Hoe doe ik staatsexamen voor het voortgezet onderwijs?

Heeft u geen diploma van mavo, havo of vwo? En wilt u dit wel halen? Dan kunt u staatsexamen doen in 1 of meer vakken. Een staatsexamen is gelijkwaardig aan een examen van een gewone school. 

Waarom staatsexamen

U kunt staatsexamen doen om de volgende redenen:

  • als u geen diploma heeft van mavo, havo of vwo en niet meer op de middelbare school zit; 
  • als u alleen certificaten wilt halen voor losse vakken; 
  • als u op latere leeftijd toch nog een diploma voor een hoger niveau wilt halen.

Ook leerlingen op het voortgezet speciaal onderwijs (vso) kunnen via het staatsexamen hun diploma halen als hun school zelf geen examens afneemt.

Aanmelden voor staatsexamen

U kunt zich aanmelden voor het staatsexamen op de website van Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Aanmelden kan van 15 oktober tot en met 31 december. U meldt zich dan aan voor het volgende kalenderjaar waarin u examen wilt doen. Een staatsexamen doen kost geld.

Centraal examen en college-examen

Het staatsexamen bestaat uit 2 onderdelen: het centraal examen en het college-examen.

Centraal examen

Het centraal examen is een schriftelijk examen. Het is hetzelfde als het centraal examen op gewone scholen. Het is ook op hetzelfde moment: in mei en juni. Het centraal examen kan op een aantal locaties in Nederland worden gemaakt.

College-examen

Het college-examen vervangt de schoolexamens in het gewone onderwijs. Het college-examen heeft meestal een mondeling onderdeel. En soms ook een schriftelijk deel of praktisch deel.

De schriftelijke toetsen zijn in mei en juni. De mondelinge examens en de praktische examens zijn in juli. De college-examens kunnen op een aantal locaties in Nederland worden gedaan. 

Verschillen staatsexamen en gewoon centraal examen

Het staatsexamen verschilt van het gewone centraal examen, omdat:

  • u zelf verantwoordelijk bent voor de voorbereiding op het examen; 
  • u examen doet in de vakken die u zelf kiest;
  • u bepaalt of u een heel diploma wilt halen, of certificaten voor losse vakken;
  • u bepaalt hoe lang u over het halen van een diploma doet: de certificaten voor losse vakken zijn 10 jaar geldig;
  • u college-examens heeft in plaats van schoolexamens;
  • u  alleen een staatsexamen kunt herkansen in het jaar dat u dat staatsexamen maakte. En als u door de herkansing in hetzelfde jaar toch uw diploma kunt halen;
  • u geen eindexamen doet in de vakken lichamelijke opvoeding en culturele en kunstzinnige vorming (CKV).

Overeenkomsten staatsexamen en landelijk examen

Het staatsexamen en het gewone centraal examen hebben de volgende overeenkomsten:

  • de exameneisen;
  • de centrale examens;
  • de waarde van het diploma;
  • kandidaten met een beperking kunnen op een aangepaste manier examen doen;
  • u kunt alleen cum laude slagen als u alle centrale examens binnen één jaar maakt.

Staatsexamen voor leerlingen in het voortgezet speciaal onderwijs

Veel leerlingen in het voortgezet speciaal onderwijs (vso) doen via het staatsexamen hun eindexamen. De school bereidt deze leerlingen voor op het examen. Het college-examen is in juni op de eigen school.

Staatsexamen in Caribisch Nederland

Woont u op Caribisch Nederland? Dan kunt staatsexamen doen op Bonaire. U moet dan alle centrale examens en de college-examens op Bonaire afleggen. Voor het staatsexamen in Caribisch Nederland gelden andere kosten en een ander examenreglement dan in Europees Nederland.