Beeld: ©Edwin Walvisch

Nieuwsbrief Inburgering nr 36

Beste lezer,
In deze nieuwsbrief leest u over de laatste ontwikkelingen rond inburgeren in Nederland. Behalve actualiteiten komen ook praktijkvoorbeelden van de uitvoering van de Wet inburgering 2021 (Wi2021) aan bod. Kent u zelf interessante voorbeelden van de inburgeringspraktijk? Laat het ons dan vooral weten, via postbusinburgering@minszw.nl.

Met vriendelijke groeten,
De redactie

Gemeentenetwerk van start

Het Gemeentenetwerk kwam op 12 oktober 2023 voor het eerst bijeen. Beleidsmedewerkers van SZW en van gemeenten wisselden ervaringen met het inburgeringsstelsel uit, met de bedoeling van elkaar te leren en gezamenlijk beleid verder te ontwikkelen.

Op een locatie in Utrecht waren 7 tafels ingericht met ieder een eigen onderwerp: financieel ontzorgen, duale trajecten, vroege start, lerarentekort, doorstroom, onderwijsroute en inburgering onder de Wi2007 en Wi2013. Beleidsmedewerkers van een kleine 30 gemeenten wisselden geregeld van tafel om daar in gesprek te gaan met beleidsmedewerkers van SZW.

Deelnemers toonden zich enthousiast na afloop. Een beleidsmedewerker van SZW: “Ik vond het fantastisch. Het was mooi om te kunnen toetsen hoe beleidsnota’s waar ik mee bezig ben bij de partners liggen. Ik kreeg het gevoel dat zaken werden omarmd en er werden goede suggesties gedaan.”
Een beleidsmedewerker van een deelnemende gemeente: “Ik vond het heel interessant om te horen hoe vanuit SZW tegen zaken wordt aangekeken. Ik vind het heel goed dat het ministerie in gesprek gaat met de praktijk. Samen beter worden, daar gaat het om.”

Lerend stelsel
Het Gemeentenetwerk is een onderdeel van het inburgeringsstelsel als lerend stelsel. Partijen in de uitvoering en beleidsmakers wisselen ervaringen uit, bedenken gezamenlijk oplossingen en passen indien nodig beleid aan om de uitvoeringspraktijk te verbeteren. Het Gemeentenetwerk is specifiek bedoeld voor beleidsmedewerkers van gemeenten en SZW.


Deelnemende gemeenten zijn verspreid over het land en verschillend van grootte. Het netwerk biedt een rechtstreeks en structureel contact tussen het ministerie en lokale overheden. Ze komen 4 keer per jaar bijeen.

Gemeentenetwerk
Beeld: ©SZW

Oproep: stimuleer deelname inburgeraars aan onderzoek inburgeringsstelsels

Wat vinden inburgeraars zelf van de werking van het inburgeringsstelsel? Dat gaan Regioplan en OpenEmbassy de komende jaren onderzoeken. De twee onderzoeksbureaus zetten daarvoor onder meer een grootschalig onderzoek uit onder inburgeraars in de vorm van vragenlijsten. Het ministerie van SZW roept gemeenten, taalaanbieders en andere (uitvoerings)organisaties op om de enquête onder de aandacht te brengen bij inburgeraars en hun te vragen mee te doen.

Doel is de ervaringen van inburgeraars met inburgeren in beeld te brengen en op basis daarvan verbeteringen in wet- en regelgeving en de uitvoering te kunnen doorvoeren. Het onderzoek is gericht op inburgeraars die vallen onder de Wi2021 en de Wi2013. Opdrachtgever is het ministerie van SZW. Het is onderdeel van het Monitoring – en Evaluatieplan van de Wi2021.

De inburgeraars wordt gevraagd wat zij vinden van de ondersteuning die ze hebben gekregen bij:
1.    Het leren van de Nederlandse taal
2.    Het leren over de Nederlandse cultuur
3.    Op eigen tempo leren en inburgeren
4.    Het vinden van een baan.
 

