Samenwerken aan de Einstein Telescope

Het doel van de bouw van de Einstein Telescope

Met de bouw van de telescoop wil de overheid de ontwikkeling van kennis, onderwijs en talent ondersteunen. Ook versterkt het project de economie in Zuid-Limburg, een regio die te maken heeft met bevolkingskrimp en vergrijzing. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) is verantwoordelijk voor de bouw van de Einstein Telescope. Het project wordt ondersteund door het Nationaal Groeifonds.

In 2027 kiest de Raad van Regeringsvertegenwoordigers (BGR) definitief waar de Einstein Telescope komt. Verschillende landen hebben zich aangemeld. Als gekozen wordt voor de Euregio Maas-Rijn, start de bouw in 2028. In 2035 moet de telescoop klaar zijn voor gebruik.

Kosten van de Einstein telescope

Nederland, België en de Duitse deelstaat Noordrijn Westfalen werken al veel samen in de Euregio Maas-Rijn. Ook delen de landen de kosten van het project. De Einstein Telescope zal zeker 50 jaar gaan werken. De kosten voor de bouw zijn begroot op € 2.3 miljard.

Voordelen van de Einstein Telescope

De overheid wil met de Einstein Telescope de ontwikkeling van kennis, onderwijs en talent ondersteunen. Ook wil de overheid hiermee een economische impuls geven aan de regio o.a. in verband met een bevolkingskrimp in het zuiden van de Provincie Limburg. Hieronder de belangrijkste voordelen:

• Nieuwe kennis en ontdekkingen: de Einstein Telescope meet zwaartekrachtgolven tot 100 keer beter dan de bestaande telescopen. Dit levert meer inzicht op over het ontstaan van het heelal en over planeten zoals de aarde. 
• Nieuwe technologie: voor de bouw zijn speciale apparaten nodig, zoals lasers en spiegels. Nederlandse bedrijven en universiteiten werken samen om deze apparaten te maken.
• Meer banen in de regio: het project zorgt voor ongeveer 2.000 extra banen in de regio van de telescoop. Dit zijn bijvoorbeeld banen in de bouw en bij technische bedrijven.
• Onderwijs: scholen en universiteiten in de regio ontwikkelen lessen en opleidingen die aansluiten bij het project. Zo kunnen jongeren zich voorbereiden op een toekomst in de wetenschap, techniek en natuurkunde.
• Vernieuwing voor dagelijks gebruik: De technologie die voor dit project wordt ontwikkeld, kan ook leiden tot verbeteringen in ons dagelijks leven. Bijvoorbeeld snellere chips voor computers of nauwkeurigere meetapparatuur.
• Internationale samenwerking: Grote projecten zoals de Einstein Telescoop versterken de samenwerking tussen landen. Door samen te investeren draagt Europa bij aan wetenschappelijk onderzoek.

Een telescoop diep onder de grond 

Bij extreme grote gebeurtenissen in het heelal ontstaat er een trilling, bijvoorbeeld als sterren op elkaar botsen. Zo’n trilling heet een zwaartekrachtgolf. De Einstein Telescope meet zulke zwaartekrachtgolven die aan komen op aarde. Het meten van deze trillingen gebeurt via lasers in tunnels. Deze tunnels zijn 10 kilometer lang en liggen 250 meter diep onder de grond. Door het meten van deze zwaartekrachtgolven kunnen nieuwe ontdekkingen worden gedaan over het heelal. Zoals over het ontstaan van het heelal maar ook over het moment net na de oerknal. 

De ideale locatie voor de bouw

Er zijn plannen om de Einstein Telescope te bouwen in de grensregio van Nederland, België en Duitsland (Euregio Maas-Rijn). In deze regio is de grond nagenoeg geluid- en trillingvrij. Dit is belangrijk om de metingen niet te verstoren. Er zijn maar weinig locaties in Europa geschikt voor de bouw van de Einstein Telescope. De Euregio Maas-Rijn is volgens onderzoek geschikt.