteindelijk op kruissnelheid 1 miljoen vaccins te plaatsen. Dan is er ook weer de vraag: kan het ook 24 uur. Ja, als het nodig is kan het. Op dit moment niet nodig, maar als het nodig is kan het ook 24/7. Twee: het leger. Nou de krijgsmacht is al betrokken. Dus al die dingen doen we... Maar ik snap de irritatie dat wij nu achterlopen. Geen misverstand. En ik heb ook grote zorgen over als we die achterstand hebben ingelopen, nou mooi dan zitten we op het Europees gemiddeld, dat zou opzicht goed zijn, dan ben je van die schaamte af dat je daaronder hangt, maar dan komt echt het volgende vraagstuk, namelijk: hoe zorgen we ervoor dat we überhaupt in Europa genoeg vaccins hebben?
NIJS (SBS)
Meneer Rutte, u zei dat u dinsdag als iets meer van perspectief of exit-strategie... Kunt u even toelichten wat u dinsdag daarover aan ons wil vertellen?
RUTTE
Nee, behalve op... een beetje abstract, want we gaan dinsdag vertellen. Ik kan wel dit zeggen: wat we willen dat... proberen te doen, daar heeft de Kamer ook een paar keer om gevraagd, is we hebben natuurlijk zo’n map gemaakt en dan zie je per stap wat je voor maatregelen moet nemen als het aantal besmettingen toeneemt. En vervolgens was ook de vraag ‘ja, maar wat doe je nou als het weer wat beter gaat?’. Nou of het beter gaat... ik vind het spannend, want het Engelse virus is aan het oprukken, we zullen het allemaal zien, maar stel dat het nu of op een gegeven moment wat beter gaat, hoe ga je dan om met ook weer afschalen, hoe ga je dat perspectief dan vormgeven? Dat is ongelooflijk complex, want je moet dan kijken: hoeveel ruimte is er om iets te doen en vervolgens moet je de afweging gaan maken, we hadden het net over lagere scholen, de basisscholen in Nederland, nou iedereen zal zeggen ‘ja, jongens die sowieso’, volgens mij is daar geen discussie over, maar daarna kun je natuurlijk een eindeloze discussie over de reiswinkels open of de kappers of de horeca. Hoe zit het met…? Ik vergeet nu allerlei sectoren, maar even alle sectoren in Nederland. En dat zal je ook moeten afzetten tegen de maatschappelijke impact, de economische impact en wat het doet voor mensen. Ook als je op een gegeven moment zou zeggen ‘je mag weer meer mensen thuis ontvangen’. Stel dat dat weer een keer kan, wat natuurlijk heel belangrijk is voor het sociaal leven van mensen, dat soort dingen. Dus wij gaan proberen om, maar dat zal echt heel complex zijn en ook niet een zo van ‘als het besmettingsniveau hier is dan kun je dit en dit en dit allemaal weer’. Zo werkt het helaas niet, want je zult dan per keer nog steeds moeten overleggen met elkaar politiek en eerst met de epidemiologen wat verstandig is.
NIJS
Dus wat blijft er dan nog over om ons....
RUTTE
Iets meer perspectief geven over hoe die afschaling eruit gaat zien als op een gegeven moment die ruimte er komt.
NIJS
Maar niet in de vorm van een nieuwe routekaart?
RUTTE
Ja, we hebben sowieso… willen we met een nieuwe routekaart komen voor de opschaling. Want we zitten nu in de allerergste fase, maar stel je gaat weer terug, hoe ziet dan die opschaling eruit? Want we hebben lessen getrokken natuurlijk in september uit die regionale aanpak die niet goed werkte. En ook lessen getrokken dat op die lagere niveaus we te weinig maatregelen namen. Dus die routekaart zijn op al die punten aangepast. Althans, daar zijn we mee bezig, daar liggen nu de eerste concepten voor. Maar daarnaast wil je ook schetsen als je weer wat terug kan, hoe ga je dat dan met elkaar aanpakken? Dus dat gaan we proberen dinsdag te vertellen. Alleen ik geef de winstwaarschuwing: het is niet zo dat je kunt zeggen: als je zoveel IC-opnames hebt dan gaan de cafés weer open of de kappers, zo zwart-wit zal het helaas niet zijn.
