Nieuwsbrief Bouwen met kwaliteit Februari 2021

Alle gemeenten ontvingen in januari een brief van Minister Ollongren over de stand van zaken van het Klimaatakkoord Gebouwde Omgeving met daarin aandacht voor de wijkgerichte aanpak, betaalbaarheid, ondersteuning van gemeenten en wettelijke bevoegdheden: belangrijke onderwerpen.

Rijk en gemeenten staan samen voor het uitdragen van de boodschap dat alle wijken voor 2050 aardgasvrij moeten zijn. Gemeenten kunnen ervoor kiezen om een wijk in één keer aardgasvrij te maken. Een stapsgewijze aanpak richting aardgasvrij is in sommige wijken ook logisch. We gaan de transitie zo doen dat het voor iedereen haalbaar en betaalbaar is. Dat is een tweede belangrijke boodschap. Dat kan alleen als we starten waar duurzame alternatieven beschikbaar zijn, waar de nationale kosten en ook de eindgebruikerskosten laag zijn en waar de voordelen van verduurzaming en de daaraan gekoppelde verbetering van de woon- en leefomgeving voor bewoners het grootst is.  

Bij de brief zit een overzicht met de beschikbare financiële regelingen voor het verduurzamen  van de gebouwde omgeving. Ondersteuning van gemeenten gebeurt via PAW, het ECW en de Leidraad, maar ook via verbinding met de uitvoeringspraktijk, waaronder Uptempo!, de Renovatieversneller en de community of practice ontzorging. Er wordt gewerkt aan het wetsvoorstel Collectieve Warmtevoorziening en aan de inbedding van de wijkgerichte aanpak in de Omgevingswet. Gemeenten kunnen nu al hun plannen vormgeven conform de Omgevingswet.

Vanwege het grote enthousiasme heeft minister Ollongren de Regeling Reductie Energieverbruik Woningen (RREW) opgehoogd van 70 miljoen euro naar 100 miljoen euro. Inmiddels hebben meer dan 300 gemeenten projecten ingediend, die bedoeld zijn om huurders en woningeigenaren te stimuleren om kleine energiebesparende maatregelen in huis te nemen en te adviseren over vervolgstappen.

De ophoging is bestemd voor de al ingediende aanvragen. Hierdoor kunnen straks 60 gemeenten extra aan de slag. In totaal kan hiermee in ruim één miljoen woningen energie bespaard worden.

De RREW is een vervolg op de Regeling Reductie Energieverbruik (RRE) die enkel bedoeld was voor woningeigenaren. De RREW is naast woningeigenaren ook gericht op huurders. Uit inventarisatie van de aanvragen blijkt dat ongeveer 60% naar verduurzaming van huurwoningen gaat. Lees hier meer.

In verschillende gebieden in Nederland staat de leefbaarheid onder druk. Daarom heeft het kabinet besloten om 450 miljoen euro beschikbaar te stellen om te investeren in de woonkwaliteit, leefbaarheid en verduurzaming van de woningvoorraad in de meest kwetsbare gebieden. Het gaat bijvoorbeeld om de vervanging van bestaande woningen door nieuwe woningen, ingrijpende verbouwingen en het opknappen van de openbare ruimte. Verduurzaming maakt een belangrijk onderdeel uit van al deze plannen, omdat dit bijdraagt aan het realiseren van een toekomstbestendige woningvoorraad en aan een lagere energierekening voor bewoners.

Met deze bijdrage wordt tegemoet gekomen aan de brede wens voor meer aandacht voor kwetsbare gebieden. Alle gemeenten kunnen hierop inschrijven, waarbij in het bijzonder wordt gekeken naar de zestien stedelijke vernieuwingsgebieden en de dertien grens- en krimpregio’s waar leefbaarheid onder druk komt te staan.

De regeling die ten grondslag ligt aan specifieke uitkeringen voor gemeenten wordt begin maart gepubliceerd in de Staatscourant en naar verwachting kan voor de zomer de aanvraagprocedure voor een Rijksbijdrage starten.

Meer informatie staat hier verzameld.