Oproep

Om een zo goed mogelijk beeld te krijgen is het van belang dat er zoveel mogelijk inburgeraars meedoen aan de enquête. Het ministerie van SZW verzoekt daarom partijen dit bij inburgeraars onder de aandacht te brengen. Op de website van Regioplan  staat meer informatie over het onderzoek. Ook kunnen inburgeraars daar direct de vragenlijst invullen. Dat kan tot en met 31 december 2023.

Deelname aan het onderzoek is anoniem. De vragenlijst is beschikbaar in het Nederlands, Engels, Turks, Arabisch en Tigrinya. Het invullen duurt ongeveer 20 minuten.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de onderzoekers via: onderzoekinburgeren@regioplan.nl.

Aanvullende middelen maatschappelijke begeleiding bekend

Gemeenten ontvangen via de decembercirculaire aanvullende middelen voor de maatschappelijke begeleiding van statushouders onder de Wi2013. Dit is bestemd voor de begeleiding van inburgeraars die eerder ten onrechte niet waren meegenomen in de tellingen. Inmiddels is bekend om hoeveel personen per gemeente het gaat.  

Het betreft personen die in de periode tussen 2017 en 2022 recht hadden op de maatschappelijke begeleiding. Deze personen zijn zichtbaar in het Portaal Inburgering van DUO en in het overzicht dat gemeenten kunnen downloaden. Personen waarvoor DUO het recht heeft vastgesteld in mei 2023 en in september 2023 vallen onder deze aanvulling voor maatschappelijke begeleiding.

Oproep aan gemeenten
Het verzoek aan gemeenten is om te controleren of deze personen inderdaad begeleiding hebben gehad. Als dat niet het geval is, kunnen zij met de betreffende persoon in gesprek gaan om te bezien of er alsnog behoefte is aan de begeleiding.

Meer informatie
De lijst van het aantal betrokken statushouders per gemeente vindt u op de website van DUO, evenals aanvullende informatie over maatschappelijke begeleiding.  Heeft u vragen, bel dan met DUO tijdens kantooruren via 050-599 9191.

Inburgering onder één dak bij Integratiewerk

Yasemin Demirtas volgt taalles bij Integratiewerk. Ze gaat bijna door naar B1-niveau. In hetzelfde pand krijgt ze maatschappelijke begeleiding én werkt ze als oppasvrijwilliger bij het Vrouw en Kind Centrum. Yasemin is daarme een duidelijk voorbeeld van de integrale aanpak van Integratiewerk in Amersfoort.

Zo veel mogelijk onder één dak, is het credo van Integratiewerk. De organisatie heeft vrijwel de gehele uitvoering van de Wet inburgering 2021 onder haar hoede in opdracht van de gemeente Amersfoort. In het pand van de organisatie zijn 12 leslokalen, workshopruimtes, een kinderopvang en spreekkamers voor maatschappelijke begeleiding en begeleiding van inburgeringstrajecten. “Dat heeft veel voordelen”, zegt directeur-bestuurder Annerieke van der Vegt van Integratiewerk. “De lijnen zijn heel kort. Als een docent iets opmerkt, dan kan die meteen schakelen met de integratiebegeleider, zoals wij de contactpersoon voor de inburgeraars noemen.” Integratiewerk werkt al 44 jaar met inburgeraars. De organisatie had al een taalschool en deed maatschappelijke begeleiding en toeleiding naar werk, voordat de Wi2021 in werking trad. In nauwe samenspraak met de gemeente is de uitvoering van de nieuwe wet vormgegeven.

Wethouder op bezoek
Onlangs kwamen wethouder Nadya Aboyaakoub-Akkouh en enkele raadsleden van de gemeente Amersfoort op werkbezoek bij Integratiewerk. De wethouder: “Deze werkwijze past precies bij onze integrale aanpak van inburgering. Het gaat niet alleen om taal, maar ook dat iemand zich goed voelt. Je kunt moeilijk tot leren komen als je verder veel zorgen hebt. Daar moet aandacht voor zijn. Ook is een cultuursensitieve benadering belangrijk.”

