Brede maatschappelijke beweging tegen eenzaamheid: resultaten actieprogramma 2025 en vervolgstappen 2026
Een succesvolle Week tegen Eenzaamheid, meer maatschappelijke initiatieven om eenzaamheid te verzachten en een handreiking voor professionals in het onderwijs om eenzaamheid onder kinderen en jongeren te voorkomen en te verminderen: dit zijn voorbeelden van geboekte resultaten die staatssecretaris Pouw-Verweij (Langdurige en Maatschappelijke Zorg, VWS) rapporteert in de laatste Voortgangsrapportage over het actieprogramma Eén tegen Eenzaamheid. Met het aflopen van het actieprogramma eind dit jaar komt er een vervolgaanpak vanaf 2026.
Hoewel voor het eerst in jaren het percentage mensen dat zich eenzaam voelt licht lijkt te dalen, blijft de urgentie om eenzaamheid te verminderen hoog. Ongeveer de helft van de volwassen Nederlanders voelt zich eenzaam (46,2%). De gevolgen van eenzaamheid kunnen enorm zijn en leiden tot psychische en lichamelijke klachten.
Staatssecretaris Pouw-Verweij: “Het is hartverscheurend dat er zoveel mensen zijn, jong en oud, die zich eenzaam voelen. Als samenleving moeten we naar elkaar omkijken en eenzaamheid zoveel mogelijk proberen te voorkomen. Ik vind het prachtig om te zien dat we met het actieprogramma een brede beweging in gang hebben gezet. Met veel organisaties, bedrijven en maatschappelijke initiatieven die ieder op hun manier iets aan eenzaamheid willen doen. Iedereen kan een steentje bijdragen. Niemand in onze samenleving hoeft er alleen voor te staan.”
Meer maatschappelijke bewustwording
Meer maatschappelijke bewustwording is één van de speerpunten uit het actieplan. Dit jaar was Zijne Majesteit de Koning aanwezig bij de landelijke opening van de Week tegen Eenzaamheid, waar ruim 800 deelnemers van maatschappelijke organisaties, bedrijven uit de Nationale Coalitie tegen Eenzaamheid, overheidsbestuurders, ervaringsdeskundigen, vrijwilligers en professionals samenkwamen. Ook bij tal van acties rondom de feestdagen in december zoals kerstdiners en kaartjesacties van bijvoorbeeld het Nationaal Ouderenfonds zie je dat maatschappelijke bewustwording centraal staat.
Maatschappelijke initiatieven
Maatschappelijke organisaties en bedrijven hebben een belangrijke rol in het verminderen en voorkomen van eenzaamheid. Bijvoorbeeld met samenwerkingen binnen de Nationale Coalitie tegen Eenzaamheid. Dit jaar zie je de samenwerking van PostNL en Sociaal Werk Nederland terug in bijna elke gemeente, waarbij postbezorgers ‘niet-pluis’ signalen door kunnen geven die sociaal werkers op volgen. Ook bedrijven hebben de handen ineengeslagen met maatschappelijke organisaties zoals de Luisterlijn en Kinderpostzegels.
Het ministerie van VWS en het Oranje Fonds hebben financieel bijgedragen aan circa 65 maatschappelijke initiatieven die zich richten op het voorkomen, verminderen en verzachten van eenzaamheid. Dit programma wordt verlengd tot 1 april 2028 en het programmabudget wordt opgehoogd tot €4.900.000.
Aanpak vanaf 2026
Vanaf 2026 zet het kabinet in op het verder versterken van bewustwording en actie ondernemen, met een jaarlijkse publiekscampagne en de jaarlijkse Week tegen Eenzaamheid. Ook wordt de brede maatschappelijke beweging verder verdiept, met stabiele samenwerkingsverbanden tussen gemeenten, zorg en welzijn, onderwijs, werkgevers, sport en cultuur, ondernemers en inwonersinitiatieven. Verder wordt er ingezet op lopend onderzoek, zodat nieuwe wetenschappelijke inzichten worden meegenomen in beleid en praktijk.