NIJS
Nee, maar u zei wel altijd bij 3600 besmettingen per dag kunnen we al weer meer.
RUTTE
Exact. Dus je gaat dan, dus wat je laat zien is zo waar zitten ongeveer die grenswaarden? Dus bij hoeveel IC-opnames of bij hoeveel ziekenhuisopnames kan er weer iets? Maar dan zal de vraag ook zijn: maar wat kan er dan weer? En je kunt niet helaas dan zeggen dan is altijd dit wat allemaal open gaat. Dat hangt er dan op dat moment ook vanaf. Wat de laatste inzichten zijn over het virus, hoe het zich verspreid. Dus het is nooit zwart-wit. Maar je wilt wel meer perspectief geven, meer zicht. Waarom is dat ook complex, wat ik net zei, omdat je het ook moet afwegen tegen de maatschappelijke impact. Stel je zou zeggen, ik noem maar iets geks, een bepaalde economische sector kan open. Maar daardoor kun je thuis nog steeds niemand ontvangen. En we zien in Nederland dat heel veel mensen eenzaam zijn. Daar moet je uiteindelijk politiek en bestuurlijk wel die weging maken. Dat zal je toch per keer moeten doen.
VAN GRONINGEN (BNR)
Ja, meneer Rutte, even inhakend op de vraag over de regeringscommissaris. Vanuit de samenleving komt heel vaak de vraag de laatste dagen: kan Hugo de Jonge dit allemaal nog wel aan? Wat is uw indruk?
RUTTE
Hij kan dat helemaal aan. Dat is helemaal mijn indruk. En waarom? Omdat hij het aankan.
VAN GRONINGEN
Maar is er achter de schermen ook gesproken bijvoorbeeld over bepaalde taken tijdelijk weg te halen bij de minister zodat hij zich kan focussen op vaccineren?
RUTTE
Dat is echt niet nodig. Echt niet. Luister, ik doe dit echt heel erg lang. En als ik één ding heb geleerd is je lost een probleem niet op door het complexer te maken, echt niet. En Hugo de Jonge is hier niet het probleem. Het probleem is dat we a) later zijn begonnen dan de rest van Europa en doordoor hebben we nu nog een achterstand. Plus die andere dingen die ik noemde. Dat we alles op de plank lieten liggen voor de tweede prik, doen we nu anders. Dan gaan we inlopen, is de verwachting, komende week. Echt, mijn zorg zit even niet dat we van 1 op 2 procent komen. Ik denk dat dat gaat gebeuren. Of dat we dan inmiddels op 3 of vier procent zitten. Maar in ieder geval het Europees gemiddelde. Mijn grote zorg is dat er dan nog 96 procent moet en dat ik op dit moment alleen maar berichten zie dat we minder vaccins krijgen in Europa. Daar zit mijn grote zorg. Dat los je niet op met een regeringscommissaris. Dat is in eerste plaats een collectief Europees vraagstuk.
VAN GRONINGEN
Ik wil u best geloven dat het probleem niet Hugo de Jonge is. Alleen hij heeft heel veel hooi op z’n vork. Afgelopen week waren er nogal wat brandjes op zijn ministerie. Denk aan een data-lek, het vaccinatieprogramma wat langzamer gaat. Vanuit de samenleving is er wel de vraag: dit is de man die ons hieruit moet halen. Heel Nederland kijkt naar één man. Zou het niet verstandig zijn om te zeggen, u bent de manager van dit team zullen we maar zeggen, zou het niet verstandig zijn om die persoon even te helpen en iets wat minder druk te geven?