Per 1 januari 2021 is de subsidie voor isolatiemaatregelen voor eigenaar-bewoners toegevoegd aan de Investeringssubsidie Duurzame Energie en Energiebesparing (ISDE). De ISDE is uitgebreid met isolatiemaatregelen door woningeigenaren, een aansluiting op een warmtenet door woningeigenaren en VvE’s en investeringen in kleinschalige energieopwekking met zonnepanelen en windturbines door zakelijke partijen met een kleinverbruikersaansluiting. Voortaan is een combinatie van één isolatiemaatregel met een warmte-optie mogelijk in plaats van twee isolatiemaatregelen. Alles komt nu in één regeling.

Isolatiemaatregelen

Woningeigenaren kunnen vanaf 2021 subsidie krijgen voor dakisolatie, gevelisolatie, spouwmuurisolatie, vloer- of bodemisolatie, HR++ glas of triple-glas, waarbij triple-glas in combinatie moet met een nieuw isolerend kozijn (waar ook subsidie voor is). Om in aanmerking te komen voor subsidie moeten minimaal twee verschillende typen isolatiemaatregelen worden genomen, of een combinatie van één type isolatiemaatregel met de aanschaf van een warmtepomp, zonneboiler of een aansluiting op een warmtenet. Kijk hier een webinar terug over de ISDE per 2021 en hier kunt u de ISDE-subsidie aanvragen.

In de laatste twee weken van 2020 zijn veel aanvragen ingediend voor de Subsidie energiebesparing eigen huis (SEEH). Er is meer subsidie aangevraagd dan waar budget voor beschikbaar is. RVO controleert op dit moment de aanvragen. De subsidieaanvragen die aan de voorwaarden voldoen en waar budget voor beschikbaar is, worden in volgorde van binnenkomst toegekend.

Subsidieloket voor nieuwe aanvragen in 2021 voorlopig gesloten

Omdat met de in 2020 binnengekomen aanvragen het totale subsidiebudget voor VvE’s naar verwachting ruimschoots wordt uitgeput, is het voorlopig niet mogelijk nieuwe subsidieaanvragen in te dienen voor VvE’s. Het ministerie van BZK en RVO communiceren zo snel mogelijk over het vervolg. Hier is helaas enige tijd voor nodig. Lees hier meer.

Climate Adaptation Summit 2021 heeft in aanwezigheid van 32 wereldleiders, een brede Adaptation Action Agenda gelanceerd met praktische klimaatoplossingen en -plannen tot 2030. Met deze agenda kunnen we in allerlei samenwerkingsverbanden concreet aan de slag. Het doel: zorgen dat onze wereld de gevolgen van klimaatverandering beter kan doorstaan. Nederland was op 25 en 26 januari gastland voor deze internationale klimaatadaptatietop. De online klimaattop is gericht op het vinden van oplossingen om ons aan te passen aan de effecten van klimaatverandering, zoals extreme buien, droogte, hitte, stormen en een stijgende zeespiegel.

Alle video’s en evenementen kunnen bekeken worden via CAS TV.

In antwoord op de Kamervragen over de bijdrage van bouwen met hout aan de klimaatambities heeft minister Ollongren toegezegd te bepalen hoe de waardering van de milieueffecten van de opslag van CO2 in biobased materialen, waaronder hout, kan worden opgenomen in de nationale systematiek. De minister heeft daarbij als randvoorwaarden genoemd dat dit zal gebeuren binnen de ruimte die de Europese kaders daarvoor bieden en zonder afwenteling van milieueffecten, bijvoorbeeld op komende generaties.

Reden voor de Kamervragen waren recente artikelen in de media (NRC, Cobouw) waarin wordt gesteld dat bouwen met hout ten onrechte te laag wordt gewaardeerd in de huidige milieuprestatie, omdat de CO2 die in het hout is opgeslagen niet mag worden meegerekend. Door de CO2-opslag kan hout een bijdrage leveren aan de klimaatambities. De opgeslagen CO2 mag nu niet worden meegerekend, omdat deze uiteindelijk weer vrijkomt in de atmosfeer.

