Halfjaarbrief Ondermijnende Criminaliteit: Concrete resultaten en onverminderde inzet

Minister Van Oosten van Justitie en Veiligheid heeft de Tweede Kamer geïnformeerd over de voortgang van de aanpak van georganiseerde, ondermijnende criminaliteit. In de brief gaat de minister specifiek in op de voortgezette focus op internationale samenwerking, het bestrijden van corruptie en criminele inmenging en het versterken van de maatschappelijke weerbaarheid.

Minister Van Oosten: “Ondermijning door georganiseerde criminaliteit vormt een ernstige bedreiging voor onze samenleving, ondermijnt de nationale veiligheid en verstoort de democratische rechtsstaat. Daarom blijven we onverminderd doorgaan met het nemen van maatregelen om ondermijnende criminaliteit effectief aan te pakken: voorkomen, doorbreken, bestraffen en beschermen.”

In de brief worden verschillende concrete resultaten gepresenteerd. 'Preventie met gezag' wordt met een forse investering van ruim 200 miljoen euro voortgezet. Hiermee kunnen 27 gemeenten op basis van nieuwe plannen voorkomen dat jongeren afglijden of doorgroeien in de georganiseerde criminaliteit. Dit gebeurt door hen kansen te bieden op een positieve toekomst maar ook door duidelijke grenzen te stellen aan crimineel gedrag.

Ook heeft Nederland douane- en politieambtenaren uit Ecuador getraind, in samenwerking met de Douane. Daarnaast zijn politie-liaisons geplaatst in buitenlandse havens, wat bijdraagt aan de kennisuitwisseling met Latijns-Amerika. Hierdoor worden zowel de (lucht)havens in Nederland als in de regio beter beveiligd tegen drugssmokkel en geweld. Op het gebied van corruptiebestrijding is er een toolkit ontwikkeld waarmee overheidsorganisaties hun eigen risico’s op corruptie en ondermijning in kaart kunnen brengen en aanpakken. Tevens is er een handelingskader geïntroduceerd dat voorkomt dat corrupte ambtenaren gemakkelijk kunnen ‘jobhoppen’ tussen overheidsorganisaties. Op het gebied van witwassen heeft de Financial Intelligence Unit Nederland nu de mogelijkheid om banken te verzoeken om spoedbevriezingen uit te voeren, zodat criminele transacties sneller kunnen worden tegengegaan. Daarnaast laten effectmetingen zien dat de publiekscampagne ‘Meld misdaad anoniem’ positieve effecten heeft op het herkennen van verdachte signalen en het vergroten van de actiebereidheid van burgers, zoals het bespreken van signalen met buren of het melden bij politie of woningcorporaties.

Het kabinet benadrukt dat een brede en voortdurend krachtige aanpak van ondermijning essentieel blijft. Daarom worden in de brief ook verschillende toekomstige plannen gepresenteerd. Zo zal het Dreigingsbeeld Ondermijning Nederland, dat volgend jaar voor het eerst wordt uitgebracht, meer inzicht geven in de maatschappelijke impact van ondermijning en aangeven welke schade ontstaat. Dit inzicht biedt de mogelijkheid om de aanpak nog scherper te richten. Om internationale samenwerking verder te versterken, wordt vanaf 2026 jaarlijks structureel vier miljoen euro geïnvesteerd in internationale en bilaterale samenwerkingsprojecten. Ook wordt de samenwerking met landen waar crimineel vermogen naartoe stroomt voortgezet. Met deze maatregelen en plannen blijft Nederland vastbesloten om ondermijnende criminaliteit op alle fronten te bestrijden en de veiligheid en stabiliteit van de samenleving te waarborgen.