RUTTE
Ja maar jongens, dit is echt een managementvraag. En ik… even, ik werk ook vanuit de overtuiging dat je een probleem niet oplost door er allerlei mensen naast te gaan zetten. Dit is ook niet het punt. Ja, er zijn in het begin gewoon dingen anders gegaan dan we wilden. We balen er allemaal van dat we zo laat begonnen met vaccineren en de rest van Europa al voor de jaarwisseling en wij pas na de jaarwisseling. En dat zie je nu nog terug in het feit dat we achterlopen. Inclusief dat we zeiden: laten we nu heel voorzichtig doen en al die tweede prikken op de plank leggen. Dat we ook dachten: je gaat misschien wel 10 procent verspillen. Nou, de GGD’s doen het fantastisch, die verspillen op dit moment, nou ik weet niet wat het laatste percentage is, maar afhankelijk van hoe je ernaar kijkt 3 of 4 procent. Dus dat is veel minder. Waardoor je gewoon meer spul hebt om te prikken. Waardoor je wat achterstand oploopt en die wil je inlopen. Ik wil ook, ik ben ook voetballiefhebber, ik wil ook niet onderaan staan. En niemand wil dat. Dus daar werken we aan. Ik denk echt dat we de komende week op basis van wat we nu allemaal weten dat we die achterstand kunnen inlopen. Maar nogmaals, dan loop je de achterstand in op anderen die ook nog heel erg laag staan. In aantallen. Omdat we gewoon, en daar baal ik zo van, minder vaccins krijgen dan we dachten. En daar moeten we dus ook aan werken. Maar ook daar helpt een regeringscommissaris niet. Want dat is in eerste plaats een Europees vraagstuk. En daar zal ik helpen waar ik kan en Hugo ook. Maar weet je, we moeten kijken hoever we kunnen komen.
VAN GRONINGEN
Als je een beetje cynisch bent en dat probeer ik nu te zijn, dan zou je kunnen zeggen: het komt Mark Rutte erg goed uit, een CDA-minister die een beetje verzuipt zo vlak voor de verkiezingen.
RUTTE
Ah jongens, alsjeblieft. We zitten met de grootste pandemie, grootste crisis van na de Tweede Wereldoorlog. Denk je nou echt dat het zo cynisch werkt? Nou sorry, daar word ik bijna kribbig van. Nee. Ja, niet persoonlijk kribbig hoor, maar sorry. Ja, maar dit is toch onzin?
VAN GRONINGEN
Nee dat begrijp ik. Maar u heeft er ook niet over gesproken om hem te ontlasten.
RUTTE
Nogmaals. Eens dat we balen dat we later begonnen. Eens dat daardoor nog een stukje achterstand is. Eens dat we te voorzichtig waren in het voorraadbeheer. En ook eens dat we ook in de komende tijd, zeg ik ook maar, ook weer fouten zullen maken. Er gaan nieuwe fouten ontstaan die ik nu nog niet kan voorspellen waar we alles aan gaan doen om ze voorkomen. Maar er zullen weer nieuwe fouten gemaakt worden, moet u mij erop aanspreken. Dat los je niet op met meer mensen. Die logistieke operatie van GGD en huisartsen heb ik echt vertrouwen in. Maar nogmaals, dan zit je nog steeds op een heel laag aantal gevaccineerde mensen in Europa. En dat moet omhoog. Dus ja, ik wil een been bijtrekken met de rest. Maar ik wil dat heel Europa natuurlijk op een veel hoger tempo kan vaccineren. En in Nederland kunnen we gewoon zometeen één miljoen per week doen. Maar we hebben die vaccins niet. We kunnen zelfs als het moet opschalen naar nog veel meer per week, maar we hebben die vaccins niet. Daar zit het probleem.
WESTER (RTL NIEUWS)
Meneer Rutte, u zegt steeds als het fout gaat ben ik verantwoordelijk. Zou het niet handiger zijn als u zelf, net als Macron en Merkel hebben gedaan, de regie over het vaccineren overneemt?
RUTTE
Nou, die hebben dat niet overgenomen hoor. Ik ken ze heel goed, dat doen ze niet. Nee.
WESTER
Maar dat bent u zelf ook niet van plan?
