Toespraak minister Brekelmans 100 jaar Wapenbroeders
Toespraak van minister Brekelmans van Defensie bij de viering van 100 jaar Wapenbroeders op 19 september 2025 te Bergen op Zoom.
Geachte voorzitter, beste leden van de Bond van Wapenbroeders, dames en heren,
Wat bijzonder om met jullie het 100-jarig bestaan van de Bond van Wapenbroeders mee te vieren. Een eeuw aan kameraadschap, inzet en gemeenschapszin.
Precies 100 jaar geleden, dan spreken we over 1925. Het is een tijd waarin de eerste auto’s op straat verschenen, de radio voor het eerst stemmen in de huiskamer bracht, en in Den Haag werd herdacht dat tien jaar eerder honderdduizenden militairen waren gemobiliseerd.
Uit die herdenking groeide een beweging: mannen die besloten dat hun kameraadschap niet verloren mocht gaan.
Zo begon de geschiedenis van de Bond van Wapenbroeders.
Op 19 september 1925 werd de Bond officieel opgericht. In de oprichtingsvergadering klonk een zin die tot vandaag veelzeggend is:
“De Bond heeft ten doel eenheid en saamhorigheid tegenover gevaren van buiten levendig te houden en vaderlandsliefde verder te ontwikkelen.”
Die woorden werden de kern: eenheid, saamhorigheid en zorg voor elkaar.
De Bond kende ook enkele moeilijke tijden. Tijdens de Duitse bezetting werd de Bond in 1942 verboden en opgeheven. Maar na de bevrijding in 1945 werd hij vol overtuiging opnieuw opgericht. Kort daarna sloten ook oud-strijders uit de Tweede Wereldoorlog en later de Indiëgangers zich aan.
In de jaren daarna volgden fusies en samenwerking met andere veteranenorganisaties. Zo groeide de Bond uit tot hét huis voor veteranen uit alle generaties.
In 1986 kreeg de vereniging de naam die we vandaag vieren: Bond van Wapenbroeders.
Een naam die staat voor verbinding en continuïteit.
Honderd jaar later is de Bond springlevend. Het is de oudste en grootste veteranenvereniging van Nederland, met afdelingen door het hele land. Ook oud-Defensiemedewerkers en actief dienende militairen vinden hun plek.
Waar ik veel waardering voor heb is dat de Bond zichtbaar is op plekken waar herdacht wordt. Bij nationale en lokale herdenkingen, bij monumenten en bevrijdingsdagen staan jullie present.
Zo houden jullie de herinnering levend en geven jullie door dat vrede en vrijheid nooit vanzelfsprekend zijn.
Maar misschien nog belangrijker: de Bond zorgt ook voor elkaar. Elke afdeling vormt een hechte gemeenschap. Er zijn maandelijkse ontmoetingen, sociale activiteiten, en er is steun voor wie dat nodig heeft.
Veteranenondersteuners en vertrouwenspersonen bieden een luisterend oor. Niemand hoeft er alleen voor te staan.
Dat is misschien wel de mooiste erfenis van honderd jaar Wapenbroeders: de zekerheid dat je gezien, gehoord en geholpen wordt.
De Bond heeft ook een stem in de samenleving.
Als lid van het Veteranenplatform spreekt zij mee over beleid en voorzieningen. Daarmee zorgt de Bond ervoor dat de stem van veteranen gehoord blijft. Richting politiek, maar ook in de samenleving.
Zoals ik in een uitgave van ‘Wapenbroeders’ uit 2024 las, over het UNIFIL-monument dat na jaren van discussie eindelijk tot rust is gekomen: dát is waar de Bond voor staat.
Het levend houden van herinneringen, ook als dat lang duurt en veel doorzettingsvermogen vraagt.
Het is precies die vasthoudendheid die deze vereniging al een eeuw kenmerkt.
En dan de toekomst.
De waarden die in 1925 zijn vastgelegd – eenheid en saamhorigheid – zijn nog altijd actueel.
De wereld verandert, dreigingen nemen nieuwe vormen aan, maar de kracht van verbondenheid blijft dezelfde.
Er komen steeds nieuwe generaties veteranen bij. Jongere mannen en vrouwen die dienden in missies in Libanon, Bosnië, Afghanistan of Mali.
Ook zij zoeken na terugkeer herkenning en kameraadschap.
De Bond biedt hun die plek.
En precies dat zal ook jongere generaties blijven interesseren voor de Bond van Wapenbroeders.
Erkenning voor veteranen is tegenwoordig breed aanwezig. Steeds meer gemeenten en provincies organiseren tegenwoordig een veteranendag en ook op scholen worden veteranen graag uitgenodigd.
Steeds meer mensen bezoeken veteranendagen.
De eerbied voor veteranen wordt steeds explicieter uitgesproken, zowel in de politiek als in de samenleving.
Maar een net zo mooie vorm van erkenning blijft wat veteranen elkaar geven: begrip, steun en verbondenheid.
Ik hoop – en daar ben ik van overtuigd - dat de Bond dit ook in de komende decennia zal blijven bieden. Samen vormt u een gemeenschap die uniek is.
van harte gefeliciteerd met dit 100-jarig jubileum van de Bond van Wapenbroeders. Dank voor een eeuw van trouw, saamhorigheid en kameraadschap.
Ik wens u een prachtige voortzetting van deze viering, en nog vele jaren van verbondenheid en geluk.
Dank u wel.