Nieuwsbrief ontwikkeling Expertisecentrum Interlandelijke Adoptie november 2021

Deze nieuwsbrief is voor iedereen die betrokken is bij of geïnformeerd wil worden over het expertisecentrum interlandelijke adoptie. In de nieuwsbrief deelt het projectteam van het ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV) de voortgang in de ontwikkeling van het centrum. Hiervoor werkt het team samen met organisaties die geadopteerden al ondersteunen bij zoektochten naar biologische ouders en/of familie. 

Terugblik laatste sessies met belangenorganisaties en het veld

Eind november hebben we tijdens drie digitale bijeenkomsten de fase van verkenning en verdieping afgesloten. Ook heeft het projectteam de denkrichting voor het ontwerp met de deelnemers gedeeld. Dit was ook het moment om te toetsen of de deelnemers aan de sessies met de Argumentenfabriek zich herkennen in de voorkeuren en wensen die zijn aangedragen. Dat was bleek zo te zijn: veel deelnemers gaven aan ideeën terug te zien op de kaart waarop doelen, activiteiten en werkwijzen stonden waar de meeste deelnemers positief over waren.

Vervolgens hebben de deelnemers tops en tips gegeven over de denkrichting die het projectteam heeft opgesteld: wat vind je goed en welke tip wil je nog meegeven aan het projectteam? Met deze waardevolle tips maakt het projectteam het advies dat ter besluitvorming naar de minister gaat. De bedoeling is dat de Tweede Kamer voor het einde van het jaar met een brief geïnformeerd wordt over de voortgang. Tweede Kamerleden ontvangen hierbij een boekje met de opbrengsten uit alle sessies met de Argumentenfabriek (de wensen vanuit het veld voor het expertisecentrum) en een analyse van het huidige ondersteuningsaanbod aan interlandelijk geadopteerden (landschapsanalyse).

Hiermee sluiten we een fase af waarin we waardevolle en constructieve gesprekken hebben gevoerd met elkaar. In het nieuwe jaar zetten we graag deze samenwerking voort bij de verdere invulling van het expertisecentrum.   

Bezoek aan het Nationaal Archief

Een van de functies van het expertisecentrum is het ondersteunen van geadopteerden bij het krijgen van toegang tot hun dossiers en begeleiding bij inzage en interpretatie van dossiers. Deze liggen verspreid over meerdere instanties zoals Raad voor de Kinderbescherming, vergunninghouders, Centrale autoriteit Internationale Kinderaangelegenheden (Ca) en Fiom. Die hoeveelheid partijen en het ontbreken van centraal beheer maakt het voor geadopteerden lastig om te weten waar zij moeten beginnen met zoeken en hun adoptiedossiers kunnen vinden.

Aanleiding voor het projectteam om een werkbezoek te brengen aan het grootste archief van Nederland: het Nationaal Archief in Den Haag. Met maar liefst 120 km aan archieven in het depot in Den Haag en 144 km in Emmen is de organisatie de grootste opslagplaats van onze geschreven geschiedenis. Alleen het VOC-archief is al 1,6 km lang. Het oudste archief stamt uit 1420 en bevat decreten van Willem van Oranje.

De organisatie beheert archieven die van belang zijn voor de samenleving en bewaard moeten worden, denk aan erfgoed of beleidsdocumenten. Het Nationaal Archief beheert vooralsnog geen adoptiedossiers maar heeft uiteraard veel relevante kennis van kwalitatief goede archivering.

Een interessant werkbezoek voor de ideeën vorming over de ondersteuning die het centrum kan gaan bieden bij het vinden en krijgen van toegang tot adoptiedossiers.

Beeld: ©minjenv / ministerie jenv

Een terugblik op de eerste expertisetafel

Op 8 jl. november sprak het projectteam met ervaringsdeskundigen en experts van de universiteiten van Utrecht, Maastricht, Rotterdam, Amsterdam en Leiden, Hogeschool Arnhem en Nijmegen, Kennisbureau ter Meulen en Fiom over de kennisbasis voor het expertisecentrum tijdens de eerste ‘expertisetafel’. Er is een waardevol gesprek gevoerd over het huidige kennisniveau  over interlandelijke adoptie en daarna is de mogelijke kennisfunctie van het expertisecentrum met elkaar verkend. Daaruit kwamen verschillende inzichten naar voren:

Begin met het goed ontsluiten van kennis

Er is veel kennis aanwezig op het terrein van interlandelijke adoptie, maar niet iedereen heeft gemakkelijk toegang tot deze informatie. Geadopteerden en adoptieouders en professionals  zouden zijn geholpen met een centrale plek waar zij deze informatie kunnen vinden. Het expertisecentrum kan hier een rol in spelen. Zowel door het beschikbaar stellen van kennis, bijvoorbeeld door het publiceren en toegankelijk maken van wetenschappelijke artikelen, en actief te delen met belanghebbenden.

De verbinding tussen wetenschap en praktijk zou beter kunnen. Niet iedereen leest wetenschappelijke artikelen. Een idee dat werd geopperd is om samen met geadopteerden en professionals deze informatie toegankelijk te maken door gerichte voorlichting.

Stimuleer verdere kennisontwikkeling

Er is veel kennis aanwezig in Nederland, maar er is ook zeker nog behoefte aan verdere kennisontwikkeling over interlandelijke adoptie en verwantschapsvraagstukken in brede zin. Bijvoorbeeld over de invloed van interlandelijke adoptie op (volwassen) geadopteerden, over het zoekgedrag en zoekpatronen van geadopteerden, over behoeften onder geadopteerden (aan therapie of begeleiding) en over identiteitsontwikkeling (individueel en sociaal). De deelnemers gaven aan dat het goed zou zijn als er met de komst van het expertisecentrum weer meer aandacht ontstaat voor het onderwerp en er mogelijkheden komen voor verdere kennisontwikkeling in Nederland. Eén van de suggesties was het instellen van een leerstoel en/of lectoraat.

In het nieuwe jaar krijgt de expertisetafel een vervolg en wordt deze mogelijk ook per thema uitgebreid.