De uitvoering van het inburgeringsstelsel brengt nog wel uitdagingen met zich mee, stelde de wethouder, onder meer door de grillige instroom. Toch noemt ze het een grote verbetering vergeleken met de oude wet. “De winst is dat de nieuwe wet regelmaat en structuur biedt. Je spreekt mensen en kunt samen met hen een plan maken.”

Eigen invulling
Integratiewerk geeft een eigen invulling aan bepaalde onderdelen van het inburgeringstraject. Zo krijgen de inburgeraars een extra taaltoets naast de leerbaarheidstoets. “Daarmee kunnen we nog beter inschatten in welke taalgroep iemand past. Bij de B1-route maken we een verschil tussen langzaam en snel lerende inburgeraars. Dat werkt beter in de lesgroepen”, zegt Annerieke.

Naast de gewone taallessen heeft Integratiewerk een speciaal programma waar mensen in hun eigen taal onderricht krijgen. 20 weken lang 2,5 uur per week krijgen ze in hun eigen taal informatie over werk, omgaan met geld, gezondheid en de onderwerpen voor het Participatieverklaringtraject (PVT).  In het tweede jaar worden die onderwerpen opgenomen in de gewone lessen. Annerieke: “Het is een soort mentorklas naast de lesgroep. We zien dat mensen er heel enthousiast over zijn.”

Duale trajecten
Vanuit de Participatiewet maakt Amersfoort gelden vrij voor de inrichting van duale trajecten tijdens de inburgering. “De combinatie van taal en werk is best wel een uitdaging”, zegt Annerieke. “Af en toe hebben we iemand die fulltime werkt en dan is het lastig om het met de taallessen te combineren. Dat is eigenlijk alleen mogelijk voor hoogopgeleiden die snel door de taal heenschieten. We hebben ook een lesgroep in de avond.”

Integratiewerk maakt zich sterk voor duurzaam werk  en komt daarbij soms voor keuzes te staan. “Als het gaat om ongeschoold werk met een nulurencontract en het is iemand die hoogopgeleid is in eigen land, moet je dan de inburgering om zo’n baan heen plooien? Als mensen wat verder zijn met de taal, is het makkelijker om passend werk te vinden.”

Integratiewerk
Beeld: ©Integratiewerk

Rentestijging bij leningen inburgeraars

Het rentepercentage over de lening van inburgeraars bij DUO, wijzigt per 1 januari 2024. Het gaat van 1,78% naar 2,95% per jaar.

Inburgeraars onder de Wi2013 en gezinsmigranten onder de Wi2021 kunnen bij DUO een lening aanvragen voor de kosten van het inburgeringstraject. Na het behalen van de diploma’s moeten ze die lening terugbetalen plus de rente die over dat bedrag wordt geheven. Daarbij houdt DUO rekening met de financiële draagkracht.

Alle inburgeraars voor wie de rente wijzigt, krijgen hierover bericht. Voor meer informatie zie het bericht van DUO en inburgeren.nl.

Praktijkverhalen op website Divosa

Inburgeraar Reza combineert taallessen met een schildersvakopleiding. En in de regio Eindhoven zijn gemiddeld meer statushouders aan het werk dan in andere delen van Nederland.

Deze praktijkvoorbeelden en nog veel meer verhalen over de uitvoering van het inburgeringsstelsel zijn te vinden op de website van Divosa. 

Statushouders aan de slag bij gemeente Rotterdam

Bij de gemeente Rotterdam zijn 21 statushouders begonnen met een leerwerktraject. Ze hebben een jaarcontract en stromen daarna door naar een andere plek binnen de gemeente of elders op de arbeidsmarkt.

Tijdens het leerwerktraject maken de statushouders kennis met verschillende vakgebieden, zodat zij brede ervaring opdoen. Ook is er extra aandacht voor taal en ontwikkeling. De gemeente hoopt daarmee statushouders op weg te helpen naar werk.
Meer info op de website van de gemeente Rotterdam.