Toespraak staatssecretaris Gunay Uslu bij de uitreiking van de Johannes Vermeerprijs 2023

Staatssecretaris Uslu (OCW) sprak op maandag 20 november 2023 in cultuurhuis Felix Meritis in Amsterdam, waar ze de Johannes Vermeerprijs 2023 uitreikte. Dit jaar ging de staatsprijs voor de kunsten naar mezzosopraan Tania Kross. 

[het gesproken woord geldt]

Goedenavond allemaal, en natuurlijk een extra warm welkom voor jou, Tania.

Tania, ik heb het gevoel dat we elkaar al heel goed kennen. En dat komt door dat ene belletje, toen ik jou mocht feliciteren met de Johannes Vermeerprijs. Normaal gesproken duurt zo’n gesprek 5 of 10 minuten. Bij ons was dat anders. Wij spraken elkaar langer dan een half uur.

Je enthousiasme werkte heel aanstekelijk. Je drive. De pure liefde voor jouw vak. Je vertelde dat je bezig was om een schouwburg te ontwikkelen op Curaçao. Je sprak over jouw passie voor het eiland, die ik helemaal deel. Maar ook over al je andere plannen op muziekgebied.

Marise en Ed benoemden net een paar van jouw prestaties. Ook heb je al heel veel prijzen ontvangen. Maar wat jij allemaal doet, wie jij bent, is niet te vangen in awards.

Je bent een rolmodel. Je hebt deuren geopend. En dat blijf je ook doen. Binnen het Nederlands Koninkrijk zet jij je in voor muziekeducatie. Zo laat je jongeren kennismaken met al het moois en meeslepends dat muziek te bieden heeft.

Tania, je bent een verbinder. Daar roemde de jury jou om. Je productiebedrijf heet niet voor niets ‘Krossover’. Je slaat bruggen, verbindt muziekgenres, en laat meer mensen kennismaken met operamuziek.

Dat vind jij trouwens heel normaal. In een recent NRC-artikel zei je: ‘Opera-aria’s zijn ook maar gewoon eeuwenoude liedjes, bedoeld voor het brede publiek waar ik ze nu ook weer voor zing.’

En dat doe je ook. Al die liedjes zingen, voelen en doorgeven. Zodat ze behouden blijven en ook weer betekenis hebben voor nieuwe generaties. Jij wordt daarbij gevoed vanuit jouw Curaçaose roots.

Curaçao is muziek. De muziek daar voel je echt in elke cel van je lichaam. Dat heb ik ook mogen ervaren toen ik daar verbleef.

En je wilt dat dat zo blijft, daarom werk je aan een plan: een nieuwe schouwburg op Curaçao. Een veilige haven waar het talent op het eiland verder kan groeien. Het liefst begin je vandaag al met de bouw. Rijd je zelf naar de bouwmarkt, en koop je alles in om zo snel mogelijk te beginnen.

Tania, ik hoop dat je droom in vervulling gaat. En ik heb daar heel véél vertrouwen in, want er viel me nog iets op tijdens mijn verblijf op Curaçao. De vrouwen: they rule Curaçao. En daar ben jij een prachtig voorbeeld van. De schouders eronder en gaan. Geloven in wat je kan.

Volgens mij zit dat in de familie. Want in hetzelfde interview vertel jij ook over een bezoek aan jouw moeder, die Alzheimer heeft en in een speciaal huis woont.

Je mocht nog niet verder vertellen dat je de Johannes Vermeerprijs had gewonnen, maar tegen je moeder durfde je dat wel te zeggen. Die kreeg vervolgens een helder moment.

Je zei tegen haar: ‘Mama, weet je wat, ik heb de hoogste staatsprijs voor cultuur gewonnen!’ Ze keek jou aan en gilde tegen de andere Alzheimerpatiënten: ,Zie je wel! Zie je wel dat ze hartstikke goed is!’

En ik ben het helemaal met haar eens. Tania, het is mijn eer om aan jou de Johannes Vermeerprijs 2023 te mogen uitreiken.