Nieuwsbrief Kinderopvang

De Tweede Kamer debatteerde op woensdag 16 november 2022 over de kinderopvang. Het ging om een zogenoemd commissiedebat: een regulier gepland overleg van de Tweede Kamercommissie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). Hoofdthema van het debat was de stelselherziening die is aangekondigd in het coalitieakkoord. De meeste vragen gingen over de haalbaarheid van invoering per 1 januari 2025.

In een reactie gaf de minister aan dat de komende maanden belangrijk worden en dat snelheid en zorgvuldigheid van belang zijn. Snelheid om van het oude toeslagenstelsel af te komen, en zorgvuldigheid omdat het netjes en in één keer goed moet. In het komende halfjaar wordt samen met verschillende uitvoeringsorganisaties vastgesteld wat er nodig is om 2025 te kunnen halen.

Personeelstekort nog groter

Een ander belangrijk thema dat aan bod kwam was het personeelstekort in de kinderopvang. Dat wordt naar verwachting nog groter doordat de stelselherziening leidt tot een grotere vraag naar kinderopvang. Kamerleden stelden vragen over de maatregelen die de minister in september heeft aangekondigd om het personeelstekort tegen te gaan. Het ging bijvoorbeeld over een meerurenbonus, modulair opleiden en combinatiebanen. Ook waren er zorgen over de toenemende inzet van ZZP’ers.

Verder was er veel aandacht voor het salaris van pedagogisch medewerkers en voor de oproep van de cao-partijen om de maximum uurprijs te verhogen in ruil voor een loonsverhoging in de nieuwe cao. De minister gaf aan dat het maximum uurtarief voor 2023 niet meer aangepast kan worden. Volgend jaar wordt gestart met het vaststellen van de indexering voor 2024.

Onderzoek naar overwinsten

Een aantal partijen vroeg ook aandacht voor het tegengaan van excessieve overwinsten. De minister laat op dit moment onderzoek uitvoeren over dit onderwerp. Na afronding van het onderzoek, in het voorjaar van 2023, wordt het gesprek hierover voortgezet.

Ten slotte was er een aantal andere vragen over de kinderopvang, bijvoorbeeld over de kwaliteitsmeting, het zo snel mogelijk doorvoeren van al aangekondigde wijzigingen in de kwaliteitseisen, behoud van de diversiteit in het aanbod van kinderopvang (en de gastouderopvang in het bijzonder), de taal-eis en over kinderopvang in Caribisch Nederland.

Op 14 november 2022 bracht Carolien Libert van Kinderopvangorganisatie Les Petits samen met haar directeur Sandra Vlaar een bezoek aan het ministerie van SZW. Carolien is onlangs gekozen tot ‘Pedagogisch Coach van het jaar 2022’, een verkiezing van beroepsvereniging PPINK en vaktijdschrift Kinderopvang.

Beleid en praktijk samenbrengen

Tijdens het werkbezoek spraken Carolien en Sandra met diverse collega’s van de directie Kinderopvang van SZW over het vak van pedagogisch medewerker en over welke kansen en uitdagingen zij zien in de kinderopvangsector. Ook hadden zij een ontmoeting met minister Van Gennip. Na de felicitaties van de minister (zie foto) vertelde Carolien vol enthousiasme over haar werk en met hoeveel plezier ze medewerkers ondersteunt hun werk nog beter te doen. Ze gaf daarbij aan dat het werkbezoek haar meer had geleerd over de vele initiatieven om beleid en praktijk samen te brengen.

Zo sloten Carolien en Sandra aan bij een periodiek overleg met PPINK. Dit leidde tot een levendig en waardevol gesprek over onder meer de toegevoegde waarde van het blijven ontwikkelen als pedagogisch professional. “We moeten mét elkaar bewegen en plannen smeden voor de toekomst van de kinderopvang”, was haar boodschap.

Lees meer op Kinderopvangtotaal.nl.

Dinsdag 15 november 2022 is een Kamerbrief verstuurd waarin 4 onderzoeken worden toegelicht. Twee onderzoeken gaan over inclusieve kinderopvang. Om meer zicht te krijgen op de praktijk van kinderopvang met een extra ondersteuningsbehoefte – inclusieve kinderopvang – is een verkennend onderzoek gedaan naar plusopvang en is kwalitatief onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden van en de zoektocht van ouders naar passende opvang en zorg.

Met deze onderzoeken willen we een beter beeld krijgen van vormen van inclusieve kinderopvang die kinderopvangorganisaties samen met gemeenten en/of zorgpartijen bieden.

Meertalige en anderstalige kinderopvang

Het derde onderzoek dat de brief benoemt is een verkenning van meertalige en anderstalige kinderopvang. Hierin is onderzocht hoeveel kinderopvanglocaties opvang aanbieden in een andere voertaal dan het Nederlands. De resultaten uit dit onderzoek worden meegenomen bij de vormgeving van meertalige dagopvang, waar de Eerste en Tweede Kamer eind 2022 verder over worden geïnformeerd.

Effecten op de ontwikkeling

Als laatste noemt de brief het onderzoek van de Universiteit Utrecht over de effecten van kinderopvang op de ontwikkeling van kinderen. Uit het literatuuronderzoek concluderen de onderzoekers dat deelname aan kinderopvang, voorschoolse educatie of kleuteronderwijs vanaf 2 á 3 jaar positief bijdraagt aan de ontwikkeling van kinderen. Deze positieve effecten zijn sterker voor kinderen uit kansarme milieus. Heel vroege intensieve kinderopvang tot 1 á 1,5 jaar kan risico’s met zich meebrengen voor de cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling. Deze risico’s komen vooral voor bij kinderen met bestaande sociaal-emotionele risico’s en zijn groter bij lagere kwaliteit van de opvang.

De uitkomsten van de nadere analyses van de pre-COOL data komen hier in grote lijnen mee overeen, maar lijken minder extreem zowel als het gaat om de positieve als om de negatieve effecten.

De hele brief is te vinden via deze link.