Nutri-Score: vanaf 1 januari het voedselkeuzelogo van Nederland

Vanaf 1 januari is Nutri-Score officieel het voedselkeuzelogo van Nederland. Het is één van de hulpmiddelen om consumenten te helpen om betere keuzes te maken op het gebied van voeding. Met Nutri-Score vergelijk je dezelfde soort producten simpel en snel tijdens het boodschappen doen. En kies je makkelijker voor het product met een betere samenstelling. Dat is vooral handig bij producten die niet in de Schijf van Vijf staan. Zoals sauzen, frisdranken, koeken, pizza's en snacks.

De Nutri-Score bestaat uit een letter (A tot en met E) en een kleur (donkergroen tot donkeroranje). De score laat zien of het product een betere samenstelling heeft in vergelijking met dezelfde soort producten. Hierdoor kan je bijvoorbeeld verschillende ontbijtkoeken met elkaar vergelijken. Een ontbijtkoek zero met een donkergroene A heeft een betere samenstelling dan een ontbijtkoek kandij met een oranje D. De Nutri-Score laat dus niet zien of een product gezond of ongezond is, maar dat het in vergelijking met dezelfde soort producten een betere of slechtere samenstelling heeft. 

Maarten van Ooijen (demissionair staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport): “Nutri-Score is een aanvulling op de bestaande voedingsrichtlijnen. Het advies blijft om zoveel mogelijk volgens de Schijf van Vijf te eten. Want de Schijf van Vijf laat zien welke producten een gezonde keuze zijn. Eet je toch iets buiten de Schijf van Vijf? Dan is Nutri-Score een handig hulpmiddel. Het helpt tijdens het boodschappen doen om simpel en snel te zien welk product een betere samenstelling heeft. Zonder dat je het etiket op de achterkant hoeft te lezen.”

Zo wordt de Nutri-Score berekend

Nutri-Score is van origine een Frans systeem dat in meerdere Europese landen (Frankrijk, Duitsland, België, Zwitserland en Luxemburg) wordt gebruikt. Om het algoritme beter aan te laten sluiten op de Nederlandse voedingsrichtlijnen is het algoritme herzien door een internationaal wetenschappelijk comité.

Joline Beulens, hoogleraar epidemiologie leefstijl & chronische ziekten bij het Amsterdam UMC, is één van de Nederlandse afgevaardigden in het comité: “Het herziene algoritme maakt vooral goed zichtbaar welke producten een slechtere samenstelling hebben. Die krijgen een gele, oranje of donkeroranje score. Op dit moment zijn er bijvoorbeeld geen pizza’s bekend die met het herziene algoritme een donkergroene A kunnen krijgen. En cola light krijgt in het herziene algoritme een gele C in plaats van een groene B, omdat zoetstoffen nu negatieve punten krijgen. Bij de groene scores maakt Nutri-Score vaak wel, maar nog niet altijd genoeg onderscheid. Zo hebben witte en volkoren pasta en rijst allebei een donkergroene A. Terwijl volgens de Richtlijnen goede voeding de volkoren varianten de voorkeur hebben.”

De Nutri-Score wordt per product bepaald met een speciale berekening (algoritme). Producten krijgen een hogere score door eiwit, vezels, fruit, groenten en peulvruchten. En producten krijgen een lagere score door energiegehalte (kcal), suikers, verzadigd vet en zout. Uit de berekening komt een totaalscore voor een product. Bijvoorbeeld een donkergroene A of een oranje D.

Van Ooijen vervolgt: “Met het herziene algoritme sluit Nutri-Score beter aan op de Nederlandse voedingsrichtlijnen. Verdere aanpassing van het algoritme blijft nodig. Maar zoals de Gezondheidsraad na de evaluatie van het herziene algoritme al stelde, het 100 procent perfecte voedselkeuzelogo bestaat niet. Obesitas en chronische ziekten nemen enorm toe. We moeten elk hulpmiddel aangrijpen dat voorhanden is om een betere keuze te kunnen maken als het om voeding gaat.”

Overgangstermijn

Fabrikanten kunnen vanaf 1 januari zelf kiezen of zij een Nutri-Score op hun producten zetten. Als ze hiervoor kiezen, moeten zij de Nutri-Score op elk product van hun merk zetten. Zij gebruiken dan het herziene algoritme om de scores te berekenen.

De verpakkingen met een Nutri-Score die vóór 1 januari al in de winkels lagen, komen uit landen die de Nutri-Score al hebben ingevoerd. Daarnaast zijn er Nederlandse bedrijven die in een pilotfase het voedselkeuzelogo op hun producten hebben gezet om ervaring te krijgen met het Nutri-Score logo.

Nederlandse bedrijven die in de pilotfase al de Nutri-Score op hun producten hadden, moeten per 1 juli 2024 de Nutri-Score op hun producten hebben aangepast volgens het herziene algoritme. Bedrijven uit landen die Nutri-Score al hebben ingevoerd krijgen hiervoor tot eind 2025 de tijd. In het winkelschap staan vanaf 1 januari dus tijdelijk producten met het huidige en het herziene algoritme.

Publiekscampagne

Goede uitleg over hoe je Nutri-Score gebruikt bij het boodschappen doen, is belangrijk. Daarom start het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in april 2024 een publiekscampagne. Dan is de Nutri-Score op steeds meer producten in de winkels te zien.