Inleidend statement persconferentie na ministerraad 2 juni 2023
Inleidend statement van minister-president Rutte tijdens de wekelijkse persconferentie na afloop van de ministerraad. Met aandacht voor de instemming van de Eerste Kamer met de pensioenwet, de Eerste Kamerverkiezingen en de oorlog in Oekraïne. Bekijk de hele persconferentie via YouTube. Of lees de letterlijke tekst van de persconferentie.
Minister-president Rutte: Goedemiddag allemaal. Goedendag. Een paar punten van mijn kant vooraf. Om te beginnen hebben wij vanochtend stilgestaan bij het feit dat er deze week een mijlpaal is bereikt, namelijk de instemming van het hele parlement, namelijk ook de Eerste Kamer, met de pensioenwet. Misschien wel de grootste hervorming sinds het invoeren van het nieuwe zorgstelsel in 2006. Onze grote waardering uitgesproken, natuurlijk ook richting de minister Carola Schouten die hier heel veel werk aan heeft gehad, heel veel gesprekken heeft gevoerd. Maar uiteraard ook heel veer waardering voor degene die haar voorgingen, zoals Jetta Klijnsma, Lodewijk Asscher, en natuurlijk in de vorige periode Wouter Koolmees. Maar vooral ook al die ambtenaren, en al die maatschappelijke organisaties, werkgevers, werknemers, de Haagse departementen, iedereen uiteraard in de pensioenwereld die hierbij betrokken is. En dat is aan de ene kant een afsluiting van een belangrijk politiek traject wat inmiddels inderdaad nu zo’n ruim tien jaar loopt. Onderhandelingen, debatten met politieke partijen, werkgevers, werknemers. En daarmee kunnen we dus vanaf 1 juli de overstap gaan maken naar het nieuwe pensioenstelsel. Maar tegelijkertijd zal dat ook heel veel uitvoering vragen. Er moet heel veel gebeuren om dat nu ook tot een succes te maken. Een pensioenstelsel dat beter past bij de huidige arbeidsmarkt, waarmee pensioenen ook sneller verhoogd kunnen worden als die kans er is. Maar waarin je ook duidelijk krijgt, en preciezer weet, wat je nou eigenlijk aan pensioen aan het opbouwen bent. Wanneer hebben we daar tijd voor? In ieder geval tot 2028. Het gaat natuurlijk om een enorme sloot geld, 1400-1500 miljard euro in de pensioenpotten. Ervoor zorgen dat die goed in dat nieuwe stelsel hun plek vinden. En dat blijven we uiteraard doen samen met sociale partners, samen met de pensioensector. Sterker nog, vooral zij gaan dat doen. Het is natuurlijk hun pensioenstelsel, het is niet van de overheid. Maar die pensioenwet zorgt er wel voor dat alle randvoorwaarden nu modern zijn gemaakt en dat pensioenstelsel dus ook die moderniteit in kan.
Dan, Eerste Kamerverkiezingen. We weten inmiddels hoe de verhoudingen liggen in de Eerste Kamer. Dat lag al enigszins voor de hand na de Provinciale Statenverkiezingen in maart. En dat betekent dat het kabinet zoals verwacht geen meerderheid heeft, deze coalitie, in de Eerste Kamer. Paar zeteltjes meer dan gedacht, maar nog ver van een meerderheid. Dat betekent blijven zoeken naar die meerderheden. Dat is ook onze verantwoordelijkheid. Sowieso om breed draagvlak te hebben voor ons beleid. Uiteraard in eerste plaats in het parlement, maar ook in de samenleving. Dat is een verantwoordelijkheid die wij in het kabinet en in de coalitie met elkaar voelen. En zeker als het gaat om de grote thema’s zoals klimaat, stikstof, migratie, onze veiligheid. En we zullen per voorstel kijken hoe wij tot die meerderheden kunnen komen. Dat betekent ook rekening houden met de opvattingen van andere partijen in de Kamers. En uiteraard proberen ook serieus die samenwerking te zoeken zoals dat ook bij die pensioenwet in de afgelopen jaren is gelukt om tot een breed draagvlak te komen.
Dan op het internationale vlak stond deze week Oekraïne helaas weer bovenaan op mijn agenda. Onder meer bij het bezoek van de Poolse collega, Mateusz Morawiecki, afgelopen woensdag hier in Den Haag. En gisteren bij de top van de Europese politieke gemeenschap in Chişinǎu, in Moldavië. En het is denk ik een heel sterk signaal gisteren dat zo vlak bij Transnistrië, zo vlak bij een stukje Europa wat in handen is van de Russen, dat juist daar die top plaatsvond. En ook een signaal aan Poetin dat wij niet buigen voor zijn agressie. En dat we dus blijven staan. Niet alleen naast Moldavië, maar ook naast Oekraïne en Oekraïne zullen blijven steunen. Zowel humanitair, financieel, als ook materieel als het gaat om die militaire steun aan Oekraïne. En het ging deze dagen, gisteren, in belangrijke mate over de training F16’s, hoe zorgen we ervoor dat er weer Patriot-systemen beschikbaar komen voor Oekraïne die spectaculair succesvol zijn het afhouden van de Russische rakketten en al heel veel mensenlevens hebben gered. En hoe slagen we er in om de komende weken meer van die systemen ook naar Oekraïne te krijgen? Er is schaarste aan in de hele wereld. Maar er zijn echt nog wel een aantal, en dat is cruciaal, dus daar zullen we aan blijven werken. En uiteraard de aanloop naar de top van de NAVO in Vilnius in Litouwen, ik dacht half juli. De verwachting is dat ook Oekraïne aanwezig zal zijn om daar te praten over: wat wordt die toekomstige relatie tussen de NAVO en Oekraïne en hoe bouwen we verder op de teksten die eerder zijn afgesproken in Boekarest, nu zo’n 15 jaar geleden, waar het betreft die toekomstige relatie Oekraïne-NATO. Dus dat waren belangrijke onderwerpen.