Toespraak staatssecretaris Gunay Uslu bij inontvangstname van een rapport over 'The Culture'

Op vrijdag 17 november nam staatssecretaris Uslu (OCW) een rapport in ontvangst van de Nederlandse Unesco Commissie. Dit rapport gaat over 'The Culture' in relatie tot het Nederlandse cultuurbestel.

Goedemiddag allemaal,

Ik begin met een grote vraag: wat maakt ons leven waardevol?

Volgens mij denken we daar allemaal weleens over na. En vaak constateren we dan, dat wat waardevol is, meestal ook ongrijpbaar is. En cultuur is daar een goed voorbeeld van.

Misschien geldt dat nog sterker voor cultuur, die nog niet gevestigd is, nog niet genoeg beschreven of bestudeerd is. Dat is onvangbare cultuur. Maar ook onvervangbare cultuur. Je kunt niet zonder.

Ik wil de Nederlandse Unesco Commissie bedanken voor haar rapport. In dit rapport lezen we wat waardevol is voor veel mensen, meestal jonge mensen, met verschillende achtergronden, die vaak in grote steden wonen.

Het rapport gaat over hún leven. Over de cultuur waar zij hun eigenheid en eigenwaarde in beleven. Ik heb het rapport een beetje kunnen bekijken en zie dat er gelukkig niet alleen over mensen wordt gesproken, maar dat er vooral ook met mensen is gesproken.

Het rapport is met een werkdefinitie gekomen: The Culture. Dit om de ongrijpbare cultuur toch een beetje vast te leggen, zonder die vast te pinnen. The Culture herkennen we misschien niet meteen. En dat geldt waarschijnlijk ook voor de mensen over wie The Culture gaat.

Maar wat The Culture voortbrengt, is juist heel herkenbaar:

Muziekstijlen als hiphop en afrobeats. Dansvormen als breakdance en vogue. Literatuur in de vorm van blogs en spoken word, maar ook straatvoetbal en skateboarden, streetwear, graffiti, videoclips, docu’s en nog veel meer.

Een enorme rijkdom. Rijkdom aan expressies van individuen en van gemeenschappen.

Toch zien we dat er minder erkenning voor deze kunstvormen is. En ook minder ondersteuning, ondersteuning in financiën, organisatie en publiciteit. En weinig kennis.

De dragers van The Culture - bi-culturele jongeren – zijn veel minder vertegenwoordigd binnen traditionele culturele instellingen, binnen programma’s en fondsen. En dat is een groot gemis. Niet alleen omdat makers en gemeenschappen uit The Culture fantastische kunstuitingen maken. Maar ook omdat de culturele instellingen de stem van nu en de stem van de toekomst niet genoeg mee krijgen.

The Culture geeft hoop en laat zien hoe je vooruit kunt komen. Brengt publiek bij elkaar, geeft makers ruimte om zich te ontplooien en te ontwikkelen. Geeft wijken karakter, en steden smoel.

Ik ga afronden. We willen dat ons cultuurbestel aansluit op de werkelijkheid van de cultuur in ons land, in onze steden en wijken.

In het cultuurbestel staan nu de instellingen centraal. En onze instellingen zijn inderdaad heel belangrijk. Maar de grote culturele stromingen van deze tijd worden ook door dragende gemeenschappen en individuen gevormd.

The Culture is daarvan een belangrijk voorbeeld. De kracht van The Culture neem ik mee bij de herziening van het cultuurbestel.

Dit rapport helpt daarbij. Het helpt mij om in kaart te brengen wat de specifieke behoeften en uitdagingen van de makers binnen The Culture zijn. En wat de rol van de overheid daarbij kan zijn.

Dit vraagt iets van mij, en van het ministerie. We gaan graag in gesprek met The Culture. Want wie niet in jongeren, diversiteit en inclusie investeert, heeft geen toekomst.

Dank u wel.