RUTTE
De regie is... Hugo de Jonge en ik praten iedere maandag, iedere woensdag, iedere vrijdag, we bellen elkaar tien keer nog tussendoor op. Daar zit het probleem niet. En we zijn het compleet eens over de aanpak. We zingen van hetzelfde blaadje. Daar zit het probleem niet. Ja, nogmaals, er zijn toen wij dachten op AstraZeneca te moeten inzetten en het bleek BioNTech/Pfizer te zijn, met hele andere logistieke vraagstukken, daar hebben wij te laat de GGD’s gevraagd daarop aan te passen. Daar komt die vertraging vandaan waardoor wij pas na de kerst echt zijn begonnen met vaccineren. En daar baal ik enorm van. Dat is ook gewoon mij aan te rekenen. En dat gaan we inlopen. Maar die logistieke operatie van GGD’s en huisartsen, die staat goed. Er zal altijd kritiek zijn, bijvoorbeeld ook in de media, over moet je nou niet de dikke mannen tussen 50 en 70 als eerste, zeggen sommigen, vaccineren. In plaats van de oudere mensen. Want je weet dat de mensen die wat ‘obeser’ zijn in de leeftijd van 50 tot 70 een grotere kans hebben op de IC terecht te komen. Dan zeg ik: jongens, ik vind al die inzichten interessant, maar wij hebben altijd gezegd: we varen op het inzicht van de wetenschap. De wetenschap adviseert ons. En dat is de Gezondheidsraad. En die doet niets wat afwijkend is van andere landen. Eigenlijk alle landen in Europa beginnen bij de oudste mensen die het meest kwetsbaar zijn en gaan dan door de leeftijdscohorten naar beneden en kijken natuurlijk intussen ook naar de mensen in heel vitale beroepen zoals in de acute zorg, of in de huisartsen zorg natuurlijk, die wil je ook zo snel mogelijk meenemen. Maar verder kijk je naar de brede bevolking toch echt naar de mensen met de kwetsbaarste gezondheid. Dus er zullen altijd discussies over zijn en je zult iedere avond in Op1 en bij Jinek en bij M en bij Nieuwsuur en in de RTL- en NOS-uitzendingen zal je altijd mensen horen die zeggen ‘belachelijk’, ‘moet anders’. Moeten wij het uitleggen. En nogmaals, als wij fouten maken in de logistiek zoals we gedaan hebben in november, december, dan moeten we het toegeven en moet je het repareren. En als het is op basis van wetenschappelijke adviezen, moet je die verdedigen. Dat is mijn werk. Dat is het werk van Hugo de Jonge.
WESTER
Tot slot, moeten we er rekening mee houden dat de avondklok nog een tijdje verlengd gaat worden?
RUTTE
Nou ja, wat ik ook in de Kamer heb gezegd: je kunt niet honderd procent garanderen dat die wordt afgeschaft. Maar iedereen wil van dat ding af. Dus hij is eigenlijk, hij ligt als eerste op de stapel en zelfs nog voor de stapel, om mee te stoppen.
WESTER
Maar zeker is het niet dat 9 februari afgelopen is?
RUTTE
Ik heb steeds gezegd je kunt het nooit honderd procent garanderen. Want stel dat ineens er een enorme spike komt in de cijfers, dat zie je overigens de laatste dagen niet, maar stel dat ineens het vreselijk gaat oplopen of wat dan ook, dan moet je er opnieuw naar kijken. Maar iedereen wil zo snel mogelijk weer van dat vreselijke ding af. Maar het is wel goed dat we nu een paar weken hebben.
WESTER
Maar die avondklok die duurt nu een goede week straks. Heeft u inmiddels genoeg gegevens binnen een week?
RUTTE
We hebben steeds gezegd je kunt na twee weken niet met zekerheid zeggen wat die doet. Dat kun je pas achteraf vaststellen. Maar je weet, we hebben wel op basis van de inzicht van het OMT de overtuiging dat die extra toevoegt aan wat we al deden. Of dat ook echt zo is zal je achteraf moeten meten, maar je ziet nu wel daadwerkelijk dat het veel rustiger is op straat na negen uur ’s avonds. Ik hoor in ieder geval geen auto’s meer rijden. Ik heb het nog nooit zo stil gehoord buiten. Ik sprak gisteren iemand in Leiden in een drukke straat die zegt ‘voor het eerst ’s avonds dat ik in bed lig en buiten, nou, als er een vogeltje nu al is, dat vogeltje hoor in plaats van het drukke verkeer’. Dus dat is echt goed. Maar je kunt pas achteraf vaststellen natuurlijk wat die echt gedaan heeft.
VAN DEN BERGH (REUTERS)
Terug naar waar u zich echt zorgen over maakt; de beschikbaarheid van vaccins. Het EMA heeft nu positief advies gegeven over AstraZeneca zoals verwacht. Nederland heeft heel erg ingezet op AstraZeneca, twaalf miljoen doses. Als de situatie, zoals we kijken naar de situatie zoals die is met een vertraagde levering van die doses, hoeveel vertraging levert dat dan op voor het Nederlandse vaccinatieprogramma?
RUTTE
Het hele Europese vaccinatiebeleid. Wij krijgen niet meer of minder AstraZeneca dan andere landen.