In totaal is er sinds 2014 vanuit het Nationaal Warmtefonds (voorheen Nationaal Energiebespaarfonds) voor ruim €550 miljoen aan financiering verstrekt aan woningeigenaren en VvE’s. In februari 2020 is Warmtefonds als opvolger van het Nationaal Energiebespaarfonds gestart met financiering voor woningeigenaren en Verenigingen van Eigenaren (VvE’s) vanaf 8 appartementen. Halverwege 2020 zijn ook VvE’s met voornamelijk corporatiewoningen als doelgroep toegevoegd. Dat heeft direct geleid tot een aantal grote aanvragen bij het Warmtefonds.

De volgende stap voor het Warmtefonds is toevoeging van financieringsmogelijkheden voor woningeigenaren zonder leenruimte en woningeigenaren die op grond van hun leeftijd niet in aanmerking komen voor financiering. De verwachting is dat het verstrekken van de nieuwe financieringsproducten tussen 1 april en 1 juli 2021 kan starten. Klik hier voor meer informatie over het Warmtefonds.

Wat zijn klimaatadaptatieve maatregelen in de gebouwde omgeving? Welke maatregelen worden er al standaard toegepast? Welke maatregelen kun je tegen geen of geringe meerkosten toepassen, het zogenaamde laaghangende fruit? Deze en andere vragen komen aan bod in de twee rapporten over klimaatadaptieve maatregelen.

In opdracht van BZK is door &Flux een verkenning uitgevoerd naar klimaatadaptieve maatregelen vanuit het perspectief van zowel de lokale overheden als de bouwprofessional. De klimaatadaptatieve maatregelen zijn geconcretiseerd en voorzien van indicatoren op het vlak van investeringskosten, onderhoudskosten en effectiviteit.

Gebruikers waarderen vooral de simpelheid en de natte vingerindicatie op kosten. Ook is er meer begrip ontstaan over het betrekken van de bouwprofessional die graag meebeweegt op de uitdaging van het klimaatadaptief bouwen.

Het rapport 'Maatregelen klimaatadaptief bouwen' vindt u hier en het rapport 'Klimaatadaptatie in bouwprocessen' hier.

Er is een handreiking Stikstofvrij bouwen en een Verrijking hierop beschikbaar voor gemeenten. Dat biedt een aantal praktische handvatten om stikstof aan te pakken. Met stikstofvrij bouwen wordt tegelijkertijd gewerkt aan de energietransitie én circulair bouwen.

Tijdens het digitaal event op 2 februari 2021 in de Week van de Circulaire Economie is de Handreiking stikstofarme woningbouw en de verrijking hierop toegelicht. De verrijking heeft vooral betrekking op de differentiatie tussen gemeenten (niet iedere denkbare maatregel is even relevant voor iedere gemeente) en integraliteit (stikstofvrije woningbouw heeft voordelen voor veel andere beleidsdomeinen). Het digitaal evenement is hier terug te zien.

Om elektrificatie van de bouwsector te stimuleren en daarmee de stikstofuitstoot te verminderen, is de Milieulijst van de fiscale regelingen Mia/Vamil (Milieu-investeringsaftrek en de Willekeurige afschrijving Milieu-investeringen) aangepast.

Voor 2021 zijn in de Milieulijst investeringen voor onder andere elektrische kranen, elektrische hijswerktuigen en andere elektrische machines die gebruikt worden in de bouwsector, opgenomen.

Met deze regeling stimuleert de rijksoverheid ondernemers om duurzaam te investeren. In de Milieulijst, die jaarlijks wordt bijgesteld, staan investeringen die ondernemers met belastingvoordeel kunnen doen. 

In samenwerking met de Groene Huisvesters worden dit jaar een aantal sessies voor woningcorporaties georganiseerd over diverse circulaire thema’s. Niet alleen theorie, maar ook de praktijk komt aan de orde. Woningcorporaties laten met voorbeelden zien welke circulaire stappen collega’s nu al kunnen zetten. Wanneer steeds meer corporaties aandacht hebben voor het toepassen van circulaire principes en materialen binnen hun bezit, kan er een versnelling komen in de transitie naar een circulaire bouweconomie.  

Naast circulariteit richten de Groene Huisvesters zich dit jaar ook op de thema’s klimaatadaptatie, bewoners en innovatie. 

De sessies zijn gratis en ook andere partijen dan woningcorporaties zijn welkom. Aanmelden kan hier.