Toezicht op woningcorporaties

Woningcorporaties houden zich niet alleen bezig met verhuur van (sociale) huurwoningen. Maar ze hebben ook andere activiteiten. Ze kopen bijvoorbeeld ander vastgoed dan woningen. Op alle activiteiten van woningcorporaties is toezicht. De Autoriteit woningcorporaties (Aw) is de landelijke en belangrijkste toezichthouder.

Taak woningcorporaties: huurwoningen voor mensen met laag inkomen

De belangrijkste taak van woningcorporaties is: bouw, verhuur en beheer van sociale huurwoningen voor mensen met een laag inkomen. Of voor mensen die om andere redenen moeilijk een huurwoning kunnen vinden.

Daarnaast hebben woningcorporaties ook nog andere taken. Ze investeren bijvoorbeeld in maatschappelijk vastgoed, zoals een buurthuis. Of een bibliotheek in de wijk. Maar dit mag nooit ten koste gaan van de belangrijkste taak die ze hebben.

Controle activiteiten woningcorporaties

Om zeker te weten dat woningcorporaties zich aan de regels houden, staan ze onder toezicht. De belangrijkste toezichthouder is de Autoriteit woningcorporaties (Aw). Deze controleert:

  • Maatschappelijke activiteiten van woningcorporaties
    Het gaat dan om de belangrijkste taak die woningcorporaties hebben: bouw, verhuur en beheer van betaalbare huurwoningen.

  • Investeringen van woningcorporaties in vastgoed
    Woningcorporaties hebben vaak vastgoed in bezit. Het gaat om maatschappelijk vastgoed, zoals een buurthuis of een bibliotheek in de wijk. Voorwaarde is dat het vastgoed in de buurt is van de huurwoningen van de corporatie. Woningcorporaties mogen 10% van het maatschappelijk vastgoed commercieel verhuren. Bijvoorbeeld aan een winkel.

  • Beleggingen van woningcorporaties
    Woningcorporaties hebben beleggingen. Hiervoor gelden regels. De beleggingen mogen bijvoorbeeld geen grote financiële risico’s hebben. Woningcorporaties hebben zelf een reglement gemaakt. En daarnaast gelden er ook regels van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK).

  • Meldpunt Integriteit Woningcorporaties
    Iedereen die fraude vermoedt met het vermogen van een woningcorporatie kan terecht bij het meldpunt. Dat geldt ook voor vermoedens van  zelfverrijking door medewerkers, management, bestuurders of de raad van toezicht van woningcorporaties.

  • Geschiktheid en betrouwbaarheid bestuurders en commissarissen
    Bij de benoeming van bestuurders en commissarissen toetst de Aw de geschiktheid en betrouwbaarheid van de kandidaten.

Maximum salaris bestuurders woningcorporaties

Woningcorporaties moeten open zijn over de beloning van hun bestuurders en commissarissen.  Een bestuurder of commissaris mag niet meer verdienen dan een minister. Dit staat in de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT).

Voor het salaris van bestuurders en commissarissen van woningcorporaties tellen ook mee:

  • het aantal woningen en andere panden van de corporatie;

  • de grootte van de gemeente waarin de corporatie de (meeste) woningen in bezit heeft.

Toestemming voor samenwerking met andere woningcorporatie

Wil een woningcorporatie samenwerken of fuseren met een andere corporatie? Dan moeten eerst de bewoners hiervoor toestemming geven. Ze doen dat via de huurdersorganisatie. En daarna moet ook de Autoriteit woningcorporatie nog toestemming geven.

Intern toezicht per woningcorporatie: raad van commissarissen

Elke woningcorporatie heeft een raad van commissarissen (RvC). Deze heeft onder meer de volgende taken:

  • controleert of gemeenten en huurdersorganisaties voldoende inbreng hebben;
  • beoordeelt of het jaarverslag goed is;
  • geeft wel of geen toestemming voor grote investeringen;
  • informeert de minister van BZK als er twijfels zijn over integriteit van een bestuurder;
  • informeert de minister van BZK als de woningcorporatie financiële problemen heeft.

Prestatieafspraken tussen woningbouwvereniging, gemeente en huurders

Woningcorporaties, gemeenten en huurdersorganisaties overleggen met elkaar over prestatieafspraken. Daarin staat wat de plannen voor het woningbeleid zijn voor het komende jaar. Bijvoorbeeld over nieuwbouw van sociale huurwoningen.

De partijen komen 1 keer in het jaar bij elkaar om te praten over de prestatieafspraken. De regels voor het overleg staan in de Woningwet.