VAN DEN BERGH
Ja, maar specifiek voor het Nederlandse programma. Hoeveel...?
RUTTE
Ja dat gaan we bekijken. We moeten eerst kijken, ik wil eerst precies zien – ik heb dat nog niet – wat de laatste EMA-inzichten zijn. Dan moeten we kijken wat de leveringen worden. En wij zullen dus iedere keer, en dan zal je in de praatprogramma’s mensen zien die zeggen ‘oh de strategie is veranderd’. Nee, we zullen iedere keer moeten kijken opnieuw naar aantallen: we dachten dit, het is nu dit. We moeten kijken naar voor welke leeftijdsgroep werkt dat vaccin? Dan zullen we steeds met de Gezondheidsraad praten en zeggen ‘wat is nu verstandig om met dat vaccin te doen’. Het liefst begin je altijd bij de oudste groepen en dan ga je naar beneden. Maar sommige vaccins gaan misschien beter werken op bepaalde leeftijdscohorten. Dan moet je daar misschien weer rekening mee houden. En dan pas je de routekaart voor de vaccinatie, pas je weer aan. Ik kan dat nu niet zeggen. En het is ook niet zo dat Nederland meer of minder AstraZeneca krijgt dan andere landen. We krijgen allemaal onze ‘fair share’ van de Europese bestellingen.
VAN DEN BERGH
Dus het voelt voor u niet als gegokt en verloren? We hebben het ingezet op AstraZeneca als eerste. Dat kon niet en toen werd het Pfizer en toen was de logistiek niet op orde en dan was AstraZeneca voor de tweede groep, maar nu krijgen we vertraging dus alle ballen op AstraZeneca heeft niet gewerkt voor Nederland.
RUTTE
Maar wij hebben niet een andere bal dan andere landen. Wij dachten, en dat was verkeerd, wij dachten in oktober, november ‘het zal wel AstraZeneca worden’. Het werd BioNTech/Pfizer. Dat is logistiek een ramp. Ingevroren en in batches van duizend, noem maar op. We kennen alle problemen. Iedereen heeft dat allemaal natuurlijk mee kunnen krijgen nu. Dat heeft ertoe geleid, en dat is natuurlijk niet goed, dat wij pas na de jaarwisseling echt van start konden gaan. Omdat wij te laat aan de GGD’s gevraagd hebben om zich daar op aan te passen. Maar even, het is niet zo dat Nederland in een andere verhouding vaccins krijgt dan andere landen. We krijgen allemaal 3,89 procent van de Europese bestellingen. Althans, wij krijgen 3,89% procent en Duitsland zal dat dan 22% zijn, dus naar ‘pro rata’ naar het aantal inwoners.
KELDERMAN (KLOKHUIS)
Even een hele andere vraag. Meneer Rutte, u geeft al jaren dit soort persconferenties. Welke vraag heeft u nou al die tijd gemist die u eigenlijk best wel had willen beantwoorden?
RUTTE
‘Excellentie, hoe was uw buitenlandse reis?’ Nee hoor, dat...Nee, ik moet zeggen, ja, weet je, goeie vraag. Maar we hebben in Nederland, en ze luisteren nu even niet mee, best goede parlementaire journalisten, dus doorgaans vragen ze ook wel natuurlijk naar de dingen die de mensen thuis ook bezig houden. En is het ook wel in die zin wat voorspelbaar, maar ook logisch, want dat is het maatschappelijk debat. Het is nu over – kijk naar deze persconferentie – mensen thuis hebben het over, ja, die vaccins... Die hebben het over de rellen. Dus het is logisch dat daar, over dat soort onderwerpen de vragen gaan. Ik bereid me ook voor op wat er nog meer had kunnen komen en dan hoop je ook dat het in me stapeltje zit, maar het is… Het is niet zo dat ik hier wegloop, doorgaans, en denk ‘hé wat gek dat ze me dat niet gevraagd hebben’.
KELDERMAN
Complimentje aan de pers dus?
RUTTE
Ja, dat is weer zo slijmerig. En dan, dat werkt ook niet. Dus ‘geen commentaar’ zeg ik dan.
KELDERMAN
Oké, dankjewel.
RUTTE
Dankjewel. Leuk dat je er bij bent. Goed weekend